M&A vẫn đạt kết quả cao trong bối cảnh dịch bệnh
Tại sự kiện Diễn đàn M&A Việt Nam 2021 với chủ đề “Cơ hội trong thị trường bùng nổ” được tổ chức mới đây, nhiều báo cáo từ bộ ngành và các đơn vị nghiên cứu cho thấy, bất chấp đại dịch khó lường, quy mô giá trị thị trường M&A Việt Nam vẫn đạt 8,8 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2021, tăng 18% so với năm 2020.
Trong đó 58% tổng giá trị các giao dịch M&A đến từ ngành hàng tiêu dùng thiết yếu, bất động sản và tài chính với hơn 500 số thương vụ được công bố trong 10 tháng đầu năm 2021.
Thị trường tiếp tục được dẫn dắt bởi các nhà đầu tư nội địa. Đã có 1,6 tỷ USD được thực hiện bởi các nhà đầu tư trong nước trong 10 tháng năm 2021, trong đó, 1,13 tỷ USD được thực hiện bởi 5 công ty hàng đầu của Việt Nam và 2 trong số đó là các tập đoàn bất động sản lớn như Vingroup, NovaLand.
Sự thu hút M&A ngày càng tăng tại Việt Nam được thể hiện một cách rõ nét không chỉ qua sự tăng trưởng của tổng giá trị giao dịch, mà còn qua giá trị bình quân trong mỗi giao dịch, ngày càng nhiều thương vụ có giá trị trên 100 triệu USD được ghi nhận.
Những thương vụ M&A điển hình trong năm 2021 có thể kể đến như Công ty cổ phần Vinhomes công bố mua khu đô thị Đại An quy mô 300ha tại tỉnh Hưng Yên, Công ty cổ phần Đầu tư Nam Long hoàn tất mua lại 100% dự án tại Đồng Nai từ Keppel Land, đồng thời nhận chuyển nhượng dự án Waterfront Đồng Nai.
Hay những thương vụ cũng rất đáng chú ý khác là Danh Khôi mua lại 100% vốn từ một doanh nghiệp Nhật Bản để trở thành chủ đầu tư dự án Sun Frontier (Đà Nẵng), Trường Hải mua lại chuỗi bán lẻ E-Mart Việt Nam, Becamex IDC và Central Retail Vietnam bắt tay phát triển Trung tâm thương mại GO! tại Bình Dương…
Theo dự báo, xu hướng M&A sẽ tiếp tục tăng tốc trong thời gian tới. Bởi các công ty địa ốc lớn như Vinhomes, Novaland, Phát Đạt, Danh Khôi… vẫn đang triển khai các chiến lược nhằm tiếp tục tìm kiếm và thâu tóm các quỹ đất chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo.
Quỹ đất cũng ngày càng khan hiếm, thủ tục triển khai dự án bị siết chặt, các chủ đầu tư yếu kém qua các làn sóng dịch mất dần nội lực, buộc phải bán trao tay dự án hoặc chấp nhận chuyển nhượng cổ phần cho các chủ đầu tư khác chất lượng hơn.
Cuộc chơi lớn mà nhiều doanh nghiệp đang hướng đến
Với lĩnh vực bất động sản, M&A vẫn là cuộc chơi mà các thương hiệu lớn ưa chuộng để giải bài toán quỹ đất. Theo ông Nguyễn Thái Phiên, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn NovaGroup, hiện nay chỉ khoảng 10 - 20% quỹ đất Novaland đang có là do tự phát triển, đền bù đất, còn lại đều là mua trên thị trường thứ cấp thông qua các thương vụ M&A. Trong bối cảnh quỹ đất ngày càng khan hiếm và tăng giá, thủ tục triển khai dự án siết chặt, doanh nghiệp nào nắm giữ quỹ đất lớn sẽ trở thành sếu đầu đàn của thị trường.
Những năm qua Nova Group đã tích lũy được nhiều quỹ đất thông qua hoạt động chuyển nhượng, tính đến cuối quý I/2021, Tập đoàn sở hữu hơn 5.400ha đất, tổng giá trị phát triển dự án của quỹ đất này ước đạt gần 45 tỷ USD. Mục tiêu đến năm 2030 bổ sung thêm 10.000ha, nâng tổng số quỹ đất lên 15.000ha để chuẩn bị cho các giai đoạn phát triển tiếp theo.
Trong khi đó, ông Angus Liew, Tổng giám đốc Công ty Gamuda Land cho biết, năm 2021 doanh nghiệp này thông qua M&A để tìm kiếm các cơ hội mua lại nhiều dự án tại Việt Nam. Môi trường M&A của Việt Nam đang đầy hào hứng, tăng trưởng kinh tế tích cực nên hiện tại không chỉ Gamuda Land mà nhiều doanh nghiệp ngoại đều xác định đây là thị trường trọng điểm đầu tư, là thời điểm để nắm bắt cơ hội lớn. Điều này sẽ khiến hoạt động tại M&A Việt Nam có tính cạnh tranh cao và sẽ bùng nổ trong năm 2022.
“Mục tiêu của Gamuda Land là tạo ra các khu đô thị, tuy nhiên xét theo thị trường giai đoạn hiện tại, để tìm quỹ đất rộng phát triển đô thị là không dễ dàng, nên doanh nghiệp bắt đầu nghiên cứu phương hướng mở rộng trọng điểm về địa lý, thay vì tập trung Hà Nội và TP.HCM sẽ mở rộng săn tìm quỹ đất tại các địa phương là vùng vệ tinh liền kề TP.HCM. Việt Nam đang có thay đổi về hành lang pháp lý khiến việc tái định cư, đền bù khó khăn hơn. Với các chủ đầu tư nước ngoài, tiêu chí luôn phải là đất sạch nên đây là thách thức lớn nhất. Nhưng với các thương vụ M&A, các khó khăn này đang được giảm nhẹ”, ông Angus Liew nói.
Còn ông Trương An Dương, Giám đốc khối Bất động sản nhà ở công ty Fraser Property Vietnam cho biết, hướng phát triển các năm tới đây của doanh nghiệp sẽ là bất động sản khu công nghiệp. Tuy nhiên, ông Dương nhận định, để chốt các thương vụ chuyển nhượng bất động sản thời điểm này là cực kỳ khó khăn, không chỉ do giá đất ở khu công nghiệp tăng nhanh mà thủ tục phức tạp và quỹ đất đẹp khó kiếm. M&A được xem là phương thức hữu hiệu giúp những doanh nghiệp giàu tiềm lực có thể giảm bớt thời gian, chi phí trong việc tham gia thị trường, giúp các dự án đang gặp khó khăn được hồi sinh, gia tăng nguồn cung cho thị trường.
Theo hầu hết các chuyên gia, đến thời điểm hiện tại, thị trường còn khá cẩn trọng, nhưng các hoạt động M&A tại Việt Nam đang có vị thế tốt để phục hồi. Sức cầu bị dồn nén có khả năng sẽ đưa thị trường M&A bật trở lại khi niềm tin tiêu dùng và niềm tin của các nhà đầu tư được cải thiện với các thông tin mới về việc phát triển vắc-xin ngừa và thuốc điều trị Covid-19. Năm 2022 dù còn nhiều khó khăn, thách thức đón chờ trước mắt, nhưng hoạt động M&A sẽ bùng nổ./.
