Hoạt Động M&A sôi động
Vừa qua, công ty con của Tập đoàn bất động sản Gamuda là Gamuda Land đã đạt thỏa thuận mua lại toàn bộ cổ phần của 3 cá nhân trong Công ty cổ phần BĐS Tâm Lực với giá trị hơn 7.200 tỷ đồng. Doanh nghiệp này cũng trực tiếp sở hữu dự án hỗn hợp nhà cao tầng Khu nhà ở Tâm Lực tại TP. HCM. Dự án có tổng vốn đầu tư gần 4.000 tỷ đồng, đã được phê duyệt xây dựng nhà ở cao tầng kết hợp thương mại dịch vụ.
Đơn vị sở hữu dự án này có toàn quyền khai thác 3,6ha đất, gồm đất ở lâu dài, phần đất thuê 50 năm cho mục đích thương mại với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được cấp. Sau khi được Gamuda Land mua lại, dự án được thiết kế 1.968 căn hộ riêng biệt, 12 căn hộ áp mái, 51 cửa hàng khối đế và 21 căn nhà phố thương mại.
Tập đoàn Gamuda chia sẻ, thương vụ trên là một phần của chiến lược “Dự án quay vòng nhanh” của Gamuda Land, tập trung tạo một hệ thống tài sản có tỷ lệ hoàn vốn cao, thời gian đầu tư tối đa 5 năm. Việc mua lại Tam Lực cũng là cơ hội hiếm giúp Gamuda Land gia tăng quỹ đất trong khu vực đắc địa, bổ sung nguồn căn hộ chất lượng cao với rủi ro về pháp lý giảm đáng kể.
Thực tế, khi thị trường địa ốc rơi vào giai đoạn “dòng tiền khó”, vướng mắc về thủ tục đầu tư, pháp lý kéo dài, thanh khoản sụt giảm, điều kiện vay vốn khó khăn, khiến cho doanh nghiệp phải tính tới việc bán một phần hoặc toàn bộ dự án cho đối tác nước ngoài. Đây là hướng đi giúp họ có thể xoay vốn trả nợ, tránh tình trạng sụp đổ, giải thể, đem về dòng tiền mới để tiếp tục triển khai dự án khác.
Gần đây, Keppel cũng gia tăng hoạt động M&A dự án. Nổi bật là thương vụ Keppel cùng Keppel Vietnam Fund (KVF), gọi chung là Keppel Consortium ký các thỏa thuận ràng buộc để mua lại 49% cổ phần tử Công ty Khang Điền tại hai dự án khu dân cư liền kề ở TP. Thủ Đức. Qua thương vụ chuyển nhượng này, Khang Điền đã thu về 3.180 tỷ đồng (khoảng 187,1 triệu USD).
Đầu tháng 3/2023, Tập đoàn CapitaLand Group (Singapore) đã đàm phán mua tài sản có giá trị khoảng 1,5 tỷ USD từ Công ty cổ phần Vinhomes để sở hữu một phần của dự án Ocean Park 3 của Vinhomes Hà Nội hoặc một dự án tại phía Bắc Hải Phòng. Đây là một trong những thương vụ BĐS lớn nhất tại Đông Nam Á trong những năm gần đây.
Thời gian qua, thị trường cũng ghi nhận việc nhà đầu tư ngoại mua số lượng cổ phần lớn từ các doanh nghiệp BĐS trong nước, như Novaland, Hưng Thịnh Land. Có thể nói đây là cánh cửa để nhà đầu tư ngoại tham gia sâu vào thị trường BĐS Việt Nam trong thời gian tới.
Tập đoàn Hưng Thịnh và Tập đoàn Marubeni (Nhật Bản) vừa qua đã ký kết hợp tác đầu tư phát triển dự án BĐS tại Việt Nam. Dự án có tổng mức đầu tư trên 10.000 tỷ đồng, nằm ngay trung tâm hành chính mới TP. Thủ Đức.
Khó tìm dự án thực sự tiềm năng
Tuy nhiên, để vốn ngoại chảy mạnh vào thị trường BĐS lại làm dấy lên những lo ngại về việc dự án của doanh nghiệp nội địa bị thâu tóm giá rẻ. Song việc tái cơ cấu dòng tiền là hết sức quan trọng để họ vượt qua được khủng hoảng. Hợp tác với một đối tác hay mua bán, đầu tư đều là phương án để doanh nghiệp tái cơ cấu. Họ cần tư duy để tồn tại và phát triển.
Tổng giám đốc Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai - Bà Nguyễn Thị Như Loan cho biết, không ít doanh nghiệp BĐS “đi vào ngõ cụt” vì những vướng mắc tại các dự án không biết tới khi nào mới tháo gỡ xong. Đây là nguyên nhân khiến doanh nghiệp phải bán bớt tài sản để trả nợ và giảm rủi ro.
Các thương vụ đã xong bước thăm dò, khảo sát trong quý II/2023 rồi chuyển sang bước đàm phán, thương lượng vào quý III. Có thể thị trường thời gian tới sẽ chứng kiến thêm một số thương vụ M&A thành công.
“Số lượng không nhiều và giới hạn ở những dự án quy mô nhỏ và pháp lý cơ bản hoàn thiện. Những thương vụ quy mô vừa và lớn vẫn tiếp tục duy trì trạng thái đàm phán tới hết quý IV, thậm chí kéo dài sang quý II/2024” - VARS cho hay.
Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam - Bà Trang Bùi nhìn nhận, dù BĐS Việt Nam rất được quan tâm, nhưng nhà đầu tư nước ngoài phải đối mặt với nhiều khó khăn để sở hữu được một tài sản ở thị trường này.
Theo vị chuyên gia, thị trường vẫn còn mang tính địa phương, vì vậy nhiều nhà đầu tư nước ngoài muốn tham gia qua việc thành lập liên doanh với các đối tác địa phương. Phần lớn nhà đầu tư muốn tạo lập liên doanh, liên kết và M&A hơn là giao dịch BĐS đơn thuần. Do đó, dòng vốn đầu tư vào BĐS luôn sẵn sàng chảy vào thị trường, tuy nhiên cơ hội lại đầy thách thức.
“Chúng tôi ghi nhận có nhiều giao dịch đã và đang trong quá trình đàm phán, diễn biến khá tích cực. Vấn đề là ở việc tìm kiếm quỹ đất sạch, chất lượng tốt và tương xứng với giá trị thực của chúng. Đồng thời có quyền sở hữu hợp pháp, đền bù giải phóng hoàn chỉnh, có tiềm năng phát triển” - Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam cho hay.
Song, bà Trang Bùi vẫn rất lạc quan về triển vọng của thị trường địa ốc Việt Nam trong tất cả các loại tài sản. Bởi Việt Nam hội tụ nhiều yếu tố thú vị và tất cả đều hướng tới sự tăng trưởng trong lĩnh vực bất động sản.
