Việt Nam hiện có 95 triệu dân, đa phần là dân số trẻ trong độ tuổi lao động và có nhu cầu tiêu dùng cao.
Theo Ngân hàng Thế giới, gần 1/2 dân số Việt Nam có nhu cầu vay vốn tài chính tiêu dùng nhưng chỉ có 18% trong số này, tương đương 9% dân số tiếp cận được nguồn vốn vay chính thức từ các tổ chức tài chính.
Số còn lại, hoặc không tìm được nguồn vốn giải quyết nhu cầu vay tiêu dùng hoặc phải tìm đến các nguồn vốn phi chính thức như hụi, họ, tín dụng đen,... vốn có mức lãi suất cao "cắt cổ" và tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng đối với cá nhân người vay và toàn xã hội.
Chỉ khoảng 9% dân số Việt Nam tiếp cận được vốn vay chính thức từ các tổ chức tài chính.
Số liệu của Ngân hàng Thế giới cũng cho thấy dư địa phát triển lĩnh vực cho vay tiêu dùng tại Việt Nam còn rất lớn và chưa mấy được khai thác.
Sở dĩ có tình trạng này là do người dân khó tiếp cận các dịch vụ từ ngân hàng do thủ tục phức tạp, điều kiện khắt khe hoặc đòi hỏi người vay vốn phải có tài sản thế chấp.
Trong khi đó, các hình thức vay vốn tín dụng từ các công ty tài chính hợp pháp với nhiều ưu điểm vượt trội như thời gian xét duyệt nhanh, thủ tục đơn giản, không yêu cầu thế chấp tài sản vẫn còn xa lạ với nhiều người.
Theo đại diện của Home Credit, một trong những công ty tài chính lớn nhất cả nước, nhiều người dân còn xa lạ với hình thức cho vay tiêu dùng do điều kiện địa lý xa cách, ít tiếp cận các kênh thông tin đại chúng như mạng internet hoặc do thói quen sử dụng vốn từ các kênh phi chính thức như vay mượn người thân, đóng hụi, họ, tín dụng đen,..
Tuy nhiên, với nỗ lực đưa tài chính tiêu dùng trở thành kênh phân phối phổ biến đối với người dân có thu nhập trung bình và thấp, trong 10 năm qua, chỉ riêng công ty này đã giúp 3,8 triệu người dân lần đầu được tiếp cận dịch vụ tài chính chuyên nghiệp.
Tính chung các công ty tài chính, số lượng các khách hàng vay tiêu dùng hiện lên tới gần 20 triệu lượt khách hàng với quy mô lên tới 27 tỷ USD vào cuối năm 2017.
Theo đánh giá của các chuyên gia, sự phát triển của các công ty tài chính có vai trò quan trọng trong việc giúp ngăn chặn hình thức tín dụng đen, giảm thiểu các hình thức vay vốn bất hợp pháp, đặc biệt là ở các vùng khó khăn, nơi người dân chủ yếu có nhu cầu vay vốn nhỏ lẻ phục vụ tiêu dùng nhanh.
Bên cạnh đó, sự phát triển của thị trường cho vay tiêu dùng còn giúp kích cầu mua sắm, tiêu dùng, tăng cường kiến thức quản trị tài chính cá nhân cho từng người dân và thông qua đó thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng bền vững.
