Thời gian gần đây, câu chuyện quy hoạch, sử dụng sân golf gây nhiều sự chú ý của dư luận. Chỉ trong một thời gian ngắn, rất nhiều tỉnh, thành phố “đua nhau” đề xuất phê duyệt quy hoạch, bổ sung thêm sân golf vào Quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020, kéo theo những hệ lụy.

Nhiều chuyên gia cho rằng, đã đến lúc cần bỏ quy hoạch sân golf đến năm 2020 đã tồn tại từ nhiều năm nay. Thay vào đó, nên định ra khung tiêu chí, giao các địa phương quyết định và chuyển việc phê duyệt dự án sân golf thành dự án đầu tư có điều kiện.

Reatimes thực hiện và khởi đăng loạt bài: "Quy hoạch sân golf: Nên bỏ?!" Trân trọng giới thiệu tới độc giả:

Bài 1: Đua nhau xin làm sân golf đề gom quỹ đất khổng lồ

Liên tục đề nghị bổ sung vào Quy hoạch

Đầu tháng 7 vừa qua, Sở KH&ĐT tỉnh Quảng Ninh đã đề nghị bổ sung 3 sân golf vào Quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020. Các sân golf  được đề nghị bổ sung, gồm: sân golf An Biên, sân golf Hạ Long Xanh và sân golf Vân Đồn Club.

Cùng với việc đề xuất bổ sung 3 sân golf trên, Sở KH&ĐT tỉnh Quảng Ninh cũng đề nghị Bộ KH&ĐT xem xét xây dựng khung pháp lý cho lĩnh vực đầu tư này và ủy quyền cho các địa phương chủ động phê duyệt chủ trương đầu tư khi đáp ứng đủ điều kiện khung mà Chính phủ quy định.

Liên quan đến việc đề xuất bổ sung sân golf vào Quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020, cuối tháng 8/2017, Bộ Xây dựng đã có ý kiến gửi Bộ KH&ĐT về việc góp ý hồ sơ đề nghị bổ sung sân golf quốc tế tại xã Vinh Xuân, Vinh Thanh (huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế) vào quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020.

Theo Bộ Xây dựng, việc bổ sung sân golf quốc tế Phú Vang tại xã Vinh Xuân, Vinh Thanh, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế phải đáp ứng các tiêu chí xây dựng sân golf được quy định tại Quyết định số 1946/QĐ-TTg ngày 26/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020.

Một sân golf ở Khánh Hòa. Ảnh minh họa.

Đồng thời, phải bổ sung hồ sơ Quy hoạch chung đô thị mới Vinh Thanh, huyện Phú Vang tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030 đã được phê duyệt tại Quyết định số 324/QĐ-UBND ngày 18/02/2014 của UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế.

Mặt khác, quy hoạch cần làm rõ sự phù hợp của khu vực dự kiến triển khai dự án với quy hoạch xây dựng - đô thị trên địa bàn; với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất của tỉnh. Cần thuyết minh rõ căn cứ pháp lý việc sử dụng đất rừng phòng hộ theo quy định pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng.

Đáng chú ý, trước tình trạng trong thời gian vừa qua, có nhiều địa phương liên tục đề nghị bổ sung các sân golf vào danh mục Quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ KH&ĐT tiến hành rà soát tổng thể và điều chỉnh Quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020 theo Quyết định số 1946/QĐ-TTg ngày 26/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ để đảm bảo tính hệ thống, tránh điều chỉnh nhiều lần và tạo điều kiện cho các địa phương chủ động trong công tác chuẩn bị đất đai, thu hút đầu tư trong những năm tiếp theo.

Sử dụng không hiệu quả, nhăm nhe quỹ đất

Thời gian qua, câu chuyện về sân golf không chỉ nóng ở việc quy hoạch và còn cả trong vấn đề sử dụng. Công luận bức xúc với hai vụ việc liên quan đến sân golf: vụ phá rừng làm sân golf ở tỉnh Phú Yên, vụ lấy đất nông nghiệp làm sân golf mà Thủ tưởng đã có chỉ đạo làm rõ ở tỉnh Vĩnh Phúc. Sự việc này một lần nữa đã khiến cho dự luận đặt câu hỏi về hiệu quả của việc quy hoạch các sân golf hiện nay.

Theo Quyết định 1946/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về quy hoạch sân golf Việt Nam đến năm 2020, cả nước có 89 sân golf. Trong đó, vùng trung du miền núi Bắc Bộ dự kiến có 11 sân golf với tổng diện tích đất 1.456ha; vùng đồng bằng sông Hồng 16 sân golf với hơn 1.909ha; vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Nam Trung Bộ 29 dự án với 2.943ha; vùng Tây Nguyên 8 dự án với tổng diện tích 839ha; vùng Đông Nam Bộ 21 dự án với tổng diện tích đất 2.376ha và vùng đồng bằng sông Cửu Long 4 dự án với 461ha.

Tuy nhiên, thống kê của Bộ KH&ĐT cho thấy, đến nay cả nước mới chỉ mới có khoảng 29 dự án golf được đưa vào khai khác và vẫn còn khá nhiều dự án đang đắp chiếu.

