Khu đất vàng 5,7ha có giá trị bao nhiêu?
Không khó để định giá khu đất 5,7ha của Rạng Đông trên thị trường hiện tại, bởi hoàn toàn có thể tham chiếu với giá một số lô đất xung quanh từng được bán. Điển hình như giá trị lô đất của Cao su Sao Vàng rộng 6,2ha tại 231 Nguyễn Trãi (cách Rạng Đông khoảng 300m). Khi Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) tổ chức bán đấu giá Công ty Cổ phần Cao su Sao Vàng (SRC) tháng đầu tháng 7 vừa qua, một số cổ đông đã mua lại 15% cổ phần với giá gần 200 tỷ đồng. Tài sản lớn nhất của SRC chính là khu đất rộng 6,2ha tại Nguyễn Trãi, có thể phát triển thành khu đô thị trong tương lai.
Nếu lô đất 5,7ha của Rạng Đông được chuyển nhượng, chắc chắn cũng sẽ có thể mang về "núi tiền" trị giá hàng nghìn tỷ đồng. Không chỉ tọa lạc bởi vị trí đắc địa với hạ tầng xã hội hoàn chỉnh, hệ thống giao thông thuận tiện, khu đất 5,7ha của Rạng Đông còn có vị trí khá gần với các dự án chung cư hiện đại, nên hoàn toàn có thể thừa hưởng được các tiện ích hạ tầng từ những dự án này.
Có lẽ cũng bởi vậy, mà khi vụ cháy xảy ra, rất nhanh, dư luận đã xuất hiện những câu hỏi về việc phải di dời nhà máy ra khỏi nội đô để đảm bảo an toàn, cùng với việc di dời đó, không thể không trả lời câu hỏi, khu đất ở lại sẽ để làm gì.
Nhà máy Rạng Đông không nằm trong danh sách di dời?
Theo tìm hiểu, tại Quyết định số 130/QĐ-TTg ngày 23/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ về biện pháp, lộ trình di dời và việc sử dụng quỹ đất sau khi di dời cơ sở sản xuất công nghiệp, bệnh viện, cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các cơ quan, đơn vị trong các quận nội thành Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng chủ trì lập danh mục, cụ thể hóa tiêu chí, lộ trình và biện pháp di dời các cơ quan đơn vị ra ngoài khu vực nội thành.
Thực hiện lộ trình trên, UBND TP Hà Nội cũng định hướng, quỹ đất của các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm sau khi di dời đều được UBND thành phố xem xét chỉ đạo ưu tiên phục vụ đầu tư xây dựng bổ sung các công trình trường học, cây xanh, công trình công cộng đơn vị ở... phần diện tích còn lại được xem xét, đầu tư xây dựng các công trình dịch vụ, thương mại, nhà ở, trên cơ sở tính toán các chỉ tiêu, xem xét sự phù hợp với quy hoạch đảm bảo theo quy định hiện hành.
Tuy nhiên, theo tìm hiểu, trong lộ trình di dời các cơ sở sản xuất ra khỏi nội thành đến năm 2020 thì nhà máy Rạng Đông không nằm trong diện phải di dời. Cụ thể, tại Văn bản số 5920/STNMT-CCQLĐĐ về tham gia ý kiến tiếp tục thực hiện nhiệm vụ quy hoạch và lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tại khu đất số 87 - 89 Hạ Đình của nhà máy Rạng Đông. Mục 4 của văn bản này nêu rõ: “Ngày 20/6/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường có báo cáo UBND thành phố số 4817/BC-STNMT-CCQLĐĐ thực hiện lập danh mục, xác định tiêu chí lộ trình và biện pháp di dời các cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm môi trường và không phù hợp với quy hoạch ra khỏi khu vực các quận nội thành, trong đó không tổng hợp khu đất tại 87 - 89 Hạ Đình do nhà máy Rạng Đông quản lý sử dụng và không nằm trong danh mục di dời các cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm môi trường và không phù hợp quy hoạch ra khỏi khu vực quận nội thành (theo Báo cáo số 22-BC/BCS ngày 16/1/2018 của Ban cán sự Đảng UBND TP Hà Nội).
Tiếp đó, ngày 24/8/2018, Văn bản số 5133/KH&ĐT –NNS của Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng một lần nữa khẳng định: “Ban cán sự Đảng UBND thành phố đã có Báo cáo số 22-BC/BCS ngày 16/1/2018 trình Thành ủy về việc thực hiện lập danh mục, xác định tiêu chí, lộ trình và biện pháp di dời các cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm môi trường và không phù hợp quy hoạch ra khỏi khu vực các quận nội thành, trong đó tổng hợp khu đất 87 - 89 Hạ Đình không nằm trong danh mục đã báo cáo”. Như vậy rõ ràng, nhà máy Rạng Đông không nằm trong danh mục di dời.
Hơn 5,7ha đất nhà máy Rạng Đông được quy hoạch làm chung cư?
