Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định về quản lý, sử dụng không gian ngầm trên địa bàn TP. Hà Nội, đồng thời lấy ý kiến các bên liên quan. Nghị định này nhằm chi tiết hóa Điều 19 của Luật Thủ đô số 39/2024, trong đó quy định về việc quản lý, khai thác và sử dụng không gian ngầm đô thị.
Theo Bộ Xây dựng, việc phân vùng không gian ngầm phải đảm bảo tính chức năng, mục đích sử dụng, cũng như kết nối hợp lý với không gian trên mặt đất. Điều này nhằm khai thác hiệu quả không gian ngầm, đảm bảo an ninh, an toàn, bảo vệ môi trường, và sử dụng đất hiệu quả.
Dự thảo đưa ra hai phương án về quyền sử dụng không gian ngầm gắn với phạm vi ranh giới thửa đất của người sử dụng đất.
Theo đó, phương án 1, người sử dụng đất được quyền sử dụng không gian ngầm theo chiều thẳng đứng trong phạm vi ranh giới thửa đất, tính từ mặt đất đến giới hạn độ sâu tối đa, không bao gồm phần móng và cọc kết cấu công trình. Giới hạn độ sâu tối đa có hai lựa chọn:
Độ sâu 15m: Đây là độ sâu trung bình, phổ biến cho các công trình dân dụng và phù hợp với nhu cầu sử dụng của người dân, theo các nghiên cứu tại Hà Nội.
Độ sâu 30m: Độ sâu này gần tới lớp đá gốc, thường được sử dụng cho các công trình đặc thù như metro, kho ngầm hoặc công trình giao thông. Phần này ít ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân do không phổ biến trong xây dựng dân dụng.
Với phương án 2, người sử dụng đất được quyền sử dụng không gian ngầm theo chiều thẳng đứng trong phạm vi ranh giới thửa đất tính từ mặt đất đến mức giới hạn độ sâu tối đa theo quy định do UBND TP. Hà Nội ban hành, phù hợp theo quy hoạch và phạm vi bảo vệ các công trình giao thông, hạ tầng kỹ thuật, công cộng ngầm theo quy hoạch.
UBND TP Hà Nội ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn quy định độ sâu sử dụng không gian ngầm theo từng khu vực, phù hợp với điều kiện tự nhiên, hiện trạng các công trình xây dựng trên mặt đất.
Về vấn đề tài chính trong sử dụng không gian ngầm, tại Điều 8 của dự thảo, Bộ Xây dựng quy định người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất khi xây dựng công trình trong không gian ngầm theo chiều thẳng đứng trong phạm vi ranh giới thửa đất theo pháp luật về đất đai.
Đối với phần không gian ngầm ngoài giới hạn độ sâu tối đa, tổ chức, cá nhân phải trả tiền sử dụng không gian ngầm cho phần nằm ngoài giới hạn độ sâu quy định, trừ trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng không gian ngầm đối với công trình ngầm không nhằm mục đích kinh doanh, thuộc danh mục khuyến khích đầu tư xây dựng hoặc trường hợp khác do Chính phủ quy định theo pháp luật về đất đai.
Bộ Xây dựng sẽ lấy ý kiến về dự thảo đến ngày 20/3.