Ban lãnh đạo “nhiệt tình” vực doanh nghiệp
Mới đây, ông Lã Tuấn Hưng - Tổng giám đốc Tổng công ty Sông Hồng cho biết, bán doanh nghiệp càng nhanh càng có lợi. Theo ông Hưng, để càng lâu công ty mẹ càng lỗ, càng lỗ thì càng ít nhà đầu tư quan tâm, trong khi các dự án của Tổng công ty đang triển khai có thể bị thu hồi. Nếu thoái vốn chậm các dự án của Tổng công ty bị thu hồi, Tổng công ty tiếp tục thua lỗ, thủ tục thoái vốn phải làm lại, cán bộ công nhân viên giỏi cũng đi hết thì tài sản tổng công ty không còn gì.
Thực ra, ban lãnh đạo doanh nghiệp này cũng đã đưa ra nhiều giải pháp vượt khó cho Sông Hồng. Còn nhớ, tại cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên 2018 diễn ra ngày 30/8/2018, Chủ tịch Trần Huyền Linh chia sẻ hoạt động Tổng công ty nhiều năm qua khó khăn, phát sinh nhiều vướng mắc kéo dài, nhiều khoản nợ lớn tại ngân hàng, tín dụng xếp nhóm 5 và không thể tham gia đấu thầu thi công.
Qua làm việc với Bộ Xây dựng, Tổng công ty thống nhất tập trung làm dự án khả thi nhất khi đó là Tổ hợp đa chức năng Sông Hồng Tower, tổng mức đầu tư 2.160 tỷ đồng. Để làm dự án Sông Hồng bắt buộc phải tăng vốn, hiện vốn chủ sở hữu thiếu khoảng 400 tỷ đồng.
Hội đồng Quản trị đã trình và được cổ đông thông qua phương án phát hành riêng lẻ 18 triệu cổ phiếu nhằm tăng vốn điều lệ từ 270 tỷ lên 450 tỷ đồng, giá phát hành ủy quyền cho HĐQT thỏa thuận nhưng không thấp hơn mệnh giá.
Song, giá lúc đó trên thị trường của Sông Hồng chỉ 2.600 đồng/cp, cổ phiếu Tổng công ty cũng bị hạn chế giao dịch tại UPCoM kể từ tháng 10/2017 do chậm công bố thông tin. Bởi vậy, phương án phát hành riêng lẻ giá không thấp hơn mệnh giá của Tổng công ty vấp phải sự nghi ngờ của cổ đông về tính khả thi.
Trước đó, năm 2017, HĐQT đã trình phương án tăng vốn lên 450 tỷ đồng nhưng chưa thực hiện được. Cũng trong năm này, Tổng công ty đã phát hành thành công 6,5 triệu cổ phần để bù đắp lại phần vốn hao hụt khi chuyển Trường Trung cấp Kỹ thuật Nghiệp vụ Sông Hồng về trực thuộc Bộ Xây dựng (giảm vốn từ 270 tỷ về 204,8 tỷ đồng).
Cũng may, hai nhà đầu tư mua cổ phần trong đợt phát hành này là Tổng giám đốc Lã Tuấn Hưng và Phó tổng giám đốc Phan Việt Anh.
Trong năm 2017 và 2018, trong lúc SHG làm ăn bê bết nhiều năm, cổ đông lớn bà Phạm Thị Phương Thúy đã tăng tỷ lệ sở hữu cổ phiếu lên hơn 11%. Bà Thúy là cổ đông lớn thứ 3, sau cổ đông Nhà nước và ông Phan Việt Anh (nắm gần 15% vốn).
Theo đánh giá của giới đầu tư, với mức giá cổ phiếu 2.600 đồng với một công ty đã làm ăn "bết bát" nhiều năm như SHG thì vẫn là giá cao. Nhưng nếu tính giá trị sở hữu đất của Tổng công ty này thì đây là mức “giá bèo”. Đó là lý do mà không phải ngẫu nhiên, ban lãnh đạo chấp nhận mang tiền nhà ra cứu doanh nghiệp công?
