Tại Kết luận về việc thực hiện quy hoạch, xây dựng trung tâm thương mại, chuyển đối chợ và việc chấp hành quy định pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi tại tỉnh Hưng Yên thời kỳ 2011 - 2018, Thanh tra Chính phủ cho biết: Có 19 dự án trung tâm thương mại không phù hợp với quy hoạch ngành thương mại tại thời điểm cấp giấy chứng nhận đầu tư/quyết định chủ trương đầu tư.
Trong đó, có 6 dự án có tên “trung tâm thương mại”, nhưng không có mục tiêu xây dựng và kinh doanh trung tâm thương mại. Các dự án này đều không đạt tiêu chuẩn là trung tâm thương mại theo Quyết định số 1371 của Bộ trưởng Bộ Thương mại.
Thanh tra Chính phủ cho rằng, trách nhiệm khi để xảy ra tình trạng này thuộc về Sở Công Thương cùng Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hưng Yên; trách nhiệm chung thuộc về UBND tỉnh Hưng Yên.
Cũng theo cơ quan thanh tra, quá trình triển khai một dự án đã xuất hiện bất cập.
Cụ thể, dự án Trung tâm thương mại và khu tổ hợp sản xuất chế biến gỗ, lắp ráp đồ điện tử dân dụng của CTCP Phúc Đại Cát chậm tiến độ 90 tháng (7,5 năm) tính đến thời điểm thanh tra. Ngoài ra, sự phối hợp của giữa cơ quan chức năng huyện Yên Mỹ và chủ đầu tư trong công tác giải phóng mặt bằng chưa tốt, gây khó khăn cho công tác này.
Dự án Trung tâm thương mại Techwood của Công ty TNHH Chế biến đồ gỗ Techwood có mặt bằng quy hoạch tổng thể chưa phù hợp với chức năng sử dụng đất tại Quy hoạch chung huyện Văn Lâm.
Dự án Khu thương mại và dịch vụ Hòa Vượng của Công ty TNHH Hòa Vượng có tổng mặt bằng dự án không thể hiện chỉ tiêu sử dụng đất về mặt độ xây dựng, hệ số sử dụng đất các lô đất. Bên cạnh đó, tiến độ dự án chậm 5 năm 6 tháng so với tiến độ dự án ghi tại giấy chứng nhận đầu tư.
Dự án Trung tâm thương mại huyện Ân Thi của Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ sản xuất Tiến Hưng có một phần dự án chậm tiến độ so với tiến độ đã được phê duyệt.
Dự án trung tâm thương mại và dịch vụ An Phúc của Công ty TNHH Sản xuất thương mại và đầu tư xây dựng An Phúc Hưng Yên đã được chấp thuận chủ trương đầu tư khi chưa có trong quy hoạch phát triển thương mại và dịch vụ.
Với các dự án chợ, Thanh tra Chính phủ cho biết, có 3 trong số 18 dự án không phù hợp với quy hoạch ngành thương mại tại thời điểm cấp giấy chứng nhận đầu tư hay quyết định chủ trương đầu tư.
Đáng chú ý, dự án đầu tư xây dựng chợ Phố Hiến tại TP. Hưng Yên của Công ty TNHH Đầu tư phát triển Hoàng Phát (Công ty Hoàng Phát) đã phát sinh một số sai phạm, theo cơ quan thanh tra.
Dự án này được UBND tỉnh Hưng Yên chấp thuận cho Công ty Hoàng Phát làm chủ đầu tư, có phần nhà ở chia lô để bán, trên cơ sở đề nghị của UBND TP. Hưng Yên nhưng không thực hiện công khai mời gọi nhà đầu tư. Điều này theo Thanh tra Chính phủ, là chưa thực hiện đầy đủ quy định tại Nghị định số 90/2006.
Ngoài ra, Công ty Hoàng Phát xây dựng 31 ki-ốt không phù hợp quy hoạch. Bên cạnh đó là 18 ki-ốt được xây dựng dọc cổng chợ chính khi chưa được cấp phép xây dựng. Tiến độ dự án cũng bị chậm theo giấy chứng nhận đầu tư được cấp.
Về trách nhiệm của các bên liên quan, cơ quan thanh tra cho biết UBND TP. Hưng Yên chưa hoàn thiện các thủ tục để thu hồi số tiền gần 11 tỷ đồng về ngân sách Nhà nước theo quy định, gồm: Tiền san lấp, xây dựng cơ sở hạ tầng và giải phóng mặt bằng. Các cơ quan chức năng khác của tỉnh Hưng Yên chưa xử lý dứt điểm diện tích đất công bị lấn chiếm thuộc phạm vi dự án khi thu hồi đất, dẫn đến phát sinh đơn thư khiếu kiện, tiềm ẩn khiếu kiện đông người, phức tạp.
"Trách nhiệm khi để xảy ra những vấn đề này thuộc về chủ đầu tư dự án là Công ty Hoàng Phát, UBND TP. Hưng Yên và các Sở: Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư; trách nhiệm chung thuộc về UBND tỉnh Hưng Yên", kết luận Thanh tra Chính phủ nêu.
Trên cơ sở đó, Thanh tra Chính phủ nhận định, dự án chợ Phố Hiến cần được chuyển đến cơ quan Công an tỉnh Hưng Yên đế xác minh, làm rõ quá trình thực hiện, những hậu quả, thiệt hại và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan tới dự án; nếu có dấu hiệu vi phạm thì xử lý theo quy định.
Cơ quan thanh tra cũng kiến nghị giao UBND TP. Hưng Yên khẩn trương thực hiện một số công việc, gồm: Hoàn thiện thủ tục pháp lý liên quan để thu hồi về ngân sách Nhà nước số tiền gần 11 tỷ đồng; phối hợp với Sở, ngành liên quan xử lý việc Công ty Hoàng Phát xây dựng các ki-ốt không phù hợp quy hoạch và chưa được cấp phép xây dựng theo quy định.
Từ các kết luận trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND tỉnh Hưng Yên tổ chức thực hiện và chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ để xảy ra các tồn tại, vi phạm trên. Đồng thời, căn cứ vào kết quả kiểm tra, có biện pháp xử lý trách nhiệm đối với những tập thể, cá nhân trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.
