Có lẽ là nhà đầu tư xuất sắc nhất mọi thời đại, tỷ phú Mỹ Warren Buffett - CEO của tập đoàn Berkshire Hathaway, người của danh hiệu “Nhà tiên tri xứ Omaha” – có khả năng đọc “vị” phố Wall chính xác đến 100%. Ông có khối tài sản lên tới gần 82 tỷ USD và được tạp chí Forbes xếp vào nhóm những người giàu nhất thế giới trong nhiều năm liên tiếp.
Tuy vậy, Warren Buffett không phải chưa từng một lần phạm sai lầm trong kinh doanh. Điểm khác biệt giữa ông và các doanh nhân khác là thay vì giấu nhẹm đi, Warren Buffett dám nhận trách nhiệm vì những lầm lỡ của mình.
Nếu bạn đang có ý định tham gia đầu tư, bạn sẽ có những bài học rất quý giá từ việc tìm hiểu những thất bại của Warren Buffett dưới đây:
1. Mua lại Berkshire Hathaway
Vào một cuộc phỏng vấn trên đài CNBC vào năm 2010, Warren Buffett tiết lộ một điều đáng kinh ngạc với phóng viên Beckly Quick: Ông coi việc mua lại cổ phiếu của tập đoàn Berkshire Hathawa, nơi ông đang giữ chức CEO, là hành động xếp vào hàng ngu ngốc nhất.
Buffett bắt đầu rót vốn vào Berkshire Hathaway khoảng những năm 1962-1963 khi tập đoàn sản xuất đồ may mặc này đang trong cảnh thua lỗ. Ông mong rằng mình sẽ nhận được lãi khi tập đoàn này thanh lí tài sản để trả nợ. Nhưng khi ban lãnh đạo chọc tức Buffett để ông bỏ thêm vốn, nhà tỷ phú lại mua lại toàn bộ Berkshire Hathaway, sa thải bộ máy quản lý, và tự mình điều hành doanh nghiệp. Tuy Berkshire Hathaway làm ăn liên tục có lãi, Warren Buffett vẫn bị lỗ hơn 200 tỷ USD.
Bài học ở đây là người kinh doanh phải luôn giữ được cái đầu lạnh trước khi đưa ra quyết định đầu tư.
2. Mua lại công ty may mặc Waumbec
Kể cả khi đã biết tiếc nuối việc mua lại Bershire Hathaway vào năm 1962, đúng 13 năm sau Warren Buffett lặp lại đúng sai lầm đó khi ông lên nắm quyền sở hữu công ty may mặc Waumbec Mills cũng ở bang New England.
“Giá trị tài sản của Waumbec Mills lúc đó quá là hấp dẫn so với số tiền chúng tôi phải bỏ ra lúc đó. Bản thân tôi và Berkshire Hathaway cũng mong muốn sẽ có được máy móc, nhân công, và thị phần của Waumbec Mills”, ông Warren Buffett đã viết như thế trong bức thư gửi các cổ đông của ông vào năm 2014.
Tuy vậy, chỉ vài năm sau khi được mua lại, toàn bộ dây chuyền sản xuất của Waumbec bị đóng cửa. Bài học ở đây là người kinh doanh phải biết khi nào phải dừng, tránh lặp lại những sai lầm trong quá khứ.
3. Đầu tư vào Tesco
Bershire Hathaway sở hữu 415 triệu cổ phiếu của tập đoàn bán lẻ Tesco ở Anh. Vào cuối năm 2012, doanh nghiệp của Warren Buffett bán hết các cổ phiếu của Tesco nhưng vẫn nằm trong ban quản trị của tập đoàn. Đến năm 2014, Tesco khai gian doanh thu của mình để che giấu việc kinh doanh bị lỗ, và Bershire Hathaway chịu thiệt hại hàng triệu USD.
Trong bức thư gửi các cổ đông của mình năm 2014, Buffett cho biết ông đã thấy được những dấu hiệu đi xuống của Tesco và vì thế nên mới bán hết các cổ phiếu Bershire Hathaway sở hữu để thu lại 43 triệu USD. Vấn đề là ông còn quá chần chừ để bán hết toàn bộ số cổ phiếu còn lại.
“Tôi thừa nhận mình đã phạm sai lầm trong việc chần chừ bán cổ phiếu Tesco… Kết quả là chúng tôi thiệt hại tất cả 444 triệu USD.” Bài học ở đây là nhà đầu tư phải có lòng dũng cảm để đửa ra quyết định đúng lúc.
5. Mua lại công ty giày Dexter
Vào năm 1993, Warren Buffett mua lại công ty giày Dexter với giá 443 triệu USD bằng việc trao đổi cổ phiếu của Berkshire Hathaway. Tuy vậy, thật ra số cổ phiếu này trị giá tới tận 5,7 tỷ USD, và Buffet đã lỗ tới tận 3,5 tỷ USD.
