Còn tồn đọng nhiều sai phạm
Ngày 28/3/2019, liên quan đến việc nhiều hộ dân, cá nhân lấn chiếm đất trái phép trên địa bàn xã Long Châu, phóng viên (pv) đã có sự trao đổi với ông Nguyễn Bá Canh, Chủ tịch UBND xã. Theo đó, ông Canh cho biết mặc dù UBND xã đã tiến hành cưỡng chế, lập biên bản và tuyên truyền nhiều lần, tuy nhiên với diễn biến phức tạp, hành vi lấn chiếm đất đai trái phép của người dân chưa thể giải quyết dứt điểm.
Theo ông Canh, tình trạng người dân thôn Mẫn Xá lấn chiếm, sử dụng đất sai mục đích đã diễn ra từ năm 2009. Ngày 02/5/2018 UBND xã Long Châu đã tổ chức thi hành cưỡng chế lần thứ 2. Hiện nay, UBND xã đang tiến hành lập biên bản để tiến hành cưỡng chế lần cuối cùng vào cuối tháng 6 năm 2019, chấm dứt tình trạng lấn chiếm đất công hiện tại.
Tuy nhiên, đó chỉ là bề nổi của “tảng băng chìm” vi phạm đất đai vốn đã tồn tại từ rất lâu tại địa phương này.
Ngày 3/4/2019, qua thông tin được người dân cung cấp, thì tại thôn Mẫn Xá còn rất nhiều hộ dân có hành vi vi phạm lấn chiếm đất công, xây dựng thành nhà ở kiên cố. Thậm chí, một số hộ còn kinh doanh nhà nghỉ, nhà trọ với diện tích lấn chiếm lên đến cả trăm mét vuông.
Chủ tịch Nguyễn Bá Canh cũng đã xác nhận: “Đúng ra là đất này là cái ao được tập thể HTX thôn Mẫn Xá giải quyết từ những năm 1991, 1992 để xây dựng công trình điện. Chỗ đấy có các hộ gồm nhà ông Minh, Phú, Nghị, Tiếu, Sơn, Hạc... mua và sử dụng. Ông Sơn nguyên là cán bộ thì đã bị kiện và đang được điều tra theo vụ việc từ năm 2018.”
Theo ông Canh, người dân sinh sống tại khu vực ao này đã lấn chiếm, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất ao thùng, kênh mương, hành lang đê điều, đường giao thông, đất nông nghiệp... để sử dụng vào làm lều lán bán hàng, làm đất ở, xây công trình trái phép từ năm 2013 trở về trước. Từ sau đó hiện tượng trên đã chấm dứt, song việc khắc phục các diện tích đất cho thuê, bán trái thẩm quyền trên địa bàn xã chưa được giải quyết triệt để.
Khó dễ từ chính người dân
Nguyên nhân được UBND xã Long Châu đưa ra gồm: Một là, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai chưa thường xuyên và tích cực, nhận thức và ý thức thực hiện pháp luật đất đai của một bộ phận nhân dân còn hạn chế; hai là, quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất chưa có dự báo sự phát triển, cơ sở hạ tầng chưa hình thành đầy đủ, trong khi xuất hiện và gia tăng nhu cầu phát triển dịch vụ tại các Khu công nghiệp (chỗ ăn ở, chỗ để xe, các mặt hàng nhu yếu phẩm...); ba là địa phương có nhu cầu lớn về xây dựng các công trình hạ tầng mà không có vốn để thực hiện, lãnh đạo địa phương nóng vội, nhận thức về pháp luật chưa đầy đủ, dẫn đến cho thuê, bán đất trái thẩm quyền...
Bên cạnh đó, việc chưa có biện pháp hữu hiệu trong khắc phục tình trạng đất lấn chiếm, sử dụng sai mục đích suốt những năm qua cũng là một trong những khó khăn mà UBND xã đang phải đối diện. Những cá nhân, hộ gia đình lấn chiếm, sai phạm cũng thường xuyên bất hợp tác với cơ quan quản lý địa phương, gây khó dễ trong việc đưa ra những giấy tờ mua bán đất từ thời điểm những lãnh đạo của thời kỳ trước làm sai.
Cụ thể hơn, ông Canh cho biết có không ít hộ dân đã sống và làm việc tại những mảnh đất vi phạm cả chục năm nay, thậm chí đất còn được chuyển giao lại qua 1 vài thế hệ. Để làm được công tác tư tưởng là không dễ dàng. Có trường hợp cá biệt là người dân cố chấp “đâm đơn đi kiện khắp nơi” rằng UBND xã quy kết các hộ sử dụng đất trái pháp luật là sai, do đã có giấy tờ mua bán đất đầy đủ (vốn là từ cấp sai, trái thẩm quyền), khiến quá trình xử lý liên tục bị gián đoạn, không đạt được kết quả như mong muốn.
“Những thuở đất mà được các lãnh đạo thôn trước đây cấp và bán trái thẩm quyền là phải làm. Nhưng để thực hiện việc này phải có sự hợp tác của tất cả các cấp chính quyền, tuyên truyền với dân những cái đúng, cái sai... UBND xã Long Châu cũng đang đề xuất với cơ quan công an, cảnh sát điều tra để khởi tố một vài trường hợp, làm gương cho các hộ khác”, Chủ tịch Nguyễn Bá Canh giãi bày.
Không thể để xảy ra tình trạng “việc đã rồi”
Hiện nay UBND xã Long Châu đang thực hiện theo Nghị quyết số 83-NQ/HU và Kế hoạch số 205/KH-UBND, 206/KH-UBND của UBND huyện Yên Phong về việc giải quyết tình trạng lấn chiếm đất đai, sử dụng đất trái mục đích, bán đất trái thẩm quyền trên địa bàn xã Long Châu. Theo đó, sẽ tiến hành lập hồ sơ cấp GCNQSDĐ lần đầu cho các hộ sử dụng đất ổn định theo quy hoạch, đồng thời xử lý các trường hợp trái quy hoạch.
Tuy nhiên, Nghị quyết số 83 thì lại “chung chung” và cùm từ “theo quy hoạch” là gì thì lại chưa rõ ràng. Cả ông Nguyễn Bá Canh và ngay chính Chánh văn phòng UBND huyện Yên Phong là ông Nguyễn Quang Nam cũng chưa trả lời được. Có thể thấy, cơ quan quản lý huyện Yên Phong mặc dù đã đề ra mục tiêu xử lý các trường hợp vi phạm cũng như đang tìm cách tháo gỡ vướng mắc về thực trạng đất đai tại địa phương, nhưng lại chưa thể lập ra một kế hoạch chi tiết, một hướng đi rõ ràng để xử lý dứt điểm.
Với việc quản lý đất đai có phần thiếu cương quyết, lỏng lẻo từ cấp huyện đến xã như vậy, liệu rằng tình trạng xây lấn chiếm đất đai có tiếp tục tái diễn? Liên tiếp xảy ra tình trạng cưỡng chế tháo dỡ rồi lại tiếp tục xây dựng các công trình tạm bợ, rồi có đến lúc công trình tạm lấn chiếm dần rồi phát triển thành nhà ở kiên cố, sau đó được hợp thức hóa “theo quy hoạch”?
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc ./.