Được phát động ngày 15/7/2022, Cuộc thi được tổ chức nhằm tìm kiếm ý tưởng thiết kế sáng tạo, khả thi, bảo đảm các chức năng, công năng cho công trình kiển trúc đa chức năng POSTEF, với mục tiêu hướng đến xây dựng một công trình kiến trúc đẹp, bền vững, thân thiện với môi trường, hiện đại, phù hợp với quy hoạch, đóng góp cho không gian kiến trúc, cảnh quan khu Trung tâm chính trị Ba Đình và tại khu đất dự án 61 Trần Phú (Hà Nội).
Các phương án được lựa chọn khách quan, công tâm và minh bạch
Hội đồng thi tuyển gồm 15 thành viên do TS.KTS Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam làm Chủ tịch Hội đồng; ThS.KTS Nguyễn Trọng Kỳ Anh - Phó Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội làm Phó Chủ tịch Hội đồng.
Hội đồng thi tuyển được thành lập theo quy định của Luật Kiến trúc, nhằm lựa chọn phương án tốt nhất, bảo đảm khách quan, minh bạch, tuân thủ quy định của Nhà nước và pháp quốc tế.
Sau vòng đánh giá hồ sơ tham dự vòng sơ tuyển, 10 đơn vị tư vấn uy tín trong và ngoài nước đã được Ban tổ chức mời tham dự thi tuyển (vòng 2). Kết thúc vòng thi tuyển, Ban tổ chức đã nhận được 9 phương án từ 8 đơn vị dự thi. Có 2/10 đơn vị dự thi tham gia vòng thi tuyển nhưng đến tháng 10/2022 xin rút, không nộp sản phẩm dự thi.
Hội đồng thi tuyển đã tiến hành đánh giá các phương án dự thi và lựa chọn được các phương án đoạt giải là Phương án mang mã số 03 của Liên danh Gmp - VCC - Vietnam Coplaco và Phương án mang mã số 04 của Liên danh Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Ánh Dương và Bensley Design Group International đạt giải Nhì (Cuộc thi không có đơn vị đạt giải Nhất và giải Ba).
Quá trình chấm, chọn phương án được thực hiện khách quan, công tâm và minh bạch. Hội đồng thi tuyển đã thống nhất Quy chế làm việc, nghe các đơn vị thuyết trình về ý tưởng thiết kế và tiến hành hỏi - đáp với các đơn vị tư vấn dưới cả hai hình thức: Trực tiếp và trực tuyến (đối với các đơn vị tư vấn nước ngoài).
Hội đồng tiến hành chấm chọn phương án, các thành viên Hội đồng thảo luận, nhận xét về các phương án, mỗi thành viên đều đưa ra các đánh giá ưu nhược điểm của từng phương án theo quan điểm riêng.
Với hình thức bỏ phiếu, Hội đồng đã thống nhất chọn các phương án mang mã số 03, 04 vào vòng 2 với số phiếu rất tập trung. Ở vòng 2, sau khi thảo luận chung về 02 phương án được chọn, Hội đồng đã tiến hành bỏ phiếu chấm chọn, xếp giải bằng hình thức bỏ phiếu kín để chọn phương án đạt giải.
Theo đánh giá của Hội đồng thi tuyển các phương án dự thi được nghiên cứu kỹ lưỡng, thể hiện tinh thần nghiêm túc của các đơn vị tư vấn.
Trước đó, Ban Tổ chức đã thông báo rộng rãi về cuộc thi trên các phương tiện thông tin đại chúng để tất cả các đơn vị đều có thể tham gia dự tuyển.
2 phương án được lựa chọn tiếp tục được lấy ý kiến cộng đồng
Theo báo cáo thuyết minh phương án của Liên danh gmp - VCC - Vietnam Coplaco, chương trình có chức năng chính là khách sạn cao cấp, văn phòng, thương mại và dịch vụ.
Công trình được sắp xếp theo góc không gian chức năng, với khoảng cách giữa các phân khu, được thiết kế dưới dạng lối vào rộng, mở hướng về sân trong. Với ý tưởng này, sân trong công trình sẽ nhận được đủ ánh sáng tự nhiên mà không bị bó hẹp về khoảng không.