Trong bức thư gửi các cổ đông của mình, Buffett giải thích sự sai lầm trong quyết định của mình như sau:
“Cho đến nay, mua lại Dexter là thương vụ tồi tệ nhất tôi từng thực hiện. Và chắc chắn tôi sẽ còn phạm sai lầm trong tương lai… Sai lầm này phải được ghi vào sách kỷ lục Guinness”. Bài học ở đây là một công ty chỉ có thể hoạt động tốt khi tạo được sử nổi bật so với các đối thủ. Nếu việc này không thành công, doanh nghiệp chắc chắn sẽ thất bại.
Ngoài ra, trước khi thực hiện bất kỳ thương vụ nào, bạn phải đảm bảo mình hiểu rõ vị thế và tài sản của doanh nghiệp mình. Nếu công ty đang hoạt động tốt, hãy đừng rút vốn để đầu tư vào các dự án có khả năng thất bại cao.
6. Ôm món nợ của Energy Future
Vào năm 2013, Warren Buffett, trong bức thư gửi tới các cổ đông, Buffett giải thích về sai lầm của mình trong thương vụ với công ty đầu tư Energy Future.
“Bershire Hathaway mua lại 2 tỷ USD nợ của Energy Future sau khi tôi có cuộc bàn thảo với Charlie” (tức Charlie Munger, phó chủ tịch của Berkshire Hathaway) Trước đó, Energy Future đã vay nợ tới 8 tỷ USD để dùng trong việc đầu tư.
Warren Buffett đã dự đoán chính xác rằng Energy Future sẽ phá sản. Điều này quả thật xảy ra vào năm 2013, và Berkshire Hathaway nhờ bán thanh lý tài sản để thu lại hơn 259 triệu USD. Tuy vậy, Warren Buffet vẫn phải chịu lỗ tất cả 873 triệu USD. Bài học từ thất bại này là việc luôn phải bàn thảo với các đồng nghiệp của bạn trước khi thực hiện những thương hiệu quan trọng.
7. Không mua lại đài truyền hình Dallas-Fort Worth NBC
Không phải tất cả thất bại của Warren Buffett đều liên quan đến lãi hay lỗ. Một trong những điều ông hối tiếc nhất là không mua lại đài truyền hình Dallas-Fort Worth NBC với giá 35 triệu USD.
Trong bức thư gửi các cổ đông của mình năm 2007, Warren Buffett giải thích rằng ông từ chối mua Dallas-Fort Worth NBC. vì trước đó đã chi tiền để sở hữu công ty bánh kẹo vào năm 1972. Đối tác trong thương vụ Dallas-Fort Worth NBC lại là người mà Warren Buffett hoàn toàn tin tưởng, và ông cũng biết chắc rằng mình sẽ không cần chi ra quá nhiều để thu về lợi nhuận; tuy vậy, ông vẫn quyết định không mua.
Năm 2006, đài truyền hình Dallas-Fort Worth NBC kiếm được 73 triệu USD tiền doanh thu. Tổng giá trị của công ty này lúc đó lên tới 800 triệu USD. Bài học ở đây là nhà đầu tư phải nắm chắc cơ hội chứ không để vuột mất.
8. Phát hành thêm cổ phiếu Bershire Hathaway để mua lại General Reinsurances
Thương vụ mua lại công ty bảo hiểm General Reinsurance vào năm 1998 không phải là một bước đi đúng đắn về phần Warren Buffett. Tuy rằng cuối cùng ông cũng xoay chuyển được tình hình, Buffett vẫn còn tỏ sự tiếc nuối:
“Sau một số khó khăn ban đầu, General Reinsurance đã trở thành một công ty bảo hiểm là ăn phát đạt mà chúng tôi đã mơ tưởng” Warren Buffett thú nhận trong bức thư gửi các cổ đông năm 2016. “Tuy vậy, tôi đã phạm sai lầm nghiêm trọng khi phát hành thêm 272.200 cổ phiếu (trị giá 21,8% tổng vốn khi đó) của Bershire Hathway để mua lại General Insurances. Kết quả là các cổ đông của Bershire đã phải chi ra nhiều hơn những gì mà họ nhận lại.”
Bài học ở đây là biết tận hưởng thành quả kinh doanh của bạn, những cũng hãy sửa chữa ngay những sai lầm bạn phạm phải.
9. Mua lại quá nhiều cổ phiếu ConocoPhillips
Trong bức thư gửi các cổ đông năm 2008, Buffett tâm sự: “Không bàn thảo với ai cả, tôi mua lại một số lượng lớn cổ phiếu của ConocoPhillips khi giá dầu và ga lên đỉnh lịch sử. Tôi đã không lường trước được đợt sụt giá ghê gớm với dầu và ga trong nửa cuối năm đó.”
Buffett chi ra 7 tỷ USD để mua lại 85 triệu cổ phiếu của ConocoPhillips, nhưng đến năm 2008 giá trị của số cổ phiếu đó chỉ còn 4,4 tỷ USD.
Những sai lầm trong việc định giá của Warren Buffett một lần nữa cho thấy tầm quan trọng của việc bàn thảo với các đồng nghiệp của bạn trước khi thực hiện thương vụ. Đôi khi bạn cần có một góc nhìn khác để thấy được toàn bộ bức tranh.
