Ngay từ những ngày đầu khi dịch bệnh bắt đầu xuất hiện, có nguy cơ lây lan, ngoài những tâm lý lo lắng của phần lớn người dân, trên các trang mạng xã hội xuất hiện hàng loạt các thông tin sai lệch, chưa được kiểm chứng, gây tâm lý hoang mang cho xã hội.
Từ người của công chúng...
Thông tin về dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (Covid-19) gây ra đã được lan truyền một cách chóng mặt trên mạng xã hội trong suốt thời gian qua, trong đó có nhiều thông tin sai lệch, thông tin giả gây nhiễu loạn, làm mất lòng tin của cộng đồng, gây khó khăn cho công tác phòng, chống dịch đến từ các trang cá nhân của những nghệ sỹ, người của công chúng.
Cụ thể, nhiều tài khoản của các nghệ sỹ, ca sỹ nổi tiếng (Đàm Vĩnh Hưng, Cát Phượng, Ngô Thanh Vân...) cũng đăng các thông tin sai lệch liên quan đến dịch bệnh khi chưa có sự kiểm chứng. Ngay sau khi thông tin gây hoang mạng dư luận, các nghệ sỹ đã nhanh chóng xóa các bài đăng đồng thời gửi lời xin lỗi. Tuy nhiên, không có sự ngoại lệ, các nghệ sỹ đều bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
...đến hàng loạt "anh hùng bàn phím"
"Chiều nay Hà Nội sẽ công bố phát dịch corona, tối nay thời sự sẽ đưa tin về việc này. Đêm nay nhà nước mình phun thuốc ngừa dịch cúm corona trên bầu trời toàn quốc nên mọi người hãy chia sẻ cho nhau không nên ra đường trong cung giờ từ 4 - 7 giờ 30 sáng mai 1/2/2020... Mọi người ra đường nhớ đeo khẩu trang với kính cẩn thận nhé" ; "đã có vaccin phòng dịch Covid-19", "Ăn trứng qua được đại dịch", "Hàng trăm người chết vì dịch Covid-19 tại Việt Nam", "Bắc Ninh đang là ổ dịch lớn nhất của cả nước", "Đóng cửa khẩu rồi có người chết trong chỗ đóng dấu", "Bệnh viện C đang có 3 bệnh nhân bị nhiễm cúm corona đến từ Vũ Hán, Trung Quốc",... đều là những tin đồn, thông tin sai lệch, vô căn cứ, xuất hiện tràn lan trên mạng xã hội thời gian qua.
Với mục đích thu hút nhiều người theo dõi, tăng tương tác để bán hàng online, các bài viết trên đa phần thu hút gần hàng trăm ngàn lượt thích, bình luận và chia sẻ, "gián tiếp" ảnh hưởng đến quá trình phòng chống dịch đều đã bị các cơ quan chức năng phát hiện, xử lý nghiêm, xử phạt nặng các trường hợp trên.
Trước tình trạng trên, song song với nỗ lực phòng, chống virus corona, các cơ quan chức năng đã, đang xử lý nhiều đối tượng đưa tin sai sự thật, gây hoang mang dư luận. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Chỉ thị số 05/CT-TTg và 06/CT-TTg về tăng cường các biện pháp phòng chống trước các diễn biến phức tạp mới của dịch bệnh nCoV gây ra. Chỉ thị yêu cầu các Bộ: Thông tin và Truyền thông, Công an chỉ đạo các cơ quan truyền thông đăng tải các bản tin về tình hình dịch chính xác, kịp thời và các biện pháp để người dân chủ động phòng, chống dịch, không hoang mang lo lắng, phối hợp với ngành y tế phòng, chống dịch hiệu quả; tổ chức xác minh, xử lý nghiêm các trường hợp tung tin không đúng về tình hình dịch, gây hoang mang trong cộng đồng.
Theo nhiều chuyên gia, tình hình dịch vẫn đang tiếp tục có những diễn biến phức tạp tại nhiều nước trên thế giới. Ở Việt Nam nói riêng, cả hệ thống chính trị đang nỗ lực hết sức, triển khai nhiều giải pháp để chủ động phòng, chống dịch, bảo vệ sức khỏe cho người dân; nên bên cạnh đó, mỗi cá nhân ngoài việc tự bảo vệ bản thân, cần có ý thức góp sức cùng nhà nước trong việc tỉnh táo tiếp nhận thông tin chính thống về tình hình dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona gây ra (Covid-19), từ đó có biện pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả nhất; tránh tiếp nhận, phát tán những thông tin không đúng về tình hình dịch bệnh, gây hoang mang lo lắng, phức tạp thêm tình hình phòng, chống dịch bệnh.
Cập nhật tình hình dịch Covid-19
Đại diện Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ tại Việt Nam đề nghị, Việt Nam tiếp tục chia sẻ thông tin, kinh nghiệm phòng chống dịch COVID-19 với cộng đồng quốc tế; chia sẻ thông tin về bản đồ gene của virus gây bệnh ở Việt Nam; đề nghị Chính phủ Việt Nam tiếp tục thực hiện mạnh mẽ các biện pháp để kiểm soát rủi ro; đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục cộng tác chặt chẽ với các cơ quan hữu quan của Việt Nam trong ứng phó dịch bệnh.
Tin giả, tin sai sự thật không chỉ gây ra hoang mang, lo lắng, còn gieo rắc nỗ sợ hãi cho cộng đồng. Theo quy định tại khoản tại khoản 3, điều 64, Nghị định 174/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện, trường hợp phao tin đồn sai sự thật nhằm xuyên tạc, câu like hoặc phục vụ cho mục đích kinh doanh qua mạng..., người đăng tin sẽ bị xử phạt hành chính với mức phạt tiền 20-30 triệu đồng đối với tổ chức, 10-15 triệu đối với cá nhân.
Điều 8, Luật An ninh mạng nghiêm cấm hành vi đưa thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại đến hoạt động kinh tế xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm hại quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác.
Người có hành vi này gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội sẽ bị xử lý hình sự theo quy định tại Khoản 1, Điều 288 Bộ luật Hình sự về tội Đưa hoặc sử dụng trái phép mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng Internet với mức phạt tù lên đến 3 năm.