Mặt đứng công trình được bố trí lùi so le dọc theo 4 con phố nằm xung quanh tòa nhà, bảo đảm tạo cảm giác nhỏ hơn về quy mô, thấp hơn về chiều cao dưới góc nhìn trực quan của khách bộ hành qua đường.
Phương án dự thi đã tính đến các khoảng lùi và không làm thay đổi các chỉ tiêu quy hoạch chung đã được duyệt. Sân trong là điểm nhấn của công trình với thiết kế mở rộng mở về không gian.
Đặc biệt, lớp vỏ công trình, được coi là "yếu tố cốt lõi" của dự án. Nhóm thiết kế đề xuất sử dụng mặt tiền mang các chi tiết thẩm mỹ giàu sáng tạo, kết nối linh hoạt với không gian chung. Đá tự nhiên màu be nhẹ sẽ được lựa chọn làm vật liệu cho các phần phủ kín đặc.
Về phương án của Liên danh gmp - VCC - Vietnam Coplaco, Hội đồng thi tuyển cho biết, công trình hiện đại, bố cục kiến trúc và chi tiết cân đối. Không gian kiến trúc bên ngoài và sân trong có cảm quan tốt, hài hòa, thân thiện với mội trường cộng đồng. Tổ chức không gian rất chặt chẽ và logic. Kết nối khu vực về giao thông cơ giới và đi bộ tốt… Kiến trúc mặt ngoài dù khá quen thuộc nhưng mang đến một công trình nghiêm túc, sang trọng, hợp lý.
Tuy nhiên, Hội đồng thi tuyển lưu ý phương án này chưa đặt vấn đề kết nối và phát triển giá trị của kiến trúc hiện có vì vậy cần nghiên cứu thêm về phương án bảo tồn các giá trị cảnh quan và cần có giải pháp gìn giữ bức phù điêu hiện có, bố trí hợp lý cho phù điêu bên trong khuôn viên công trình.
Trong khi đó, phương án của Liên danh Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Ánh Dương và Bensley Design Group International đã sử dụng công nghệ để bảo tồn các giá trị kiến trúc của khu vực; lựa chọn giải pháp cô đọng hình ảnh di tích lịch sử văn hóa nằm sâu dưới lòng đất kết hợp với giải pháp kiến trúc độc đáo, tổ chức không gian mạch lạc, đáp ứng những yêu cầu đa dạng về công năng công trình cũng như phát huy được các giá trị đặc trưng riêng biệt của Hà Nội nghìn năm văn hiến.
Công trình là tổ hợp văn phòng, thương mại, dịch vụ, khách sạn cao cấp. Phương án thiết kế kiến trúc bảo tồn, phát huy giá trị, đảm bảo giữ nguyên trạng về quy mô, nghệ thuật và nội dung sự kiện của bức phù điêu quân dân Thủ đô bắn rơi máy bay Mỹ, kỉ niệm ngày 19/5/1967.
Phương án của Liên danh Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Ánh Dương và Bensley Design Group International đã hướng đến đúng mục tiêu của Cuộc thi là xây dựng một công trình kiến trúc đẹp, bền vững, thân thiện với môi trường, hiện đại, phù hợp với quy hoạch, đóng góp cho không gian kiến trúc, cảnh quan khu Trung tâm chính trị Ba Đình và tại khu đất dự án 61 Trần Phú (Hà Nội).
Hội đồng thi tuyển cũng đánh giá công trình có kiến trúc hiện đại, mới và độc đáo; tổ hợp mặt bằng tách khối là hợp lý, tạo điều kiện thông thoáng tự nhiên tốt; có sử dụng công nghệ để bảo tồn giá trị kiến trúc khu vực; có nghiên cứu về vấn đề văn hóa và hình thái đặc trưng khu vực; có nét sinh động riêng, có ý tưởng tốt từ việc nghiên cứu lịch sử về địa điểm.
Hội đồng thi tuyển góp ý, phương án cần nghiên cứu thêm để hoàn thiện về giao thông của khu đất xây dựng, có giải pháp xử lý góc đường cho hiệu quả hơn và cải thiện mức độ lồng ghép hài hòa với cảnh quan đô thị.
