Theo số liệu Bộ Tài chính đưa ra tại cuộc họp báo chuyên đề về Kết quả thoái vốn và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước 6 tháng đầu năm, diễn ra chiều 5/8/2019, từ đầu năm đến nay, cả nước chỉ cổ phần hóa được 6 doanh nghiệp. Lũy kế đến hết quý II/2019, đã có 35/127 doanh nghiệp cổ phần hóa thuộc danh mục phải cổ phần hóa theo công văn số 991/TTg-ĐMDN.
Như vậy, tiến độ cổ phần hóa các doanh nghiệp chưa đạt được kế hoạch đề ra, còn tới 92 doanh nghiệp chưa cổ phần hóa (bằng 72% kế hoạch chưa thực hiện).
Về thoái vốn, theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg ngày 17/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ, năm 2019 thực hiện thoái vốn tại 62 doanh nghiệp. Tính đến hết quý II/2019, có 9 doanh nghiệp thực hiện thoái vốn với giá trị 759 tỷ đồng, thu về 1.657 tỷ đồng.
Lũy kế từ năm 2017 đến hết quý II/2019, cả nước đã thoái 3.785 tỷ đồng, thu về 110.392 tỷ đồng.
Về thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp ngoài Quyết định số 1232/QĐ-TTg, lũy kế từ năm 2017 đến hết quý II/2019, cả nước đã thoái 3.785 tỷ đồng, thu về 110.392 tỷ đồng.
Quang cảnh buổi họp báo
Tính đến hết quý II/2019, các tập đoàn, Tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước thoái vốn với tổng giá 1.333 tỷ đồng, thu về 2.174 tỷ đồng.
Liên quan đến bàn giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước, theo thông tin từ buổi họp báo, việc bàn giao về SCIC còn chậm, chưa đảm bảo kế hoạch theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Trong 7 tháng đầu năm 2019 mới có 2 doanh nghiệp được chuyển giao về SCIC, còn 29 doanh nghiệp với tổng số vốn nhà nước là 630 tỷ đồng chưa chuyển giao về SCIC.
Ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) khẳng định cơ chế chính sách đã ban hành đầy đủ và liên tục được bổ sung điều chỉnh. Việc thoái vốn, cổ phần hóa, niêm yết trên thị trường chứng khoán hay chuyển giao về SCIC chậm là do một số bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước còn chưa thực sự nghiêm túc triển khai kế hoạch cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và chấp hành chế độ báo cáo.
Bên cạnh đó, vai trò, nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu doanh nghiệp, đơn vị còn chưa cao, chưa quyết liệt trong việc đổi mới hoạt động của doanh nghiệp, công khai minh bạch, đúng quy định pháp luật, đảm bảo nguyên tắc thị trường, chống lợi ích nhóm trong cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước.
“Trách nhiệm thuộc về Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, thuộc về các bộ, ngành và UBND các tỉnh”, ông Tiến nói.
Theo Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp, Thủ tướng, Phó Thủ tướng đã chỉ đạo trong quá trình thực hiện vướng đầu thì phản ánh để xử lý ngay. Nhiều vướng mắc thực tiễn đã được kịp thời giải quyết. Tuy nhiên có tình trạng là văn bản quy định đã rõ nhưng nhiều người thực hiện, đọc không kỹ nên không hiểu và cho là vướng mắc.
Việc quyết toán của các doanh nghiệp đã cổ phần hóa cũng khá chậm và gây nhiều hệ lụy. Việc chậm quyết toán bàn giao sang công ty cổ phần của các doanh nghiệp cổ phần hóa đã chuyển sang hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần, làm ảnh hưởng đến công tác bàn giao và thu nộp các khoản về Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và phát triển doanh nghiệp.
Doanh nghiệp chậm đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán làm ảnh hưởng đến tính công khai, minh bạch của thị trường, chậm đổi mới công tác quản trị doanh nghiệp sau cổ phần theo thông lệ và chuẩn mực của các doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán, cũng như hạn chế công tác giám sát của toàn xã hội đối với hoạt động của các doanh nghiệp này.
Ông Tiến cho biết, Bộ Tài chính đã thường xuyên đôn đốc tiến độ, cũng đã báo cáo Thủ tướng nhiều lần. “Công khai thì cũng công khai rồi, phê bình cũng phê bình rồi tuy nhiên trách nhiệm thực hiện không cao nên kéo dài thời gian thực hiện. Việc chậm như thế này vừa mất cơ hội, vừa làm giảm niềm tin”, ông Tiến nói.
Tuy nhiên cũng có điều đáng mừng được ông Tiến cho biết, đó là mặc dù tiến độ chậm nhưng chất lượng được đảm bảo hơn. Các phương án cổ phần hóa được xây dựng chặt chẽ, đảm bảo công khai minh bạch. Việc thoái vốn theo cơ chế thị trường và đấu giá công khai, trường hợp náo đấu giá không thành công mới chào bán cạnh tranh. Vì thế tiền thu về Quỹ cổ phần hóa đạt kết quả khá tốt.
Trong 6 tháng đầu năm 2019, Bộ Tài chính đã chuyển 30.000 tỷ đồng từ Quỹ vào ngân sách nhà nước, số còn phải chuyển về ngân sách nhà nước trong năm 2019 là 20.000 tỷ đồng.
Từ năm 2016 đến quý II/2019, đã chuyển 185.000 tỷ đồng, còn phải chuyển 65.000 tỷ đồng từ Quỹ vào ngân sách nhà nước theo Nghị quyết số 26/2016/QH14 ngày 10/11/2016 của Quốc hội.
