Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc “Tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững” do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì sáng 17/12, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã họp với các ngân hàng thương mại nhà nước, thống nhất dành một gói tín dụng trị giá 120.000 tỷ đồng cho xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân áp dụng với cả người xây dựng và người mua nhà với lãi suất thấp hơn từ 1,5 - 2% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường trong cùng thời kỳ.
“Chúng tôi cũng sẽ thông báo cho các ngân hàng khác nếu muốn tham gia cùng chương trình này. Gói tín dụng này có thể sẽ tăng thêm nhiều hơn. Nếu các ngân hàng tham gia bị thiếu hụt về thanh khoản thì Ngân hàng nhà nước sẽ sẵn sàng tái cấp vốn”, thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết.
Đối với kiến nghị của Bộ Xây dựng về gói tín dụng 110.000 tỷ đồng để xây dựng dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, Ngân hàng Nhà nước cũng thấy rằng, gói tín dụng này là cần thiết để tăng cung nhà ở xã hội, giúp giảm tình trạng mất cân đối với thị trường bất động sản.
Tuy nhiên, Thống đốc lưu ý, nguồn vốn từ đâu cũng là vấn đề cần được cân nhắc.
“Đối với nguồn vốn từ tái cấp vốn, thì đây là cung ứng tiền ra trong một thời gian dài hạn. Ở thời điểm này, để cấp vốn dài hạn trong 10 - 15 năm tới thì sẽ làm giảm tính linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ. Do đó, câu chuyện nguồn vốn cần được tính toán một cách tổng thể trên cơ sở chính sách tiền tệ cũng đang thực hiện nhiều chỉ đạo của Chính phủ đối với tái cơ cấu, ví dụ như đối với ngân hàng 0 đồng và cho các lĩnh vực kinh tế khác…”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng phân tích.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng, cần đánh giá một cách khách quan, trung thực những khó khăn, vướng mắc của thị trường bất động sản để từ đó có những giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững.
Qua lắng nghe báo cáo của Bộ Xây dựng và các bên với những đánh giá khách quan về bất động sản, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nhìn nhận, thị trường bất động sản có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế vì thị trường này có liên hệ chặt chẽ với nhiều ngành sản xuất. Tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản giúp khơi thông hoạt động sản xuất kinh doanh của nền kinh tế.
Đối với một số kiến nghị về tín dụng, năm nay, Ngân hàng Nhà nước đưa ra định hướng tăng trưởng tín dụng là 14 - 15% và cao hơn so với mức 14,17% của năm 2022. Ngân hàng Nhà nước cũng không có room riêng để kiểm soát tín dụng vào bất động sản.
Bên cạnh đó, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đang cố gắng điều hành, điều tiết tiền tệ, chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động để cố gắng giảm mặt bằng lãi suất.
Về cơ cấu thời hạn trả nợ, Ngân hàng Nhà nước đồng tình với nhiều ý kiến tại hội nghị đó là Bộ Xây dựng cần rà soát, xem dự án nào mang tính đầu cơ, dự án gắn với sản xuất kinh doanh, với thương mại và dịch vụ, thì sẽ có ứng xử, tháo gỡ riêng. Ngân hàng Nhà nước sẽ chỉ đạo tổ chức tín dụng tiếp tục làm việc doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn cho thị trường này.
Cũng theo Thống đốc, trong năm 2022, kênh trái phiếu doanh nghiệp là kênh huy động vốn trung dài hạn, có vai trò hỗ trợ tích cực để giảm phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng thì lại gặp khó khăn, trong khi đó kênh vốn ngân hàng chiếm tới 80% là vốn ngắn hạn, vì vậy cần có các giải pháp khôi phục kênh dẫn vốn này trở lại.
Về phía các ngân hàng, trong những tháng cuối năm đặc biệt từ tháng 10/2022, khi sự cố SCB xảy ra, bản thân các ngân hàng cũng phải lo về thanh khoản, để đảm bảo bất cứ người dân rút tiền lúc nào đều có khả năng trả nên ngân hàng thương mại phải cân đối nguồn vốn cho phù hợp với bất động sản, bởi lẽ các khoản vay bất động sản đều là món vay giá trị lớn, kỳ hạn dài. Thực tế, bản thân các ngân hàng thương mại tự quyết định trong việc cấp tín dụng.
Ngoài ra, các dự án bất động sản 70% vướng mắc về mặt pháp lý, khi chưa có đủ cơ sở pháp lý và xác định được giá đất, bản thân các dự án phải đảm bảo tính khả thi, đảm bảo khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Do khi trình lên các tổ chức tín dụng chưa chứng minh được đủ cơ sở pháp lý nên bản thân tổ chức tín dụng khó có thể cho vay, đây là ý kiến phản ánh từ các ngân hàng. Vì vậy, khi vướng mắc về mặt pháp lý được tháo gỡ, sẽ giúp cho khơi thông dòng vốn tín dụng của ngân hàng.
Về vấn đề mất cân đối cung cầu trên thị trường, Thống đốc cho biết, với phân khúc cao cấp, tín dụng trong những năm qua vào lĩnh vực này khá lớn. Trong khi đó, hiện nay nhiều dự án vừa chưa có cơ sở pháp lý, vừa có giá cao nên chưa kích thích được nhu cầu mua của khách hàng. Bà Hồng nhận định, phân khúc này cần hoàn thiện thủ tục pháp lý như đã xây xong nhà thì phải có sổ hồng, sổ đỏ người dân mới mua và lưu ý về giá cả. Nếu hai điều này được giải quyết sẽ kích thích nhu cầu mua nhà đối với phân khúc cao cấp.
Với phân khúc nhà ở có giá trị thấp và nhà ở xã hội, hiện đang thiếu hụt nguồn cung trầm trọng, báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, năm 2022, cả nước có 682 dự án với 301.967 căn hộ, dự án nhà ở xã hội có 150 dự án, 19.967 căn hộ. Chính vì vậy, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, việc cải thiện và thúc đẩy nguồn vốn cho thị trường bất động sản này là cần thiết, phải có những giải pháp thúc đẩy nguồn cung với doanh nghiệp xây dựng phân khúc này.
Về phía Ngân hàng Nhà nước, tại Hội nghị tháo gỡ khó khăn của thị trường bất động sản diễn ra ngày 8/2, Thống đốc cho biết đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục dành nguồn vốn cho các dự án bất động sản đủ điều kiện pháp lý, có khả năng tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thực, tiết giảm chi phí hoạt động để cho vay với lãi suất thấp hơn.
Để phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh và bền vững, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng, cần phải hướng đến phục vụ đa số người dân, đặc biệt là người có nhu cầu thực về nhà ở, hạn chế tình trạng đầu cơ, thổi giá và trục lợi./.
