Từ đây, ở các địa phương đã và đang hình thành các tổ, nhóm mà các Cty có vốn nước ngoài gọi là "thu nợ tại nhà" lên đến hàng chục, hàng trăm nhân viên, tuy âm thầm nhưng hoạt động rầm rộ, chẳng khác chi các nhân viên "seo" (bán hàng) của các công ty phân bón, thuốc trừ sâu.
Như nấm sau mưa
Anh P.K.H, một trưởng nhóm "thu nợ tại nhà" của Cty tài chính TNHH MTV Quốc tế Việt Nam JACCS (quận 3) viết tắt JIVF có vốn 100% nước ngoài có trụ sở tại quận 3, TP.HCM cho hay, các Cty tài chính đầu tư cho vay trả góp đối với công nhân lao động, người nông dân ở các vùng nông thôn thật ra đã có từ 2-3 năm nay, nhưng hiện nay do nhu cầu tiêu dùng của người lao động ngày càng lớn nên hình thức này đua nhau "nở rộ" tuyển hàng loạt nhân viên tiếp thị cho vay quảng cáo như: "vay tiền cần thế chấp", "vay trả góp lãi suất thấp nhất"... dán nhan nhản khắp nơi trên các bức tường, cột điện.
Công ty đầu tư tài chính cho vay tín chấp hàng tiêu dùng ACS
Để thu hút khách hàng, ngoài việc cho vay trả góp mua hàng tiêu dùng tín chấp với các điều kiện đơn giản với mức cho vay từ 20-30 triệu đồng trong kỳ hạn từ 18-24 tháng thì hiện các công ty đang còn đẩy mạnh cho vay đến các sạp chợ, ki-ot ở các vùng quê với đối tượng là các tiểu thương bán lẻ với mức cho vay cao nhất 5 triệu đồng trong 6 tháng đến một năm có lãi suất 4%-5%/tháng.
Vì vậy, tất cả các công ty đầu tư tài chính đều có 2 bộ phận tín dụng và thu nợ tồn tại song song, trong đó bộ phận thu nợ tại nhà đã và đang mọc lên như nấm. "Cty chúng tôi đang tuyển dụng nhân viên thu nợ vì đối tượng vay phần lớn là công nhân lao động, nông dân nên mức độ rủi ro khá cao. Thông thường theo hợp đồng, sau khi vay trả góp, cứ đến mỗi tháng là người vay phải ra ngân hàng hoặc cửa hàng Thế giới di động có dịch vụ thu nợ để trả tiền cho Cty. Thế nhưng, trong thực tế có rất nhiều trường hợp không tự giác nộp tiền đúng kỳ hạn mà phải nhờ tới bộ phận thu hồi nợ tại nhà đến "chăm sóc" kể cả "răn đe", anh H., nói
Có thể thấy bất cứ ở đâu các quảng cáo cho vay tiêu dùng tín chấp của các Cty đầu tư tài chính thông qua các nhân viên tín dụng, tiếp thị cho vay
Theo tìm hiểu chúng tôi, hiện nay có ít nhất 5 Cty đầu tư tài chính mà phần lớn đều có 100% vốn nước ngoài đang đặt trụ sở chính tại TP.HCM. Các công ty này đang có hàng trăm, hàng ngàn điểm cho vay mua hàng tiêu dùng và thu nợ có mặt hầu hết ở các địa phương trong cả nước mà đối tượng cho vay tập trung chính là công nhân lao động và nông dân ở vùng nông thôn với thời gian cho vay phổ biến nhất là 12-18 tháng.
Tôi đi xin việc
Qua giới thiệu của anh T.Q., một trưởng nhóm thu nợ trên địa bàn tỉnh Bình Dương của Cty HD Saison, chúng tôi liên hệ qua điện thoại với đại diện Cty này xin được phỏng vấn để vào làm nhân viên thu nợ tại nhà.
Một chị đại diện Cty này trả lời qua điện thoại: "Bạn phải gửi hồ sơ cá nhân email qua mạng cho chúng tôi, sau khi nghiên cứu nếu thấy bạn thích hợp vị trí nào trên cơ sở nơi cư trú của bạn thì chúng tôi sẽ mời bạn đến trụ sở Cty ở đường Phan Đăng Lưu, quận Bình Thạnh, TP.HCM phỏng vấn".
Công ty đầu tư tài chính cho vay tín chấp hàng tiêu dùng Fe Credit
Tuy nhiên, chỉ hai ngày sau, chúng tôi nhận được điện thoại củamột người nam tự xưng là trưởng nhóm tín dụng đề nghị phỏng vấn ngắn qua điện thoại trước khi mời chúng tôi đến gặp tại công ty. Sau khi hỏi tôi bao nhiêu tuổi, đã từng làm công việc gì, có làm cho công ty đầu tư tài chính nào không, nếu có thì công ty nào, đặc biệt là có tham gia tư vấn cho vay tiêu dùng hoặc đi thu nợ tại nhà ở đâu chưa?
