Chiều 28/3, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng đã tổ chức Hội nghị trao đổi khó khăn vướng mắc trong quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng đối với các dự án sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công và các giải pháp để tháo gỡ khó khăn vướng mắc. Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị tham dự và chủ trì hội nghị.
Hội nghị có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông, cùng sự tham gia của các địa phương, Hiệp hội tư vấn, nhà thầu xây dựng, các ban quản lý dự án, đơn vị tư vấn, thi công xây dựng và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đầu tư xây dựng.
Đây là hội nghị hết sức quan trọng nhằm thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ mới được ban hành vừa qua về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình trong năm 2022 - 2023 và về Chủ trương đầu tư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, trong bối cảnh nền kinh tế nước ta vừa trải qua giai đoạn chịu ảnh hưởng nặng nề của cú sốc phi kinh tế từ đại dịch Covid-19 với chuỗi sản xuất, cung ứng vật liệu liên tục bị đứt gãy do các đợt dãn cách dài ngày; giá cả các mặt hàng năng lượng, vật tư, nguyên liệu sản xuất tăng đột biến và liên tục biến động, yêu cầu tập trung các nguồn lực đầu tư cho phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật của đất nước để tái phục hồi và thúc đẩy nền kinh tế càng trở nên cấp thiết.
“Đây cũng là khu vực có khả năng thu hút và hấp thụ nguồn lực đầu tư rất lớn, và là một trong những động lực mạnh nhất thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Trên cơ sở các chỉ đạo của Bộ Chính trị, các Nghị quyết của Quốc hội, ngay từ đầu năm 2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình và Nghị quyết số 18/NQ-CP ngày 11/2/2022 triển khai Nghị quyết số 44/2022/QH15 ngày 11/ 01/2022 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.
Tại các Nghị quyết này, Bộ Xây dựng với vai trò là cơ quan thống nhất quản lý Nhà nước về xây dựng được giao nhiều nhiệm vụ nhằm tháo gỡ các khó khăn vướng mắc, thúc đẩy các dự án đầu tư công và dự án Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, trong đó có nhiệm vụ quan trọng là giải quyết, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quản lý chi phí và hợp đồng xây dựng.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về chi phí và hợp đồng xây dựng trong các dự án đầu tư xây dựng, Bộ Xây dựng trong những năm qua đã có nhiều nỗ lực để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về vấn đề này. Gần đây nhất, Bộ đã tham mưu để Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án hòa thiện hệ thống định mức, giá xây dựng.
Từ năm 2018 đến nay, Bộ Xây dựng đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 68/2019/NĐ-CP, Nghị định 10/2021/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng; Nghị định số 50/2021/NĐ-CP sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 37/2015/NĐ-CP quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng; hoàn thành việc nghiên cứu, hoàn thiện 13 phương pháp xây dựng định mức, xác định giá xây dựng (quy định tại các Thông tư hướng dẫn).
Bộ Xây dựng cũng đã rà soát toàn bộ 16.005 định mức xây dựng do Bộ Xây dựng công bố, loại bỏ 1.005 định mức quá lạc hậu, sửa đổi 3.289 định mức, bổ sung 1.896 định mức; hoàn thành rà soát, đánh giá 596 suất vốn đầu tư, giá bộ phận kết cấu công trình; xây dựng và ban hành suất vốn đầu tư cho 1km đường ô tô cao tốc.
Các Bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành đã thực hiện rà soát gần 13.500/17.700 định mức dự toán cho các công tác xây dựng chuyên ngành đã công bố, loại bỏ 1.380 định mức, sửa đổi 8.226 định mức, giữ nguyên 3.811 định mức và dự kiến bổ sung 5.993 định mức.
Hầu hết các địa phương trong cả nước (61/63 tỉnh, thành) đã ban hành bộ đơn giá xây dựng công trình để phục vụ cho công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng trên địa bàn; 63/63 tỉnh đã thực hiện khảo sát, công bố giá vật liệu, giá nhân công trên địa bàn tỉnh; 58/63 tỉnh đã ban hành giá ca máy.
“Có thể nói, hệ thống thể chế quản lý định mức, giá xây dựng, hợp đồng xây dựng; phương pháp xây dựng định mức, xác định giá xây dựng và các định mức, suất vốn đầu tư được rà soát tổng thể, sửa đổi, bãi bỏ hoặc ban hành mới đã bám sát hơn và phục vụ tốt hơn các yêu cầu thực tiễn mới phát sinh, tuân thủ tốt hơn các quy luật kinh tế thị trường, nâng cao hiệu quả quản lý và hiệu quả đầu tư xây dựng nhất là đối với các dự án đầu tư công; góp phần tạo thị trường xây dựng minh bạch, cạnh tranh, chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng.
Tuy nhiên, do các tác động tiêu cực trong và ngoài nước trong thời gian gần đây, do giá cả các mặt hàng năng lượng, vật tư, nguyên liệu sản xuất tăng đột biến và liên tục biến động, và với yêu cầu hình thành các dự án đầu tư công hoặc hợp tác công tư rất lớn, quản lý phức tạp như Dự án cao tốc Bắc Nam khu vực phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 trong thời gian qua, hệ thống quy định về định mức, giá xây dựng, suất vốn đầu tư và quản lý hợp đồng xây dựng đã tiếp tục xuất hiện những bất cập không theo kịp và gây cản trở thực tiễn", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị phân tích.
Dựa trên các kiến nghị khách quan, thẳng thắn và trách nhiệm của các tổ chức, doanh nghiệp, các hiệp hội nghề nghiệp, các cơ quan quản lý xây dựng chuyên ngành về vấn đề quản lý chi phí và hợp đồng xây dựng trong các công trình xây dựng hiện nay, đặc biệt là đối với các công trình dự án Cao tốc Bắc Nam khu vực phía Đông đã và đang triển khai từ nay đến hết năm 2025, cùng các trình bày cụ thể, chi tiết về các khó khăn, vướng mắc trên thực tế, Bộ Xây dựng sẽ tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đề xuất các giải pháp để tháo gỡ./.
