Lời tòa soạn: Thời gian qua, việc áp dụng các quy định pháp luật về thuế, đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, đầu tư, xây dựng... tại các địa phương còn nhiều bất cập. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển lành mạnh, bền vững của thị trường bất động sản.
Ngày 29/8/2022, Thủ tướng Chính phủ ra Chỉ thị số: 13/CT-TTg, về một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững. Trong đó, giao UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường kiểm tra, thanh tra đồng thời xử lý nghiêm với các trường hợp vi phạm về pháp luật về kinh doanh bất động sản, pháp luật về đất đai, pháp luật về xây dựng và pháp luật có liên quan (nếu có).
Bộ Công an được giao chủ trì, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan tăng cường công tác nắm bắt tình hình kinh tế vĩ mô; chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính xử lý nghiêm hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản và hoạt động môi giới bất động sản vi phạm pháp luật, các hành vi trốn thuế, các hành vi đưa thông tin không chính xác, gây tác động tiêu cực đến hoạt động của thị trường tài chính, tín dụng, bất động sản.
Để góp phần minh bạch thị trường, tuyên truyền việc áp dụng các quy định pháp luật vào thực tiễn và thông tin kịp thời các vấn đề liên quan theo Chỉ thị số: 13/CT-TTg, Reatimes khởi đăng loạt bài: Áp dụng quy định pháp luật trong lĩnh vực xây dựng, bất động sản ở Long An: Thành quả và bài học thực tiễn. Trân trọng giới thiệu đến độc giả!
Ngày 21/02/2023, UBND tỉnh Long An đã có quyết định 1201/UBND-KTTC, về việc triển khai thực hiện Kết luận số 456-KL/TU ngày 16/9/2022 của Thường trực Tỉnh ủy và Kết luận số 555-KL/TU ngày 17/02/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về giải quyết các vướng mắc Nghị định số 30/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Quyết định này do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh Lâm ký.
Theo quyết định này, đối với việc rà soát xử lý các dự án đầu tư vướng mắc theo Nghị định số 30/2015/NĐ-CP và các quy định có liên quan, UBND tỉnh Long An yêu cầu khi rà soát giải quyết các dự án phải tiếp tục thực hiện đúng chỉ đạo, kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Mục tiêu giải quyết là khơi thông nguồn lực và giải phóng sức sản xuất để tạo đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội tỉnh.
Liên quan đến giải pháp rà soát, tháo gỡ, UBND tỉnh Long An chia các dự án theo 4 nhóm dự án cụ thể. Trong đó, nhóm 1 gồm các dự án đã được giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất.
Nhóm 2 là gồm các dự án đã có quyết định thu hồi đất, đang thực hiện bồi thường, tái định cư. Nhóm 3 gồm 9 dự án nhà đầu tư tự thoả thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Nhóm 4 gồm các dự án chưa có quyết định thu hồi đất.
Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV Reatimes, trên địa bàn tỉnh Long An có nhiều dự án đã triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng, một số dự án chủ đầu tư đã ký hợp đồng mua bán với khách hàng. Các chủ đầu tư tiến hành triển khai cơ sở hạ tầng dựa trên chủ trương đầu tư và quy hoạch 1/500 đã được phê duyệt.
Nay, UBND tỉnh Long An ban hành văn bản chấm dứt hoạt động của dự án đối với các dự án đã được cấp chủ trương đầu tư này liệu có công bằng với các doanh nghiệp? Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với Reatimes, Giám đốc một doanh nghiệp triển khai dự án trên địa bàn tỉnh Long An bức xúc: “Chúng tôi là doanh nghiệp làm theo chủ trương, quy hoạch đã được UBND tỉnh cấp, thời gian mất 2 đến 3 năm để đầu tư, bồi thường giải phóng mặt bằng, triển khai cơ sở hạ tầng… nay tỉnh Long An thu hồi chủ trương đầu tư, chúng tôi lấy gì để sống”.
Vị này cũng chia sẻ, một số dự án đã ký hợp đồng mua bán với khách hàng, người dân, nay UBND tỉnh chấm dứt hoạt động dự án thì chủ đầu tư sẽ chậm trễ trong việc ra sổ cũng như không có hướng giải quyết với khách hàng. Khi thị trường bất động sản đang đứng, tình hình kinh tế khó khăn, nay thông tin UBND tỉnh thu hồi chủ trương nếu đến khách hàng doanh nghiệp sẽ đứng trước nguy cơ bị kiện hoặc buộc phải phá sản.
Trong khi đó, theo Điều 47, 48 Luật đầu tư số: 61/2020/QH14 năm 2020 không có trường hợp nào quy định việc doanh nghiệp không làm sai nhưng phải chấm dứt hoạt động dự án.