10. Không điều tra kỹ càng tập đoàn Lubrizol
Vào năm 2011, Warren Buffet và Berkshire Hathaway bị dư luận chỉ trích sau khi báo chí đưa tin về việc David Sokol, giám đốc nhiều công ty con trực thuộc Berkshire Hathaway, đã gợi ý Warren Buffet về việc mua lại công ty hóa Lubrizol.
Berkshire mua lại Lubrizol với giá 9 tỷ USD. Vấn đề là David Sokol sở hữu cổ phiếu của Lubrizol, và từ thương vụ này ông ta thu lại được 3 triệu USD. Hành vi này vi phạm luật mua bán cổ phần nội bộ ở Mỹ. Buffett đã không nhận ra ngay sai lầm của mình. Phải đến năm 2011, ông mới thú nhận rằng mình đã nên điều tra kỹ hơn về Lubrizol và David Sokol.
Bài học cho nhà đầu tư ở dây là bạn không nên quá tin ai cả. Hãy tìm hiểu thật nhiều về đối tác để có thể toàn tâm – toàn ý ký vào thương vụ.
11. Không mua cổ phần tập đoàn Amazon
Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 2 năm 2017,Buffet được hỏi vì sao ông không mua cổ phần của Amazon. Buffet thú nhận rằng ông không có câu trả lời thỏa đáng:
"Đáng lẽ tôi đã phải làm thế từ rất lâu rồi, hưng tôi khi đó không hiểu rõ lắm về sức mạnh của mô hình kinh doanh Amazon… Tôi dựa trên giá trị của các công ty trong hiện tại để đầu tư, và vì thế tôi không mua cổ phần của Amazon."
Warren Buffett không bao giờ đầu tư vào lĩnh vực nào mà ông không hiểu rõ. Làm như thế vừa có lợi lại vừa có hại: Không hiểu biết gì về lĩnh vực bạn đầu tư chắc chắn sẽ thất bại, nhưng bạn cũng có thể bỏ qua những công ty có nhiều cơ hội phát triển. Trong trường hợp này, bạn hãy liên kết với những nhà đầu tư khác có hiểu biết về lĩnh vực kinh doanh bạn đang nhắm đến.
12. Mua cổ phiếu hãng hàng không US Airways
Tuy hãng hàng không US Airways không nằm trong danh sách những thất bại đau đớn của Warren Buffett, ông vẫn tỏ ra tiếc nuối về việc mua lại 358 triệu USD cổ phiếu của doanh nghiệp này vào năm 1989.
Phải trải qua rất nhiều công sức và thời gian mà Buffet mới có thể lấy lại được tiền lãi của mình. Đấy là sau khi US Airways trải qua một cuộc “thay máu” toàn bộ hệ thống nhân viên, bắt đầu từ việc sa thải Charlie Munger và đưa ông Stephen Wolf lên vị trí CEO.
Bài học ở đay là nhà đầu tư hãy nghiên cứu thật kỹ doanh mục đầu tư bạn chọn, cho dù kinh nghiệm của bạn có nhiều hay không.
13. Bỏ lỡ cơ hội đầu tư vào Google
Ngoài Amazon, Google còn là một doanh nghiệp công nghệ mà Buffett bỏ lỡ cơ hội kinh doanh. Trước kia, khi còn có công ty quảng cáo Geico, doanh nghiệp con của Bershire Hathaway và khách hàng chính của Google, Buffett đã có thể mua lại hoàn toàn Google; tuy vậy, ông lại không làm như thế. Đây là một sai lầm mà nhà tỷ phú đã tự dằn vặt mình nhiều năm sau đó
Warren Buffett từ trước đến nay vẫn lảng tránh việc đầu tư vào những công ty công nghệ; tuy nhiên, hai câu truyện nói trên về Google và Amazon cho thấy nhà đầu tư đừng bao giờ lại bỏ lỡ một cơ hội sinh lời ngay trong tầm mắt mình.
14. Quá tin tưởng vào triển vọng ngành sản xuất, dịch vụ, và bán lẻ
Trong bức thư gửi các cổ đông năm 2015, Warren Buffett nhấn mạnh những sai lầm của ông khi đã quá chú trọng phát triển phân khúc sản xuất, dịch vụ, và bán lẻ trong danh mục đầu tư của Berkshire Hathaway.
“Trong việc này tôi đã đánh giá sai môi trường kinh tế đương thời, và những khoản lỗ các bạn đang chịu là do sai lầm của tôi gây ra. Ngoài ra thì tôi cũng đã nhiều lần ngu ngốc mà chỉ đinh chức vụ cho những cá nhân không có khả năng hay đạo đức.”
Bạn học được điều gì từ những lời của Warren Buffett? Đừng bao giờ quá tin tưởng vào những gì bạn tìm hiểu được về doanh nghiệp định bạn dự định rót vốn. Hãy tìm đến những chuyên gia để có được lời khuyên tốt nhất từ họ.