Phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) là một trong những nội dung quan trọng của chính sách phát triển kinh tế- xã hội. Nhà nước ban hành chính sách thúc đẩy thị trường nhà ở phát triển, đồng thời có chính sách để hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp và người nghèo gặp khó khăn về nhà ở nhằm góp phần ổn định chính trị, bảo đảm an sinh xã hội.
Ông Chu Nguyên Thành cho hay, Chương trình phát triển nhà ở thành phố Hà Nội giai đoạn 2012-2020 và định hướng đến năm 2030 đã được HĐND thành phố Hà Nội thông qua và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, ngày 28/11/2014, UBND Thành phố đã phê duyệt Kế hoạch phát triển nhà ở thành phố Hà Nội giai đoạn 2016-2020 tại Quyết định số 6336/QĐ-UBND.
Cụ thể, mục tiêu phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2016-2020 khoảng 6,2 triệu m2 sàn. Đến nay, Thành phố đã triển khai được 62 dự án (gồm: 59 dự án nhà ở xã hội và 03 dự án nhà ở thương mại có dành diện tích sàn nhà ở xã hội) với khoảng 4,04 triệu m2 sàn. Dự kiến, kế hoạch giai đoạn 2021-2025 Thành phố cần đầu tư xây mới khoảng 5 triệu m2 sàn nhà ở xã hội (đã bao gồm nhà ở cho công nhân). Như vậy, đến năm 2025, thành phố cần đầu tư xây dựng mới khoảng 7,22 triệu m2 sàn tương ứng với số vốn đầu tư khoảng 90.000 tỷ đồng.
Một trong các nguyên nhân ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện kế hoạch đầu tư xây dựng của các dự án nhà ở xã hội đó là khó khăn về nguồn vốn. Vì vậy, căn cứ Luật Nhà ở số 65/2014/QH13, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP, để hỗ trợ các chủ đầu tư thực hiện dự án, tiến tới thực hiện các mục tiêu chiến lược phát triển Nhà ở xã hội quốc gia, UBND thành phố Hà Nội đã đưa các dự án đầu tư xây dựng phát triển nhà ở xã hội vào danh mục lĩnh vực đầu tư ưu tiên phát triển giai đoạn 2016-2020 và là đối tượng được vay vốn với lãi suất ưu đãi tại Quỹ Đầu tư phát triển Thành phố.
“Nguồn vốn của Quỹ thực hiện vai trò vốn mồi, chiếm khoảng từ 20% đến 30% tổng mức đầu tư của dự án, đồng thời, kêu gọi các nguồn vốn khác từ các ngân hàng thương mại chiếm khoảng từ 50% đến 60% tổng mức đầu tư thông qua hình thức cho vay hợp vốn”, ông Thành thông tin.
Quỹ sẽ chủ động tiếp cận, làm việc với các chủ đầu tư để tìm hiểu nhu cầu, hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ vay vốn, rút gọn quy trình và thời gian thẩm tra, tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục để doanh nghiệp tiếp cận và sử dụng nguồn vốn vay ưu đãi thúc đẩy triển khai các dự án nhà ở xã hội đúng tiến độ…
Theo ông Chu Nguyên Thành, từ năm 2017 đến nay, Quỹ đã giải quyết cho vay 04 dự án, trong đó có 02 dự án nhà ở thương mại phục vụ tái định cư và 02 dự án nhà xã hội với tổng quy mô 3.450 căn với 337 nghìn m2 với tổng hạn mức cho vay 850 tỷ đồng. Hiện, Quỹ tiếp tục hướng dẫn, thẩm tra cho vay đối với các dự án nhà ở xã hội, dự kiến từ nay đến cuối năm 2020, sẽ giải quyết cho vay khoảng 350 tỷ đồng, năm 2021 khoảng 600 tỷ đồng.
Các dự án phát triển NƠXH được hưởng một số hỗ trợ, ưu đãi nhất định về đất đai, thuế và các chính sách ưu đãi khác về đầu tư… miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất trong phạm vi dự án xây dựng NƠXH đã được phê duyệt; được áp dụng thuế suất ưu đãi thuế gia tăng; được miễn, giảm và hưởng các ưu đãi về thuế suất thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp; được miễn thực hiện thủ tục thẩm định thiết kế cơ sở đối với trường hợp dự án áp dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình NƠXH do cơ quan có thẩm quyền ban hành; được sử dụng nhà ở và công trình xây dựng hình thành trong tương lai trong phạm vi dự án phát triển NƠXH làm tài sản thế chấp khi vay vốn đầu tư cho dự án đó…
Đặc biệt, chủ đầu tư dự án được dành 20% tổng diện tích đất ở được giao trong phạm vi dự án phát triển NƠXH (bao gồm cả dự án sử dụng quỹ đất 20%) để đầu tư xây dựng công trình kinh doanh thương mại, kể cả nhà ở thương mại cao tầng hoặc thấp tầng nhằm bù đắp chi phí đầu tư, góp phần giảm giá bán, giá cho thuê, thuê mua NƠXH và giảm chi phí dịch vụ quản lý, vận hành NƠXH sau khi đầu tư. Trường hợp dự án phát triển NƠXH không bố trí quỹ đất riêng để xây dựng công trình kinh doanh thương mại trong phạm vi dự án thì chủ đầu tư được phép dành 20% tổng diện tích sàn nhà ở của dự án đó để bán, cho thuê, thuê mua theo giá kinh doanh thương mại.