Trước những thay đổi tại Dự thảo Luật chứng khoán lần này, nhiều chuyên gia cho rằng, dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi cần đảm bảo cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) chủ động hơn, tự quyết hơn trong truy xét đến cùng các vi phạm trên thị trường chứng khoán thì mới có thể ngăn được tội phạm chứng khoán và tạo ra một thị trường chứng khoán minh bạch, lành mạnh.
Tăng thẩm quyền... để chủ động xử lý các vi phạm
Bởi, thực tế, vẫn còn nhiều hạn chế đối với cơ quan này trong xác minh thông tin tài khoản ngân hàng của nhà đầu tư, yêu cầu các đối tượng nghi vấn hợp tác để làm rõ vi phạm hay tình trạng thao túng chứng khoán, dùng hàng loạt tài khoản để mua bán, tạo cung - cầu giả trên thị trường vẫn là vấn đề nhức nhối hiện nay.
Trao đổi với PV, Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLAW cho rằng việc xử lý việc tổ chức/cá nhân thao túng không mất quá nhiều thời gian.
“Nếu sai phạm nhẹ, Thanh tra Chứng khoán, Thanh tra Tài chính sẽ vào cuộc, nặng hơn thì phải nhờ cơ quan điều tra thì mới biết được có dấu hiệu thao túng hay không. Còn, UBCK chỉ là cơ quan quản lý”, ông Hà nói.
Đồng thời, để chống lại vi phạm chứng khoán và tội phạm chứng khoán, ông Hà cho rằng nên mở rộng thẩm quyền của UBCK Nhà nước với tư cách là cơ quan quản lý, tập hợp những cơ quan chuyên môn, những người có hiểu biết sâu trong vấn đề này.
Theo đó, mở rộng thẩm quyền của UBCK Nhà nước sẽ tạo điều kiện để việc truy xét, cung cấp chứng cứ và đưa ra kết luận về vi phạm trên thị trường chứng khoán sẽ nhanh chóng hơn.
Cũng theo quan điểm của ông Hà, nếu nâng cao vai trò của Uỷ ban trong việc chống lại các vi phạm chứng khoán thì chắc chắn sẽ không có các hành vi trục lợi bằng cách làm giá chứng khoán hoặc hành vi bán khống… Như vậy, việc nâng cao vai trò của UBCK trong việc tăng thẩm quyền trong việc điều tra các vi phạm về chứng khoán là rất quan trọng.
Xác lập rõ vai trò của Ủy ban Chứng khoán nhà nước
Ở một góc nhìn khác, Luật sư Trần Minh Hải, Giám đốc Công ty Luật Basico cho rằng, để điều tiết và mở rộng hoạt động của thị trường chứng khoán, Luật Chứng khoán sửa đổi chưa làm được việc xác lập rõ vai trò của UBCK Nhà nước.
Cụ thể, theo quy chế hiện hành, những văn bản hướng dẫn các quy định trật tự trên thị trường chứng khoán về nguyên tắc vẫn cần phải được Bộ Tài chính ban hành, bởi UBCK Nhà nước chỉ hướng dẫn sơ bộ. Nếu xét cùng pháp quy, các văn bản UBCK Nhà nước hiệu lực pháp quy không rõ rệt.
Ông Hải dẫn chứng, UBCK Nhà nước là cơ quan thường nhận ra các vấn đề của thị trường cần có điều tiết nhanh. Trong khi đó, thị trường chứng khoán có tính sáng tạo và năng động hơn hẳn các thị trường khác, nhưng mỗi lần UBCK ra văn bản hướng dẫn thì phải “vòng” qua Bộ Tài chính.
“Thực tế, các quy định vẫn lửng lơ trên thị trường chứng khoán. Trong khi thị trường hiện nay đang cần rất nhiều quy định mà hiện vẫn chưa xử lý được”.
Do đó, vị Luật sư cho rằng Luật Chứng khoán sửa đổi chưa thể giải quyết được những tồn tại hiện nay, do Luật này vẫn đang phải tuỳ thuộc vào hệ thống các quy định khác.
Đối với các hành vi tội phạm trên thị trường chứng khoán, vị Luật sư cho rằng: chế tài quan trọng nhất là phải làm rõ được mức phạt, mà quan trọng hơn là phải truy thu những khoản lợi bất chính. Đây là chế tài tưởng chừng như đơn giản, nhưng khá hữu hiệu trong việc hạn chế các vi phạm liên quan tới chứng khoán.