Theo nhận định, đầu tư sân golf đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu lớn nhưng khả năng thu hồi vốn chậm, phải trải dài trong nhiều năm. Với vốn đầu tư cao, khả năng thu hồi vốn chậm và các dịch vụ phải chịu những đòi hỏi rất khắt khe nên rủi ro công ty bị thua lỗ trong những năm đầu là khá cao.

Cũng bởi do chi phí hoạt động sân golf không bảo đảm hiệu quả sinh lời mặc dù tuy mức phí gia nhập thành viên và phí dịch vụ rất cao nên chủ đầu tư phải hướng vào loại sân golf tích hợp khu nghỉ dưỡng; trong đó bao gồm biệt thự, nhà ở cao cấp. Điều này đồng nghĩa với việc cần rất nhiều đất đai để phục vụ hoạt động này. Thậm chí có tỉnh giao cho doanh nghiệp cả trăm hecta đất rừng phòng hộ ven biển, đất trồng lúa để làm sân golf, resort, biệt thự... dẫn đến lãng phí nguồn tài nguyên và gây bức xúc cho dư luận.

Trao đổi với Reatimes, Tổng giám đốc một công ty bất động sản ở Hà Nội (đề nghị giấu tên) cho biết, mặc dù môn golf chỉ phục vụ đối tượng doanh nhân, chiếm khoảng 0,01% dân số, nhưng nó được cho là thể hiện đẳng cấp của địa phương và cũng là của chính chủ đầu tư.

Vì vậy, ngày càng nhiều doanh nghiệp tìm mọi cách để xin quỹ đất và làm sân golf. Điều quan trọng là khi có sân golf, giá trị bất động sản tăng lên, từ đó các dự án hoặc những tiện ích xung quanh cũng ăn theo.

Theo vị Tổng giám đốc này, thông thường, nếu chỉ có nguồn thu từ golf thì các chủ đầu tư phải có tài chính đủ mạnh để đầu tư lâu dài, còn lại họ chủ yếu nhắm đến giá trị bất động sản và các hoạt động kinh doanh khác kèm theo. Các bất động sản chỉ dành cho doanh nhân, tạo cảnh quan thiên nhiên đẹp, vì vậy mà không có lý do gì chủ đầu tư không tìm cách bán bất động sản đi kèm.

“Sân golf nếu cần quy hoạch nên xa khu dân cư, khu công nghiệp bởi muốn tạo ra mảng cỏ xanh lớn, trọc hóa hoang mạc, đất đai thì phải dùng nhiều hóa chất, thuốc diệt sâu, cỏ nên ở gần khu vực dân cư là không tốt. Đó là chưa kể về sau, nguồn nước sẽ bị ảnh hưởng…”, vị Tổng giám đốc công ty BĐS ở Hà Nội nêu quan điểm.

Sẽ bỏ quy hoạch sân golf

Liên quan đến việc quy hoạch hệ thống sân golf hiện nay, trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội hồ đầu tháng 6/2017, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, sắp tới, Bộ sẽ bỏ luôn quy hoạch sân golf đến năm 2020 đã tồn tại từ nhiều năm nay.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, quy hoạch này là một loại quy hoạch sản phẩm không cần thiết theo đúng tinh thần của dự án Luật Quy hoạch đang được Quốc hội cho ý kiến. Bộ KH&ĐT đang trình Quốc hội Luật Quy hoạch, theo hướng để các địa phương quyết định và chuyển việc phê duyệt dự án sân golf thành dự án đầu tư có điều kiện.

Tuy nhiên, ông Dũng nhấn mạnh, nguyên tắc lập dự án đầu tư sân golf “phải tuân thủ nhiều điều kiện”, như không được sử dụng đất lúa, không sử dụng đất quốc phòng an ninh, không sử dụng đất bảo tồn văn hóa... Cùng với đó, việc muốn xây 5 sân hay 10 sân là do địa phương quyết định, hiệu quả do nhà đầu tư tính toán chứ nhà nước không nên can thiệp.

"Còn việc tỉnh nào cũng có sân golf thì chả có vấn đề gì, nếu họ có nhu cầu. Nhà đầu tư phải tính toán và chịu trách nhiệm về hiệu quả của mình, chúng ta không lo thay việc đó”. Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng

Theo ông Dũng, trong dự án Luật Quy hoạch cũng làm rõ các quy định việc chuyển quy hoạch sân golf thành đầu tư điều kiện, lành mạnh và nhà nước chỉ kiểm soát: Thứ nhất, không được phạm vào đất lúa, đất quốc phòng an ninh, đất bảo tồn văn hóa làm. Thứ 2, khống chế là mỗi 1 sân gôn là bao nhiêu diện tích để tránh chuyện mà các địa phương hiện nay cấp diện tích lớn hơn nhu cầu thực tế.

"Cái đó quan trọng nhất và phải kiểm soát. Ví dụ quy định 1 sân golf trung bình chỉ 70ha, 1 sân 18 lỗ. Nếu không có quy định đó, cần 100 ha, người ta xin 200- 300 ha để làm việc khác, rất phức tạp. Thực tế chuyện này đã xảy ra nhiều, nên dứt khoát phải kiểm soát chặt ", ông Dũng cho hay.

Còn nữa...