Ai muốn ôm vào cổ phiếu doanh nghiệp chết lâm sàng và gần 10 phần sẽ bị phá sản? Chẳng những làm ăn "bết bát" mà Sông Hồng còn vướng phải rắc rối pháp lý khác.
Thậm chí tình hình tài chính của Sông Hồng từ lâu đã khó hiểu, kiểm soát không thể xác định.
Từ năm 2015 đến nay, Tổng công ty liên tục báo doanh thu sụt giảm mạnh đi kèm với khoản lỗ khủng. Doanh thu giảm mạnh từ 956 tỷ đồng năm 2015 về 187,8 tỷ năm 2017; lỗ ròng lần lượt 85 tỷ đồng, 188,7 tỷ đồng và 55,6 tỷ đồng giai đoạn 2015-2017.
Từ giữa năm 2018, nhiều năm thua lỗ khiến lợi nhuận sau thuế của Tổng công ty tính đến 30/6/2018 là âm 506 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 196 tỷ đồng. Theo đó, toàn bộ khối tài sản 1.451,7 tỷ đồng được tài trợ hoàn toàn bằng nợ phải trả 1.647 tỷ đồng, riêng vay nợ là 319 tỷ đồng.
Đồng thời, tài sản Tổng công ty cũng dồn hết về các khoản phải thu ngắn và dài hạn cùng hàng tồn kho (1.182 tỷ đồng, chiếm 81% tổng tài sản). Đặc biệt, khoản phải thu ngắn hạn khách hàng 219 tỷ đồng và phải thu khác 161 tỷ đồng bị đơn vị kiểm toán cho biết không thể khẳng định tính hiện hữu đầy đủ.
Công ty có khoản phải trả người bán ngắn hạn 296 tỷ đồng tại thời điểm 30/6/2018, đơn vị kiểm toán không thu thập được đầy đủ thư xác nhận và không đánh giá được khả năng trả nợ, khả năng thanh toán của Tổng công ty. Sông Hồng cũng chưa có khoản dự phòng nào liên quan đến nghĩa vụ bảo lãnh cho CTCP Thép Sông Hồng số tiền 239 tỷ đồng mà Tòa án đã kết luận buộc Tổng công ty phải thanh toán cho Công ty TNHH MTV Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).
Với tình trạng trên, đơn vị kiểm toán đưa ra kết luận nghi ngờ đáng kể khả năng hoạt động liên tục của Tổng công ty.
Trong báo cáo 6 tháng đầu năm 2019, so với thời điểm đầu năm, tài sản ngắn hạn giảm 40 tỷ đồng, dự phòng đầu tư tài chính tăng 1 tỷ đồng. Tài sản dài hạn khác giảm 2 tỷ đồng. Các khoản nợ vẫn giữ nguyên, vốn chủ sở hữu âm tăng từ âm 584 tỷ đồng lên âm 616 tỷ đồng. Qũy đầu tư phát triển vẫn để 26 tỷ đồng - chưa rõ quỹ này đang tạm sử dụng vào khoản mục nào trong công ty. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối sau 6 tháng đầu năm âm thêm 30 tỷ đồng.
Từ năm 2018 đến nay, chi phí quản lý doanh nghiệp vẫn ngốn vào trên dưới 5 tỷ đồng mỗi năm. Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh 6 tháng đầu năm 2018 vẫn trên 60 tỷ đồng, thì đến năm 2019, con số đột ngột xuống âm 4 tỷ đồng. Tiền chi cho vay và mua các công cụ nợ của đơn vị khác năm trước là hơn 36 tỷ đồng. Năm nay khoản này không có. Hiện công ty có khoảng 10 tỷ đồng gửi ngân hàng.
