Các HTX mong được giúp đỡ
HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Đồng (huyện Tây Hòa) có 4 sổ đỏ đất, gồm trụ sở, nhà kho, sân phơi,… với tổng diện tích 1.705m2. Trong đó có 1.305m2 đã không còn sử dụng và bàn giao cho UBND xã Hòa Đồng quản lý khoảng 15 năm nay.
Ông Lê Như Lộ, cán bộ kiểm soát HTX, đồng thời là nguyên giám đốc HTX này giai đoạn từ năm 2008 về trước, cho biết: Năm 1996 sáp nhập 2 HTX thành HTX Hòa Đồng ngày hôm nay với tài sản nhà đất là 1.705m2 thuộc các thôn Phú Phong, Mỹ Thuận Trong, Mỹ Thuận Ngoài và Phú Diễn Ngoài. Hiện HTX chỉ sở hữu 400m2 đất ở thôn Phú Diễn Ngoài, còn lại giao cho UBND xã Hòa Đồng quản lý. UBND xã sử dụng diện tích đất ở thôn Phú Phong làm nhà văn hóa, còn các thôn khác thì phân lô cấp đất cho dân.
Ông Nguyễn Đức Tánh ở thôn Phú Diễn Ngoài, cho biết: Năm 2003, UBND xã tổ chức bán đấu giá khu đất thuộc nhà kho của HTX. Tôi mua được 1 lô đất ở 100m2 với số tiền 31,5 triệu đồng. Đến năm 2006, diện tích đất này được cấp sổ đỏ. Hàng năm, tôi vẫn đóng thuế nhà đất đầy đủ.
Mặc dù HTX đã không sử dụng đất này từ rất lâu rồi nhưng cơ quan thuế vẫn gửi thông báo thu thuế đất hàng năm trên tổng diện tích 1.705m2. Ông Nguyễn Tấn Hưng, Phó Giám đốc HTX Hòa Đồng, cho biết: HTX đã làm tờ trình gửi đến các cơ quan có thẩm quyền để hoàn tất thủ tục trả lại diện tích đất đã không sử dụng từ lâu.
HTX Hòa Đồng vẫn giữ sổ đỏ đất và phải nộp tiền thuế hàng năm, nhưng thực tế đất đã phân lô bán cho các hộ dân xây nhà hơn chục năm nay
Tại buổi làm việc có Phòng TN-MT huyện Tây Hòa, UBND xã Hòa Đồng, Chi cục Quản lý đất đai và HTX, mặc dù đã giao cho UBND xã và Phòng TN-MT rà soát diện tích trên nhưng việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thuế vẫn thuộc về HTX. Điều này là thiệt thòi cho HTX, vì vậy, đơn vị mong các cơ quan chức năng hãy xem xét thực tế để HTX không còn phải chịu gánh nặng thuế đất.
Còn HTX Nông nghiệp An Định (huyện Tuy An) làm hồ sơ thuê đất từ tháng 1/2018 đến nay vẫn chưa được giải quyết. Theo giám đốc HTX này, HTX đã gửi hồ sơ tới Phòng TN-MT huyện Tuy An để được thuê 496m2 đất trụ sở, nhà kho vật tư nông nghiệp trong 50 năm. 12 tháng qua, HTX đã đi lại nhiều lần nhưng lần nào cũng hẹn. HTX cũng không nhận được câu trả lời là thiếu giấy tờ gì để bổ sung, hoặc có được thuê hay không. HTX mong các cơ quan chức năng sớm xem xét giải quyết để HTX yên tâm tập trung sản xuất kinh doanh.
Ông Trần Bửu Ngà, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp phường 8 (TP Tuy Hòa), cũng mong cơ quan liên quan xem lại vị trí đất mà HTX đã thuê để tính thuế đất cho phù hợp. “Hiện HTX đang ở vị trí 3 nhưng lại tính giá của vị trí 1, vị trí 2”, ông Ngà nói.
Những phản hồi tích cực
Tại hội nghị hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai năm 2013 về quyền sử dụng đất đối với các HTX, ông Lê Nguyên Toán, chuyên viên Chi cục Quản lý đất đai (Sở TN-MT) đã hướng dẫn các HTX gặp trường hợp như HTX An Định thì cầm thẳng hồ sơ tới Sở TN-MT để được hướng dẫn cụ thể thủ tục cần thiết. Các HTX chú ý, thành phần hồ sơ xin thuê đất quy định rõ tại điều 3 của Thông tư 30 và khoản 7, điều 9 của Thông tư 24 của Bộ TN-MT; gồm đơn xin thuê đất, đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất và hai đơn này đã có mẫu sẵn.
Kèm theo đơn là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất, quyết định giao đất, bản chính trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất; cùng bản sao thuyết minh đầu tư công trình và báo cáo kinh tế kỹ thuật thực hiện công trình của đơn vị sử dụng đất phê duyệt.
Các HTX có vướng mắc về phí thuế giống như của HTX phường 8 thì liên hệ với Cục Thuế tỉnh vì tại điều 21 của Nghị định 46 của Chính phủ đã ghi rõ việc xác định và ra quyết định miễn giảm tiền thuê đất là trách nhiệm của cơ quan thuế.
Cũng nói thêm rằng, các HTX nông nghiệp sử dụng đất để làm mặt bằng xây dựng trụ sở, sân phơi, nhà kho hay xây dựng các cơ sở dịch vụ trực tiếp phục vụ sản xuất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối thì được miễn tiền thuê đất; và được giảm 50% tiền thuê đất, thuê mặt nước để sử dụng làm mặt bằng sản xuất kinh doanh.
Còn với HTX Hòa Đồng, xét trên căn cứ pháp lý, do hợp đồng thuê đất đến năm 2016 hết hạn thì từ 1/7/2014 khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực đến hết năm 2016, HTX là đơn vị thực hiện nghĩa vụ thuế đất. Còn từ năm 2016 đến nay, do chưa có căn cứ chấm dứt hợp đồng thuê đất nên HTX vẫn là đơn vị tiếp tục thực hiện nghĩa vụ thuế.
Nhìn nhận về vấn đề này, ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: Các HTX nên sớm liên hệ với các cơ quan chức năng để hoàn tất thủ tục chuyển sang thuê đất. Đây là cách để HTX tự bảo vệ tài sản nhà đất của mình.
Gặp các trường hợp tranh chấp về đất đai hoặc đền bù thì các HTX không bị mất quyền lợi. Trong khi còn nhiều HTX không có đất làm trụ sở phải đi thuê lại nhà văn hóa của thôn thì một số HTX lại ngại làm thủ tục chuyển đổi.
Trong quá trình chuyển đổi, gặp bất cứ vướng mắc nào hãy liên hệ với cơ quan chức năng để giải quyết hoặc với Liên minh HTX tỉnh để chúng tôi phối hợp với Sở TN-MT tháo gỡ theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
Các cơ quan chức năng như Sở TN-MT, Cục Thuế tỉnh hãy hướng dẫn các HTX theo kiểu “cầm tay chỉ việc” để các đơn vị này sớm hoàn tất thủ tục cần thiết cũng như tạo điều kiện để các HTX được hưởng các chính sách ưu đãi về thuế, đất đai theo quy định.