Việc UBND tỉnh Long An chấm dứt hoạt động nhiều dự án đã và đang để lại nhiều hệ luỵ, khi hàng chục doanh nghiệp đứng trước nguy cơ phá sản, hàng trăm dự án đứng trước nguy cơ không thể tiếp tục đầu tư. Chưa kể, việc các chủ đầu tư bán “lúa non”, nếu như dự án bị chấm dứt hoạt động các khách hàng đã mua, đặt cọc với chủ đầu tư sẽ phản ứng thế nào? Liệu tình trạng mất an ninh trật tự liệu có xảy ra hay không?
Trước đó, như Reatimes đã thông tin trong bài viết: “Bài 1: Long An giao hàng chục héc-ta đất vàng không qua đấu giá”, kết luận thanh tra các dự án trên địa bàn tỉnh Long An, của Bộ Tài Nguyên - Môi Trường, cho biết, địa phương này đã giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá, hàng chục héc-ta đất, vi phạm Luật Đất đai 2013.
Cụ thể, tại kết luận số 08/KL-BTNMT ngày 14/11/2022 kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật đất đai, môi trường của Công ty Cổ phần Tập đoàn Đĩa ốc Cát Tường khi thực hiện dự án Khu dân cư Tây Sài Gòn xã Đức Lập Hạ và xã Mỹ Hạnh Bắc, huyện Đức Hoà, tỉnh Long An, qua thanh tra nhận thấy, UBND tỉnh Long An đã ban hành Quyết định số 1805/QĐ-UBND ngày 31/5/2018 và quyết định số 3376/QĐ-UBND ngày 24/9/2018 giao 378,871,2 m2 đất cho Công ty Cát Tường để thực hiện dự án Khu dân cư Tây Sài Gòn không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất là không đúng quy định tại Khoản 1, điều 118 Luật Đất đai năm 2013.
Một dự án khác cũng được nêu tên trong kết luận thanh tra là dự án Khu đô thị Năm Sao tại xã Phước Lý, huyện Cần Giuộc và xã Long Trạch, Long Khê, huyện Cần Đước. Cụ thể, theo Kết luận số 12/KL-BTNMT kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai, môi trường của Công ty Cổ phần Tập đoàn Quốc tế Năm Sao cho thấy: “Việc UBND tỉnh Long An ban hành các quyết định giao đất, cho thuê đất cho Công ty Năm Sao theo tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng, không theo nhu cầu sử dụng đất thể hiện trong dự án đầu tư được phê duyệt là không phù hợp với quy định tại điều 52 Luật Đất đai năm 2013”.
Trong khi đó, kết luận thanh tra số 07/KL-BTNMT ngày 14/11/2022 kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai, môi trường đối với Công ty TNHH Hải Sơn khi thực hiện dự án phát triển nhà ở, khu đô thị, khu dân cư tại xã Đức Hoà Đông, huyện Đức Hoà và xã Long Thượng, huyện Cần Giuộc, cho rằng: Qua thanh tra 3 dự án phát triển nhà ở, khu đô thị, khu dân cư của Công ty Hải Sơn cho thấy địa phương còn những tồn tại như, thực hiện quy định về hồ sơ giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất chưa phù hợp với quy định của pháp luật.
Điều 48. Chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư
1. Nhà đầu tư chấm dứt hoạt động đầu tư, dự án đầu tư trong các trường hợp sau đây:
a) Nhà đầu tư quyết định chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư;
b) Theo các điều kiện chấm dứt hoạt động được quy định trong hợp đồng, điều lệ doanh nghiệp;
c) Hết thời hạn hoạt động của dự án đầu tư.
2. Cơ quan đăng ký đầu tư chấm dứt hoặc chấm dứt một phần hoạt động của dự án đầu tư trong các trường hợp sau đây:
a) Dự án đầu tư thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 47 của Luật này mà nhà đầu tư không có khả năng khắc phục điều kiện ngừng hoạt động;
b) Nhà đầu tư không được tiếp tục sử dụng địa điểm đầu tư và không thực hiện thủ tục điều chỉnh địa điểm đầu tư trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày không được tiếp tục sử dụng địa điểm đầu tư, trừ trường hợp quy định tại điểm d khoản này;
c) Dự án đầu tư đã ngừng hoạt động và hết thời hạn 12 tháng kể từ ngày ngừng hoạt động, cơ quan đăng ký đầu tư không liên lạc được với nhà đầu tư hoặc đại diện hợp pháp của nhà đầu tư;
d) Dự án đầu tư thuộc trường hợp bị thu hồi đất do không đưa đất vào sử dụng, chậm đưa đất vào sử dụng theo quy định của pháp luật về đất đai;
đ) Nhà đầu tư không ký quỹ hoặc không có bảo lãnh nghĩa vụ ký quỹ theo quy định của pháp luật đối với dự án đầu tư thuộc diện bảo đảm thực hiện dự án đầu tư;
e) Nhà đầu tư thực hiện hoạt động đầu tư trên cơ sở giao dịch dân sự giả tạo theo quy định của pháp luật về dân sự;
g) Theo bản án, quyết định của Tòa án, phán quyết trọng tài.
