Theo thống kê của NHNN, tiền gửi của khách hàng đến cuối năm 2017 đạt 6,84 triệu tỷ đồng. Trong đó, nguồn huy động đến từ dân cư tiếp tục chiếm phần lớn, đạt 3,96 triệu tỷ đồng, chiếm 58% tổng số tiền gửi của khách hàng tại các TCTD. Tiền gửi từ các tổ chức kinh tế là 2,88 triệu tỷ đồng, chiếm 42% tổng tiền gửi của khách hàng tại các TCTD.
Ngân hàng nào được dân cư ưu tiên gửi tiền nhất?
Thống kê của chúng tôi cho thấy, BIDV hiện đang là ngân hàng hút được lượng tiền gửi nhiều nhất từ nền kinh tế đồng thời cũng là ngân hàng được các cá nhân, hộ kinh doanh gửi nhiều tiền nhất. Cuối năm 2017, lượng tiền gửi của khách hàng tại ngân hàng này là 859.985 tỷ đồng, trong đó có 55% tương ứng với 469.592 tỷ đồng đến từ khách hàng là hộ kinh doanh, cá nhân.
VietinBank và Vietcombank cũng là 2 ngân hàng có được lượng tiền gửi từ dân cư lớn trong hệ thống. Tiển gửi của nhóm khách hàng này tại VietinBank, BIDV, Vietcombank đã đạt 1,27 triệu tỷ đồng và chiếm khoảng 32% của toàn hệ thống.
Điểm đáng nói là cả 3 ngân hàng này đều đang có lãi suất huy động cá nhân thấp nhất trong hệ thống nhưng vẫn được dân cư tin tưởng gửi tiền nhiều nhất. Chênh lệch lãi suất ở các kỳ hạn ngắn của VietinBank, Vietcombank hay BIDV với những ngân hàng tư nhân có thể lên đến 1%. Việc khách hàng ưu tiên các ngân hàng lớn một phần đến từ thương hiệu uy tín, một phần do mạng lưới trải rộng giúp các nhà băng này tiếp cận được khách hàng ở nhiều địa phương.
Nguồn số liệu: BCTC Kiểm toán hợp nhất các ngân hàng 2017
Tiền gửi của dân cư đóng vai trò chủ đạo tại đa số ngân hàng
Có thể thấy, nguồn tiền gửi từ dân cư chiếm phần lớn trong cơ cấu tiền gửi tại đa số các ngân hàng. Trong đó tại những ngân hàng như SCB, Sacombank, ACB,… tiền gửi từ khách hàng cá nhân đóng vai trò chủ chốt, chiếm đến hơn 80% nguồn vốn huy động. SCB tuy có huy động tiền gửi còn thua xa 3 "ông lớn" nhưng lượng tiền gửi của người dân tại nhà băng này khá cao, đạt gần 310 nghìn tỷ đồng (bằng 79% của Vietcombank).
Trong khi đó, tại số ít ngân hàng như MBB, LienVietPostBank và VIB, tiền gửi từ tổ chức kinh tế lại là chủ đạo với tỷ lệ hơn 50%. Tại MBB, khách hàng doanh nghiệp đang chiếm tỷ trọng chủ yếu cả cho vay và huy động, tỷ lệ huy động từ dân cư cuối năm 2017 chỉ chiếm 42% tổng tiền gửi của khách hàng tại nhà băng này. Còn VIB, lượng tiền gửi từ các doanh nghiệp trong năm 2017 bất ngờ tăng mạnh thêm 45,5% lên 41.694 tỷ đồng khiến tỷ trọng của dân cư giảm xuống còn 39%.
Từ trước đến nay, nguồn huy động vốn từ dân cư thường đóng vai trò quan trọng vì khối lượng lớn, dồi dào, còn nhiều dư địa để khai thác đặc biệt là khi thu nhập của người dân đang ngày càng tăng lên. So với tiền gửi từ các tổ chức kinh tế thì huy động tiền gửi dân cư được nhiều chuyên gia đánh giá là ổn định hơn bởi đây thường là tiền tiết kiệm, hoặc từ nguồn thu nhập ổn định của người dân đem gửi ngân hàng để tích lũy.
Cuộc đua huy động tiền gửi từ dân cư cũng chưa bao giờ hết nóng khi các nhà băng liên tục tung ra nhiều sản phẩm tiết kiệm phù hợp với nhiều đối tượng cá nhân khác nhau. Đồng thời, thường xuyên thay đổi cập nhật lãi suất để tạo được thế cạnh tranh trên thị trường.
