Thí điểm bỏ cấp phép xây dựng: Hết thời "hành" dân?

UBND TP.HCM vừa giao UBND quận 7 nghiên cứu thực hiện không cấp phép xây dựng (CPXD) đối với nhà ở riêng lẻ. Thay vào đó, khi làm nhà, người dân chỉ cần đăng ký xây dựng dựa trên những chỉ tiêu quy hoạch, quy chế quản lý kiến trúc quy hoạch hoặc thiết kế đô thị đã công bố.

Việc thí điểm chỉ áp dụng đối với những khu dân cư đã được quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 (quy định rõ số tầng, chiều cao, lộ giới đường, hẻm, quy mô xây dựng...).

Theo lãnh đạo UBND quận 7, sau khi được giao nhiệm vụ, đơn vị này đang thuê đơn vị tư vấn thực hiện việc lập quy chế quản lý kiến trúc cho một số khu vực đã ổn định, để thực hiện chủ trương này.

Việc UBND TP.HCM giao quận 7 thí điểm không cần CPXD được các chuyên gia trong ngành cho là hợp lý. Bởi hiện nay phần lớn đất ở đây đã có 1/500, chỉ còn một ít là đất quy hoạch 1/2.000 nên làm rất dễ. Hơn nữa, nếu chủ trương này được áp dụng sẽ cắt giảm tối đa thủ tục cấp phép xây dựng đang phức tạp hiện hành.

Trao đổi với Reatimes, ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành cho rằng, đây là một cách làm hay vì qua đây chúng ta có thể kiểm tra lại hiệu quả của công tác cấp phép xây dựng là gì? Mặt xấu là tiêu cực tràn lan, làm cho người dân phiền hà. Hiện nay khi xây một căn nhà nhỏ, lo thủ tục tốn ít nhất cũng 10 triệu đồng, thậm chí có trường hợp mất vài ba chục triệu đồng nếu xây dựng ngôi nhà lớn.

KS. Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành.

“Thủ tục càng rườm rà thì những người trục lợi càng tạo được mối lợi lớn và gây thiệt hại cho người dân. Do đó, chúng ta phải xem xét lại, cụ thể lại trong việc bỏ giấy phép xây dựng thì bỏ phần gì, giữ lại phần gì. Tôi cho đó mới là cái đúng”, ông Đực nhấn mạnh.

Theo ông Phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành, việc bỏ CPXD cần chia thành các loại cụ thể. Loại thứ nhất, trong khu dân cư cũ người ta sửa nhà lại. Ví dụ nhà trước đây một trệt, bây giờ làm thêm lầu... thì tốt nhất người dân nên đến Phòng tiếp dân của Phòng quản lý đô thị nộp hồ sơ. Sau khi xem xét, cán bộ quản lý sẽ trả lời bằng văn bản, bằng cách ra một chứng chỉ xác nhận, người dân sẽ căn cứ theo giấy đó để xây dựng.

Điểm ưu việt của giấy xác nhận này trong bản vẽ xây dựng cũng không cần thiết phải làm những cái rườm rà quá đáng. Ví dụ như móng, cột... rất chi li, không cần thiết và gây tốn kém. Vì chưa chắc trong thực tế người dân sẽ thi công đúng như bản vẽ.

Trường hợp thứ hai, trong khu quy hoạch 1/500 đã có sẵn, người dân chỉ cần bản vẽ gửi lên quận, phường thông báo tôi thực hiện quy hoạch này với khoảng lùi này chứ không cần vẽ móng, vẽ đường cấp thoát nước... rất vặt mà những người không có chuyên môn phải mướn vẽ, gây tốn kém.

Loại thứ ba là đất hoang, đất nông nghiệp hay đất chưa có quy hoạch 1/500 cũng phải làm một chứng chỉ như vậy. Cho nên thay vì cấp phép xây dựng chúng ta có thể dùng từ nhẹ hơn là chứng chỉ kiến trúc xây dựng chẳng hạn và cấp nhanh chóng cho người dân. Có thể trong một buổi người dân đến gặp và tính toán để có thể ra chứng chỉ trong một ngày cấp cho người dân.

“Tôi cho rằng phải mạnh dạn thí điểm thay đổi cái này và có thể đưa về quận 7 làm thí điểm thì đây là một điều hay. Chủ tịch quận hiện là kỹ sư xây dựng làm trong ngành nhiều năm cũng có thời gian làm Phó Giám đốc Sở Xây dựng. Tôi ủng hộ việc này và nên thu gọn giảm nhẹ hóa CPXD bằng cách chuyển sang dùng chứng chỉ xây dựng chẳng hạn”, ông Đực nói.

Theo đánh giá của Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành, việc bỏ CPXD có thể dẫn đến tình trạng người dân người ta làm sai nhưng bây giờ anh đã nhận chứng chỉ rồi thì phải làm theo, còn nếu làm sai thì sẽ bị xử phạt.

“Tôi cho rằng đây là việc thí điểm thôi, có thể chưa thành công nhưng cũng là một cách đáng làm. Tôi nghĩ là nên dùng từ chứng chỉ xây dựng thay cho giấy phép xây dựng”, ông Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành nói.