Theo đề xuất của Sở Xây dựng TP.HCM, trường hợp Nhà nước lựa chọn chủ đầu tư thì thực hiện duy nhất phương thức tái định cư tại chỗ để phù hợp với điều kiện thực tiễn. Nhà nước sẽ cưỡng chế phá dỡ đối với nhà chung cư hư hỏng nặng hoặc di dời khẩn cấp đối với chung cư nguy hiểm và tổ chức thực hiện việc đầu tư xây dựng lại nhà chung cư.
Đối với nhà đầu tư được TP.HCM lựa chọn có trách nhiệm ứng vốn để UBND quận, huyện chi trả tiền tạm cư cho các hộ dân. Chủ đầu tư đầu tư xây dựng và bàn giao quỹ nhà tái định cư cho các quận, huyện bố trí tái định cư. Chủ đầu tư không trực tiếp thực hiện việc tái định cư cho người dân. Nhà nước thực hiện chính sách tái định cư tại chỗ với nguyên tắc diện tích căn hộ mới bằng hoặc lớn hơn diện tích căn hộ cũ.
Tuy nhiên, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng,đề xuất trên của Sở Xây dựng chỉ mới đề xuất áp dụng một phương thức tái định cư tại chỗ, nhưng chưa bao gồm phương thức tái định cư tại địa điểm khác, hoặc phương thức người dân yêu cầu được bồi thường bằng tiền mặt để tự lo tái định cư theo quy định của Luật Nhà ở và Nghị định 101 của Chính phủ.
HoREA kiến nghị cho người dân được quyền lựa chọn phương thức tái định cư khi cải tạo chung cư cũ.
“Nếu TP.HCM chỉ quy định một phương thức tái định cư tại chỗ thì đã hạn chế quyền lựa chọn phương thức tái định cư của các hộ dân trong chung cư, dễ dẫn đến khiếu kiện”, ông Châu nói.
Do đó, HoREA kiến nghị cho người dân được quyền lựa chọn phương thức tái định cư, không thể quy định chỉ thực hiện duy nhất phương thức tái định cư tại chỗ theo đề xuất của Sở Xây dựng, mặc dù đây là phương thức tốt nhất.
Ngoài ra, HoREA cũng kiến nghị bổ sung phương thức tái định cư ở địa điểm khác, hoặc phương thức người dân yêu cầu được bồi thường bằng tiền mặt để tự lo tái định cư theo quy định của pháp luật, đi đôi với việc thực hiện chu đáo, thỏa đáng công tác tạm cư trong thời gian chờ đợi trở về tái định cư.
Về hệ số hoán đổi căn hộ chung cư nên khuyến khích các chủ đầu tư hoán đổi căn hộ mới lớn hơn căn hộ cũ, tối thiểu căn hộ mới có diện tích bằng 1,1 lần diện tích căn hộ cũ. Đảm bảo chủ sở hữu căn hộ góc cũng được tái bố trí căn hộ góc. Chủ sở hữu căn hộ tầng trệt hoặc đang kinh doanh thì được hoán đổi căn hộ mới với hệ số hoán đổi cao hơn.
Đồng thời, chủ sở hữu chung cư được quyền chuyển nhượng căn hộ mới, căn hộ hình thành trong tương lai hoặc suất tái định cư. Chủ hộ ghép trong chung cư cũng được quyền chuyển nhượng suất tái định cư theo nhu cầu.
Đối với những căn hộ cũ có từ hai hộ khẩu trở lên nên giải quyết tái định cư tại chỗ theo nguyên tắc là bố trí tái định cư theo hướng bảo toàn giá trị pháp lý của căn hộ cũ và đối với hộ gia đình đông người có từ hai hộ khẩu trở lên có khó khăn về chỗ ở sẽ được giải quyết bố trí tái định cư thêm một hoặc hơn một căn hộ tại dự án./.