Tôi trả lời: "Trước đây tôi có làm cho Cty JIVF của Nhật Bản chuyên đi thu nợ công nhânở các KCN Bình Dương, nhưng do nhà ở Tây Ninh đi lại khó khăn nên sau thời gian làm được 1 năm thì tôi xin nghỉ việc. Tuy nhiên, hiện tại tôi vẫn còn nợ Cty cũ một số tiền, không hiểu sau này qua Cty JIVF thì có ảnh hưởng gì không?"
Sau khi nghe tôi "thật thà" trình bày công nợ cá nhân, vị trưởng nhóm này trả lời thẳng thừng: "Sau cuộc nói chuyện này, có lẽ chúng ta không thể hợp tác được, bạn có thể tìm việc ở công ty khác". Tôi bất ngờ không hiểu hỏi lại: "Ủa, tại sao vậy?"
"Bạn đi xin việc một công ty đầu tư tài chính chuyên cho vay trả góp chắc chắn sẽ không chấp nhận cho khách hàng chây ì nợ với bất kỳ lý do nào, trong khi bạn đang xin làm vị trí của người đi thu nợ mà bản thân lại mang nợ thì rất khó để chấp nhận", vị trưởng nhóm nói xong và cúp máy.
Chúng tôi tiếp tục tìm đến anh H.K, một trưởng nhóm thu hồi nợ nằm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh của Cty FE Credit để ngỏ lời "xin việc".
Một nhân viên thu nợ tại gia ở Tây Ninh cho biết 1 tháng anh được hưởng là 4,5 triệu đồng + 25 ngàn đồng tiền ăn/ngày + 70 lít xăng A-92
Theo anh K, hiện công ty FE Credit có khoảng trên 40 nhân viên chuyên đi thu hồi nợ nằm rải rác trên địa bàn các huyện. Cứ mỗi huyện "cài cắm" từ 1-2 nhân viên thu nợ. Tuy nhiên đối với huyện có tập trung khu dân cư và KCN cao thì số nhân viên sẽ nhiều hơn, như huyện Hòa Thành có 7 nhân viên, huyện Trảng Bàng có 9 nhân viên. Chính vì do người vay tiêu dùng trả góp ngày càng nhiều nên nhu cầu tuyển dụng nhân viên thu hồi nợ lúc nào cũng có.
Theo anh K, chế độ của công ty trả cho nhân viên thu nợ bao gồm các khoản sau: thứ nhất, lương cơ bản 4,5 triệu đồng/tháng cùng với 25 ngàn đồng tiền ăn/ngày; thứ hai là 70 lít xăng A-92/tháng.
Đổi lại nhân viên thu nợ phải đảm nhận hồ sơ vay trả góp của ít nhất 80 khách hàng, thu nợ bình quân từ 75-80 triệu đồng/tháng. Bộ phận thu hồi nợ còn chia ra 2 tổ, đó là tổ đốc thúc nhắc nhở (Governor reminded) nằm ở trên Cty và tổ thu hồi nợ (nôm na là đi đòi) trực tiếp tại nhà.
Sau khi khách hàng làm hợp đồng vay trong 3 tháng đầu, bộ phận "Governor" sẽ điện thoại trực tiếp từng khách hàng nhắc nhở, thậm chí cả "chửi". Sau 3 tháng, hồ sơ khách hàng (còn gọi là visit home) đưa xuống cho tổ thu hồi nợ tại nhà để theo dõi, đến tận nhà đòi nợ.
Nhân viên thu nợ phải đến tận nhà khách hàng trong các con hẻm nhỏ để đòi nợ cho Cty
Vì vậy, nhân viên thu hồi nợ hàng ngày phải lên kế hoạch đến thu tiền khách hàng theo địa điểm được hẹn trước. Sau đó, ghi nhận tình hình tài chính, cập nhật tình trạng thanh toán của khách hàng theo từng ngày. Đặc biệt, phải báo cáo hàng ngày, hàng tuần và định kỳ tiến độ thực hiện các công việc khác theo yêu cầu của cấp trên qua email.
"Trong quá trình làm việc, ngoài thu nhập chính ra, công ty còn thưởng đối với nhân viên nào thu nợ tốt. Trước đây, mỗi tháng Cty giao chỉ tiêu cho 1 nhân viên thu từ 80-100 triệu đồng cho khoảng 80 khách hàng đến kỳ hạn trả. Nếu nhân viên nào thu tốt đạt 100% sẽ được thưởng 4,3% trên tổng số tiền thu được. Hiện nay, Cty không còn giao chỉ tiêu trên doanh số mà trên tổng số khách hàng. Theo đó, trong một tháng phải thu được tối thiểu từ 48 hợp đồng khách hàng trở lên mới đạt. Sau 3 tháng nếu nhân viên nào không đảm bảo thì sẽ bị sa thải", anh K cho biết.
