Đại biểu Nguyễn Thanh Hồng (Bình Dương) chất vấn: Đất đai không chỉ là nguồn lực vật chất mà còn là chủ quyền quốc gia, máu và nước mắt của nhân dân. Đề nghị Bộ trưởng TN&MT cho biết giải pháp lập lại kỷ cương quản lý đất đai? Hiện nay các công trình xây dựng trái phép không phép điển hình là vụ 8B Lê Trực như thách thức sự kiên nhẫn của cử tri, Bộ trưởng Xây dựng có cam kết không để xảy ra những vụ việc tương tự? Và cho biết lộ trình giải quyết vi phạm nhà ở, chung cư cao tầng hiện nay?
Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà cho biết, thời gian vừa qua, đặt biệt là vào đầu nhiệm kỳ, tình hình lãng phí đất đai, có câu nói “đất công thành đất ông”, đất lâm trưởng quản lý lỏng lẻo để lấn chiếm trái phép…
Trước vấn đề này, Bộ tham mưu cho Chính phủ ban hành chỉ thị 01 tập trung xử lý các vấn đề vướng mắc, triển khai đồng bộ các biện pháp. Trong đó, có công tác thanh, kiểm tra tập trung những vụ việc vi phạm bức xúc dư luận, khiếu kiện đông người.
"Trong năm 2016, 2017, ngành tài nguyên có hơn 1.000 cuộc thanh tra, tập trung vào các dự án, khu vực quản lý đất đai lỏng lẻo. Ban hành các cơ chế, chính sách, pháp luật, thanh kiểm tra tằng cường vai trò trách nhiệm. Gần 3.000 đối tượng bị thanh, kiểm tra thu hồi gần 10.000 ha đất sử dụng trái phép hoặc không hiểu quả.
Tuy nhiên, tôi cũng chúng ta cần phải quyết liệt hơn trong vấn đề này, ban hành các chính sách mới, hoàn thiện luật đất đai, nâng cao công tác quy hoạch, quản lý, trách nhiệm của cơ quan quản lý" - Bộ trưởng Bộ TN&MT cho biết.
Tranh luận lại, đại biểu Nguyễn Thanh Hồng nói: Tôi không phủ nhận cố gắng của Bộ TN&MT và Bộ trưởng trong giải quyết vấn đề quản lý đất đai lỏng lẻo. Tuy nhiên, tôi thấy ở đây vấn đề lớn nhất là kỷ cương, kỷ luật. Tình trạng vi phạm quy hoạch, thất thoát tài sản rất lớn ở giá đất.
Trong báo cáo của Bộ là do chính sách, cơ chế là không đúng. Nếu địa phương nào đấy, lãnh đạo nào đấy có quyền quyết định đấu thầu, chuyển đổi mục đích có tâm vì nhân dân thì không thể để xảy ra vụ việc như thế được.
Các đoàn thanh tra của Bộ TN&MT cũng đến địa phương cũng chỉ rút kinh nghiệm, không chỉ ra các sai phạm, và xử lý trách nhiệm bất cứ cá nhân nào. Tôi nghĩ Bộ trưởng phải có giải pháp kịp thời trong đấu thầu, chuyển đổi hiện nay.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ trưởng TN&MT trả lời tranh luận này bằng văn bản.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà trả lời chất vấn sáng 30/10. Ảnh: Quốc Khánh/ Báo Tài nguyên Môi trường
Cũng liên quan đến vấn đề vi phạm hoạt động xây dựng và đô thị, Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà cho biết, trong những năm qua, hoạt động xây dựng đi vào nề nếp, số vụ vi phạm giảm dần.
Tính bình quân 3 năm 2016-2018, số vụ vi phạm hoạt động xây dựng giảm trung bình 13,2%. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm còn khá phổ biến, diễn biến phức tạp, chưa được phát hiện kịp thời, hoặc phát hiện nhưng chưa được xử lý dứt điểm, nghiêm minh. 9 tháng qua có 10.881 công trình vi phạm, không phép là 3.060, sai phép 5.481, các vi phạm khác là 2.840. Dù đã giảm 2-3% so với 2017, nhưng số lượng còn nhiều và diễn biến phức tạp.
Một số nguyên nhân chính là còn thiếu một số quy định pháp luật, hoặc pháp luật đã có những chưa rõ. Ý thức chấp hành pháp luật của một số chủ thể, các nhà đầu tư, nhà thầu, bộ phận nhân dân, thậm chí cả cơ quan Nhà nước còn chưa tốt. Công tác kiểm tra phát hiện sớm, xử lý chưa dứt điểm, nghiêm minh. Việc cưỡng chế, phá đỡ khôi phục nguyên trạng tại một số công trình là phức tạp và kéo dài.
Giải pháp trong thười gian tới, trước tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật về hoạt động xây dựng và quy định về xử phạt hành chính. Tăng cường công tác quản lý Nhà nước, xử lý vi phạm, tăng cường thanh tra, kiểm tra xử lý sau sai phạm.
"Việc chấm dứt vi phạm, theo quy định pháp luật việc quản lý hoạt động xây dựng, xử phạt thuộc trách nhiệm các cấp, các ngành, chính quyền địa phương, không chỉ riêng Bộ Xây dựng. Về phần Bộ Xây dựng, tôi với tư cách Bộ trưởng hứa làm hết mình, tập trung cao độ hoàn thiện thể chế, sửa đổi hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, cùng các địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra.
Với sự cố gắng chung, tốc độ vi phạm ngày càng giảm. Tôi không dám hứa và không dám cam kết lộ trình thời điểm chấm dứt cam kết vi phạm. Tôi hứa sẽ nỗ lực hết sức mình" - Bộ trưởng Bộ Xây dựng khẳng định.