Quá trình tìm hiểu được biết, Cty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông trước đây là doanh nghiệp Nhà nước, sau này được cổ phần hoá theo Quyết định số 21/2004/QĐ-BCN ngày 30/3/2004 của Bộ Công nghiệp (sau khi cổ phần hoá Nhà nước chiếm 51% vốn điều lệ) và trở thành doanh nghiệp 100% vốn tư nhân theo Quyết định số 513/QĐ/ĐTKDV ngày 31/8/2015 của Tổng Cty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) về việc cổ phần hóa của Tổng Cty tại Cty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông.
Khu đất số 15 phố Hạ Đình (nay là số 87 - 89 phố Hạ Đình), phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân có diện tích 57.416m2 do Cty CP bóng đèn phích nước Rạng Đông quản lý, sử dụng theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AĐ493505 được UBND thành phố Hà Nội cấp theo Quyết định số 491/QĐ-UBND ngày 5/2/2007, mục đích sử dụng làm văn phòng làm việc, cơ sở sản xuất bóng đèn phích nước và sản phẩm phục vụ chiếu sáng (đất cơ sở sản xuất, kinh doanh). Trong đó, một phần là đất thuê với thời hạn sử dụng là 30 năm kể từ 1/09/2004, một phần là đất thuê hằng năm.
Tại Văn bản số 2028/TTr-BĐPNRĐ ngày 19/5/2017. Cty báo cáo hiện nay khu đất nằm trong quy hoạch phân khu đô thị H2-3, tỷ lệ 1/2000 đã được UBND thành phố phê duyệt tại Quyết định số 6665/QĐ-UBND ngày 3/12/2005, bao gồm ô đất ký hiệu C1-HH14, C1-CC3, C1-TH3, C1-TH5, C1-CX7 và có đề nghị được lập quy hoạch chi tiết 1/500 tại khu đất làm cơ sở thực hiện theo quy hoạch phân khu, quy hoạch chung đã được phê duyệt.
Theo quy hoạch phân khu đô thị H2-3, tỷ lệ 1/2000 đã được UBND TP Hà Nội phê duyệt tại Quyết định số 6665/QĐ-UBND ngày 3/12/2005 khu đất nêu trên có chức năng sử dụng đất: Đất công cộng, hỗn hợp (mật độ xây dựng khoảng 30% đến 40%, tầng cao công trình 3 đến 50 tầng); Đất công cộng đơn vị ở (ký hiệu C1 - CC3, mật độ xây dựng khoảng 40%, tầng cao công công trình 3 đến 5 tầng); Đất cây xanh đơn vị ở (ký hiệu C1 – CX7, mật độ xây dựng khoảng 05%, tầng cao công trình 1 tầng); Đất trường tiểu học (ký hiệu C1 – TH3, mật độ xây dựng khoảng 20% đến 40%, tầng cao công trình 1 đến 4 tầng); Đất trường phổ thông trung học (kí hiệu C1 – TH5, mật độ xây dựng 20% đến 40%, tầng cao công trình 2 đến 5 tầng) và đất đường giao thông thuộc ô quy hoạch ký hiệu C-1 (có các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc chung chính toàn ô: Diện tích đất khoảng 89,5ha; Mật độ xây dựng khoảng 20% đến 53%; tầng cao công trình 1 đến 50 tầng; Dân số đến năm 2020 khoảng 21.780 người, dân số đến năm 2025 khoảng 33.950 người).
Theo thuyết minh tổng hợp ban hành kèm theo đồ án quy hoạch phân khu đô thị H2-3, tỷ lệ 1/2000 “Trong đất công cộng, hỗn hợp ưu tiên bố trí các chức năng công cộng, bao gồm các chức năng: Văn phòng, thương mại, dịch vụ, tài chính, văn hóa, khách sạn… có thể bố trí chức năng ở, tuy nhiên phải được cấp có thẩm quyền chấp thuận và phải đảm bảo các điều kiện hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật trong khu vực; Dân số trong chức năng đất công cộng, hỗn hợp sẽ được cân đối trên cơ sở dân số toàn ô quy hoạch, cụ thể sẽ được các cấp có thẩm quyền xem xét quyết định trong giai đoạn lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và dự án đầu tư xây dựng…”.
Trước thực tế nêu trên, dư luận cũng đặt nhiều dấu hỏi hoài nghi. Vì sao Thủ tướng đã yêu cầu các nhà máy di dời khỏi nội đô mà nhà máy Rạng Đông lại không nằm trong danh mục di dời; vì sao phía Cty đã nhiều lần xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất nhưng nhà máy Rạng Đông lại không được đồng ý?
Một chuyên gia trong lĩnh vực quy hoạch cũng cho rằng, cần làm rõ việc tại sao Hà Nội chưa cho nhà máy Rạng Đông chuyển đổi mục đích sử dụng đất? Ở đây liệu có động cơ “lợi ích nhóm”, cố tình giữ lại để bán cho một “bàn tay to” nào đó. Đặc biệt là theo quy hoạch tỷ lệ 1/2000 trước khi Hà Nội xác nhận thì nơi đây không phải là nhà ở mà là cây xanh và trường học.
