Bộ Tài chính vừa có văn bản số 5297/BTC-QLCS gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ tại Nghị định số 108/2024/NĐ-CP của Chính phủ, quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác nhà, đất là tài sản công không sử dụng vào mục đích để ở, giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương quản lý, khai thác.
Bộ Tài chính cho biết, nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị định số 108/2024/NĐ-CP, trước đó Bộ Tài chính đã có Công văn số 10908/BTC-QLCS ngày 11/10/2024 gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, yêu cầu tập trung chỉ đạo thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ, giải pháp theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Mục tiêu là rà soát, tổng hợp, phân loại toàn bộ quỹ nhà, đất là tài sản công để giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà của địa phương nhằm bảo vệ, bảo quản, quản lý, khai thác.
Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã có Công văn số 3590/BTC-QLCS ngày 21/3/2025 đề nghị UBND các tỉnh, thành phố nhanh chóng thông tin về tình hình triển khai thực hiện Nghị định số 108/2024/NĐ-CP.
Tuy vậy, qua tổng hợp thông tin báo cáo từ 60 địa phương (hiện còn 3 địa phương chưa gửi báo cáo), có thể thấy mức độ triển khai tại các địa phương vẫn chưa cao.
Cụ thể hơn, đối với việc giao nhiệm vụ quản lý, khai thác nhà, đất cho đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp do UBND cấp tỉnh nắm giữ 100% vốn điều lệ, hiện mới có 24/60 địa phương đã thực hiện; trong khi đó, còn 36/60 địa phương chưa tiến hành.
Tương tự, về việc rà soát, phân loại, giao nhà, đất cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà, mới chỉ có 6/60 địa phương đã thực hiện; và còn lại 54/60 địa phương chưa thực hiện.
Thực trạng này phần nào cho thấy, UBND cấp tỉnh và các cơ quan chuyên môn ở địa phương dường như chưa thực sự quan tâm tới việc triển khai thực hiện Nghị định số 108/2024/NĐ-CP. Điều này dẫn tới việc thiếu công cụ để bảo vệ, bảo quản, quản lý, cũng như duy trì khai thác quỹ nhà, đất chuyên dùng ở địa phương, và có thể gây thất thoát, xuống cấp, lãng phí tài sản của Nhà nước.
Đặc biệt trong thời gian tới khi các địa phương triển khai sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, số lượng các cơ sở nhà, đất cần bố trí, khai thác, xử lý lớn.
Để đảm bảo thực hiện các nghị quyết, kết luận của cấp có thẩm quyền, Bộ Tài chính đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cần khẩn trương thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định số 108/2024/NĐ-CP của Chính phủ cũng như Công văn số 10908/BTC-QLCS ngày 11/10/2024 của Bộ Tài chính.

Bộ Tài chính yêu cầu các địa phương nhanh chóng rà soát, phân loại quỹ nhà, đất không sử dụng. (Ảnh: Tạp chí Tài chính)
Bộ Tài chính cũng lưu ý các địa phương cần sớm hoàn thành việc giao nhiệm vụ quản lý, khai thác nhà, đất cho đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp do UBND cấp tỉnh nắm giữ 100% vốn điều lệ (bao gồm cả tổ chức phát triển quỹ đất của địa phương).
Một nhiệm vụ khác cần hoàn thành là việc rà soát, phân loại, và giao nhà, đất hiện có cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà.
Đồng thời, cần xem xét, giao nhà, đất dôi dư phát sinh khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Ngày 23/8/2024, Chính phủ ban hành Nghị định 108/2024/NĐ-CP quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác nhà, đất là tài sản công không sử dụng vào mục đích để ở giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương quản lý, khai thác. Dưới đây là một số nội dung đáng chú ý:
1. Phương thức cho thuê nhà:
- Việc cho thuê nhà (gắn với quyền sử dụng đất) của tổ chức quản lý, kinh doanh nhà được thực hiện theo phương thức đấu giá. Việc cho thuê nhà được thực hiện theo phương thức niêm yết giá đối với các trường hợp sau đây:
Cho các đối tượng ưu tiên thuê nhà; đối tượng ưu tiên gồm:
- Tổ chức hội có tính chất đặc thù theo quy định của pháp luật về hội thuê để làm trụ sở làm việc trong trường hợp chưa có trụ sở làm việc;
- Cơ sở thực hiện xã hội hóa trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường thuộc danh mục chi tiết các loại hình và đáp ứng tiêu chí quy mô, tiêu chuẩn do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
Cho thuê nhà có số tiền thuê nhà xác định theo quy định tại khoản 1 Điều 16 Nghị định này tại thời điểm xác định giá để cho thuê dưới 50 triệu đồng/năm.
Cho thuê nhà đối với nhà, đất trong thời gian chờ thực hiện xử lý theo quy định của pháp luật.
2. Về thời hạn cho thuê
Thời hạn cho thuê nhà tối đa là 05 năm. Trường hợp cho thuê nhà đối với nhà, đất tạm quản lý trong thời gian chờ thực hiện xử lý thì thời hạn cho thuê nhà tối đa là 03 năm.
Nghị định này có hiệu lực từ ngày 15/10/2024.