TS.KTS Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng thi tuyển cho biết: Hội đồng thi tuyển đánh giá cao các phương án dự thi. Đặc biệt, các phương án được lựa chọn trao giải đã đề xuất những giải pháp thích ứng với tính chất đặc biệt của công trình cũng như khu đất xây dựng.
Hội đồng thi tuyển cũng sẵn sàng phối hợp cùng nhà tư vấn và chủ đầu tư nghiên cứu giải pháp khắc phục triệt để các nhược điểm trước khi dự án bắt đầu các bước triển khai tiếp theo; phối hợp với các bên giải quyết những vấn đề chuyên môn. Sau khi lựa chọn, chủ đầu tư cần phối hợp cơ quan quản lý Nhà nước, niêm yết, lấy ý kiến cộng đồng một lần nữa trước khi hoàn chỉnh báo cáo cấp thẩm quyền phê duyệt.
Bảo đảm công trình hướng đến mục đẹp, bền vững, phù hợp với cảnh quan khu vực
Trước đó, trong cuộc trao đổi với Báo Điện tử Chính phủ về công trình tại số 61 Trần Phú vào tháng 4/2021, TS.KTS Phan Đăng Sơn cũng đề nghị, nên nghiên cứu lại phương án kiến trúc bằng hình thức phát triển tiếp theo phương án đang có gắn với những phương án mới, để xứng đáng với vị trí Trung tâm chính trị Ba Đình. Hoặc nên có thi tuyển lại phương án kiến trúc để lựa chọn một phương án thỏa đáng trên cơ sở tuân thủ các quy định trong quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Nhất là đối với những vấn đề liên quan đến trung tâm chính trị Ba Đình.
Tiếp thu các ý kiến góp ý, Công ty cổ phần Thiết bị bưu điện sau đó đã có kiến nghị về việc cho nghiên cứu lại tổng mặt bằng và phương án kiến trúc của dự án và đề nghị để Hội Kiến trúc sư Việt Nam phối hợp với chủ đầu tư và các đơn vị có liên quan tổ chức thi tuyển phương án kiến trúc công trình theo đúng quy định. Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội cũng đã báo cáo UBND TP. Hà Nội về việc rà soát tổng mặt bằng và phương án kiến trúc công trình đa năng Postef tại khu đất số 61 Trần Phú, phường Điện Biên, quận Ba Đình. Từ đó, UBND TP. Hà Nội, Thành ủy Hà Nội đều đã có văn bản báo cáo Ban Bí thư Trung ương Đảng, Văn phòng Trung ương Đảng, Thủ tướng Chính phủ về việc rà soát tổng mặt bằng và phương án kiến trúc công trình đa năng POSTEF tại khu đất số 61 Trần Phú.
Tại các văn bản của UBND Thành phố, Thành ủy Hà Nội đều có nội dung kiến nghị liên quan đến phương án quy hoạch, kiến trúc công trình là giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc chủ trì, phối hợp với Hội Kiến trúc sư Việt Nam, các cơ quan đơn vị có liên quan tổ chức Hội đồng gồm các chuyên gia, các nhà khoa học…, nghiên cứu, đánh giá phương án quy hoạch, kiến trúc, làm việc với nhà đầu tư để thống nhất biện pháp, tổ chức thi tuyển để lựa chọn phương án kiến trúc đóng góp cho không gian, kiến trúc, cảnh quan Khu Trung tâm chính trị Ba Đình và tại khu đất Dự án theo hướng giảm số lượng tầng hầm, chuẩn hóa chức năng, công năng công trình. Phương án quy hoạch, kiến trúc sau đó sẽ được công bố thông tin đầy đủ, rộng rãi trước công luận, bảo đảm công khai, minh bạch và sự đồng thuận.
Cho đến nay, Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện đều đã thực hiện theo đúng sự chỉ đạo của Thành ủy, UBND TP. Hà Nội và của Bộ Xây dựng để bảo đảm hướng đến mục tiêu xây dựng một công trình kiến trúc đẹp, bền vững, thân thiện với môi trường, hiện đại, phù hợp với quy hoạch, đóng góp cho không gian kiến trúc, cảnh quan khu Trung tâm chính trị Ba Đình và tại khu đất dự án 61 Trần Phú (Hà Nội)./.