Hiện Tổng Sông Hồng đang đầu tư vào đơn vị khác với khoảng 80 tỷ đồng, và đầu tư vào khoảng 10 công ty liên kết. Sông Hồng cho biết, tại thời điểm lập báo cáo 6 tháng đầu năm,Tổng công ty không đánh giá được các khoản mục liên quan đến hiệu quả kinh doanh tại các đơn vị kể trên.
Hiện Sông Hồng có khoảng 167 tỷ đồng là khoản thu của các khách hàng khác, tăng 17 tỷ đồng so với đầu năm. Báo cáo không chỉ rõ đây là khoản thu nào dù con số tương đối lớn.
Tổng Sông Hồng còn nhiều giá trị cho cổ đông mới
Tổng CTCP Sông Hồng (mã SHG) thành lập năm 1958, được chuyển đổi từ doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Bộ Xây dựng. Công ty đưa cổ phiếu lên giao dịch tại thị trường UPCoM từ 2015.
Sông Hồng nằm trong danh mục những Tổng công ty có khối tài sản lớn, diện tích đất rộng và nhiều lao động mà Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng thực hiện nghiêm túc chủ trương cổ phần hóa, thoái vốn.
Theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg phê duyệt Danh mục doanh nghiệp Nhà nước thoái vốn giai đoạn 2017-2020 ban hành vào tháng 8/2017, Bộ Xây dựng phải thoái toàn bộ vốn khỏi Sông Hồng trong năm 2017. Với tình cảnh thua lỗ triền miên của Sông Hồng hiện nay, công cuộc thoái vốn có lẽ còn kéo dài hơn nữa.
Sông Hồng nằm trong danh mục những Tổng công ty có khối tài sản lớn, diện tích đất rộng và nhiều lao động mà Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng thực hiện nghiêm túc chủ trương cổ phần hóa, thoái vốn.
Hiện Sông Hồng vẫn có nhiều dự án bất động sản dở dang hoặc chưa bán. Sông Hồng có khoảng đầu tư 10 công ty và đơn vị khác cùng với khoảng gần 10 công ty liên kết với trụ sở văn phòng là bất động sản.
Ví dụ, trong thuyết minh báo cáo Sông Hồng cho thấy, khoản tiền Tổng công ty chi ra để mua Khu biệt tự Tây Hồ đã được chuyển nhượng cho cá nhân bên ngoài nhưng chưa hoàn thiện thủ tục nên vẫn đang theo dõi trong khoản mục tồn kho, khoản tiền nhận được từ việc bán lô đất này để ở khoản mục Người mua trả tiền trước hơn 24 tỷ đồng.
Hoặc dự án Khách sạn Royal Sông Hồng được thực hiện năm 2009 với tổng mức đầu tư hơn 36 tỷ đồng, thời gian kéo dài so với kế hoạch, từ năm 2017, Bộ Xây dựng chấp nhận chủ chương tìm kiếm đối tác để chuyển nhượng.
Hiện Tổng công ty đang được chia giá trị văn phòng hợp tác từ Dự án Thái Hà với hơn 30 tỷ đồng theo kỳ.
Lợi thế lô đất tại số 70 An Dương Hà Nội được công ty định giá là hơn 10 tỷ đồng, lô đất chi nhánh Lào Cai là 200 triệu đồng. Tuy nhiên giá trị thương hiệu Tổng Sông Hồng chỉ định giá 733 triệu đồng, giảm 400 triệu so với hồi đầu năm 2019.
Dễ nhận thấy, giá trị khai thác Tổng Sông Hồng từ các dự án bất động sản tại Tổng Sông Hồng vẫn còn! Đó là lý do mà các nhà đầu tư vẫn đặt dấu hỏi, người trong cuộc vẫn tăng tỷ lệ sở hữu trong lúc Sông Hồng bết bát và giá cổ phần tụt dốc vẫn là điều dễ hiểu.
