Cơ quan con gái tôi (một ngân hàng của nước ngoài chi nhánh Sài Gòn) năm nào cũng có mấy cuộc du lịch nước ngoài, Family' day... anh chị em được cơ quan đài thọ, khuyến khích mời thêm người nhà, ai mời thêm thì đóng tiền thêm xuất người nhà.
Tôi đi Đài Loan hai lần, Thái Lan một lần, là ăn suất này của con gái.
Năm vừa rồi đi Thái, ông sếp tổng (người Đài Loan) bỏ tiền túi bay sang sau, tự thuê phòng ở cùng khách sạn với đoàn, chỉ để làm một việc, đợi đến buổi chiều đã hẹn thì rút tiền túi mua bia chiêu đãi nhân viên và những người đi cùng đoàn.
Vấn đề là, ông ấy hoàn toàn có thể "đi ké" với đoàn như đa phần sếp của... ta, nhưng đã không làm thế. Vào bữa ăn, ông mua bia trực tiếp bỏ vào từng bàn rồi đi mời (đồ ăn của đoàn đặt trước, ông chỉ chiêu đãi bia). Có điều, cái mà mấy ông nước ngoài này học được ở Việt Nam rồi mang sang tận Thái Lan áp dụng lại là... "Một hai ba zô, ba hai một zô..."
Rồi sáng sớm hôm sau, ổng lại bay về trước, chứ không bay cùng nhân viên. Mà cũng lạ, bia ổng chiêu đãi, cứ bỏ ba chai một lên bàn, đến đâu tính tiền đấy vì tour đặt ăn không có bia rượu, nhưng uống chừng người hơn chai là thấy biêng biêng rồi, không như... Việt Nam, bỏ từng két từng thùng dưới gầm bàn, uống miết không say.
Đồng nghiệp với nhau ở ngân hàng này chơi cũng hay, cứ cuối ngày là ngồi lại tính tiền rồi... "share" (chia sẻ), chi li đến từng hào. Và như thế nó bền. Như ăn chung gì đấy chẳng hạn, một bạn cứ trả tiền rồi cầm phiếu, cuối ngày "nhóm họp", công bố ai bao nhiêu ai bao nhiêu cứ thế bỏ ra...Ở ta, phàm là lính thì... quen chiêu đãi sếp, biếu quà sếp. Tết là chen chúc biếu quà! Trước Tết xách thùng bia, chai rượu tới biếu, nói rất nhã, em gửi để Tết em... tới uống. Dưới đáy thùng bia hoặc trong túi chai rượu khép nép cái phong bì, tùy tâm và tùy... địa vị.
Còn nước ngoài thì khác, sếp tặng quà cho nhân viên. Mà chả cần nước ngoài, ngay ở các công ty tư nhân, Tết là sếp lấy tiền túi lì xì, chả thấy ngược lại hoặc là rất hiếm...
Chưa kể loại tham quan ăn chặn của lính, mà lính chỉ dám nhỏ to thì thào chứ không dám phản kháng...
Nên chẳng khó hiểu khi người ta cố chạy suất sếp, chạy chức chạy quyền trở thành một hành vi quen tới mức, các phát biểu của lãnh đạo trên tivi bây giờ luôn luôn có cụm từ "chạy chức chạy quyền" này. Nhưng đã chạy rồi, hình như khó có thể thắng (phanh) lại...
