Hiện nay, số lượng Công trình xanh của Việt Nam chưa nhiều nhưng cũng có tới hơn 100 dự án và trong thời gian tới số lượng chắc chắn tăng lên vì đây là xu thế phát triển tất yếu của thế giới, không riêng tại nước ta. Và một vấn đề được đặt ra trong Diễn đàn Bất động sản thường niên lần thứ nhất diễn ra ngày 15/11/2017 chính là câu chuyện ứng xử của người sử dụng với Công trình Xanh thế nào? Chúng ta không có Công trình Xanh nếu cư dân không hiểu về các tiện ích, không sống xanh. Sống xanh là một văn hoá.
Tại phiên thảo luận, nhà báo Lê Thanh Lương, Trưởng ban điện tử Tạp chí Ngày Nay, người điều hành chia sẻ chị cũng là cư dân của một chung cư xanh Ecolife Capitol. Thực tế nhiều cư dân ở toà nhà vẫn chưa thấu hiểu hết tiện ích của công trình. Ví dụ đơn giản như nhiều người lo hệ thống tưới nước tự động ở ban công làm ngập nhà nên đã bỏ đi hay thay cây có tác dụng chống bụi thành hoa hồng. Thậm chí không phải ai cũng biết dùng chế độ tiết kiệm của điều hoà… Như vậy rất phí tiện ích của công trình mà doanh nghiệp bất động sản đã tâm huyết đầu tư.
Căn hộ chuẩn xanh có rất nhiều tiện ích.
Ông Nguyễn Công Thịnh – Phó Vụ trưởng Vụ khoa học Công nghệ và môi trường cũng chia sẻ một câu chuyện đơn giản nhưng lại ảnh hưởng rất nhiều tới cuộc sống của cư dân cũng như các công trình xây dựng. Ông lấy ví dụ về một khu chung cư có hệ thống đổ rác rất quy củ nhưng lại có những khu chung cư thì người giúp việc hồn nhiên ném cả viên than tổ ong đang cháy vào ống rác bằng nhựa gây mất an toàn phòng cháy chữa cháy. Như thế để thấy rằng người sử dụng sẽ quyết định phần lớn công trình đó có xanh hay không.
Chính vì vậy, ông cho rằng Bộ Xây dựng cần hành động từ cách tiếp cận. Trong môi trường có 3 cấp độ giáo dục: ngoài môi trường, trong môi trường, vì môi trường. Đối với Công trình Xanh cũng phải đi từ 3 cấp độ, với các căn hộ, dự án chung cư, chúng ta có quy chế quản lý thì tới đây phải cùng các đơn vị, ban quan lý đưa ra các chương trình tập huấn về Công trình Xanh từ chủ nhà tới người giúp việc…
Đồng quan điểm, chuyên gia Công trình Xanh Đỗ Ngọc Diệp của Tổ chức Tài chính quốc tế IFC: “Hiện nay có một câu chuyện là chúng ta đi mua thuốc thì có hướng dẫn sử dụng thuốc nhưng mua nhà lại không biết cách sử dụng. Không biết tường sơn như thế nào, không biết các thiết bị hiện đại trong nhà như tường, rèm sử dụng ra sao. Thế nên, phải để cư dân đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.”
Vậy có nên luật hoá các quy định về Công trình Xanh để thực hiện tốt hơn giống như các điều luật về nhà ở hiện nay?
Trước câu hỏi này, ông Nguyễn Công Thịnh cho biết Công trình Xanh liên quan sát sườn tới dự án chung cư, không phải vấn đề gì quá xa lạ, quá mới mà chúng ta phải lồng ghép các quy định. Ông mong chương trình giáo dục từ mầm non trở lên đưa vào để cùng thay đổi nhận thức.
Bà Diệp cũng chia sẻ kinh nghiệm ở các nước phương Tây tiên tiến, họ giáo dục trẻ con, biết cách tiếp cận từ khi chúng còn nhỏ. Họ tập trung nghiên cứu những quyển sách về Công trình Xanh từ đó con cái giáo dục lại cha mẹ. Đây là cách mà Việt Nam chúng ta có thể ứng dụng được. Chúng ta phải tự giáo dục chúng ta.
Khu vui chơi của chung cư EcoLife Capitol.
Đại diện cho Ban điều phối Chương trình Phát triển Công trình Xanh tại Việt Nam, PGS. TS. Đỗ Tú Lan cho biết: “Chúng tôi hiểu được cần phải nâng cao nhận thức hiểu biết vấn đề nhận dạng, hiểu biết biết sử dụng về công trình xanh. Nhận thức từ khâu đầu tư, người sử dụng, duy trì như nào rất quan trọng. Hiệp hội bất động sản Việt Nam cũng như Ban điều phối Chương trình vận động phát triển Công trình xanh tại Việt Nam có sự hỗ trợ từ nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là Capital House. Chúng tôi đã tổ chức các khoá tập huấn báo chí để truyền thông nâng cao nhận thức từ chủ đầu tư tới người sử dụng.”
Thực sự đã đến lúc từ chủ đầu tư tới người sử dụng phải nhận thức thực sự về cuộc cách mạng Công trình Xanh trong công cuộc chống biến đổi khí hậu của toàn cầu. Để làm được điều này thì việc đầu tiên chính là thay đổi suy nghĩ, hành động và thái độ của chúng ta. Chỉ cần một hành động tích cực nhưng cùng hưởng ứng trên toàn cầu thì sẽ có một cuộc cách mạng xanh thực sự.
