Khái niệm “chung cư mini” không có trong danh mục công trình xây dựng. Và những công trình này được cấp phép đa số đều là nhà ở gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng cho công nhân và người lao động thuê lại.
Trên thực tế thì loại hình căn hộ có diện tích nhỏ này ở các thành phố lớn lại được nhiều người ưa chuộng. Những người tìm đến để mua thì đa phần là những cá nhân và hộ gia đình trẻ mới đi làm, những người ở tỉnh lẻ, điều kiện kinh tế chưa đủ để có thể mua căn hộ chung cư hay bố mẹ ở quê mua tạm cho con đi học Đại học.
Và những đối tượng mua loại hình nhà này ở đa phần không phải dân lao động chân tay mà hầu hết đều là những lao động có trình độ. Và rất nhiều người trong số họ trước khi xuống tiền mua chung cư đều rất lờ mờ, thậm chí là thấy rõ được nguy cơ từ pháp lý cho đến nguy cơ mất an toàn khi vào ở tuy nhiên vẫn chấp nhận “nhắm mắt đưa chân”.
Theo các chuyên gia của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARs) cho biết, nguyên nhân là bởi thị trường bất động sản đang ngày càng thiếu trầm trọng của các sản phẩm nhà ở với mức giá bình dân, phù hợp với túi tiền của phần đông người dân. Chưa kể, nhiều dự án nhà ở hình thành trong tương lai, không những giá cao mà pháp lý cũng có nhiều sai phạm.
Có thể nói, bần cùng bất đắc dĩ, đứng trước mong muốn cần ổn định chỗ ở, trong khi tài chính có hạn cho nên nhiều người không dám mơ mua được những căn hộ chung cư đảm bảo được chất lượng. Khi đó thì chung cư mini chính là lựa chọn phù hợp nhằm mục đích thỏa mãn đồng thời được nhu cầu về nơi ở cũng như vị trí trung tâm, giá rẻ, ổn định.
Và từ đầu năm 2017 đến hiện tại, thiết kế căn hộ mini cho thuê giá rẻ cũng đang trở thành hình thức đầu tư sinh lời, bùng nổ mạnh mẽ ở những thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP. HCM (HoREA) - ông Lê Hoàng Châu cho biết: “Việc nở rộ chung cư mini vượt ngoài tầm kiểm soát có nguyên nhân đầu tiên bắt nguồn từ những bất cập của các quy định pháp luật về phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình và cá nhân”.
Cần có phương án giải quyết những vấn đề còn tồn đọng
Cũng theo quan điểm của Hội Môi giới, để đảm bảo việc vận hành, khai thác các chung cư mini đảm bảo an toàn và cần những lưu ý một số điểm.
Đầu tiên là cần có thêm các quy định yêu cầu cao hơn và chặt chẽ hơn về việc đầu tư cũng như xây dựng. Tuyệt đối tránh phê duyệt những dự án có vị trí sâu ở trong ngõ và khó tiếp cận. Cũng tương tự như các dự án nhà ở khác, chung cư mini cũng cần có những quy định tối thiểu về hạ tầng xung quanh. Năng lực và trách nhiệm của người chủ chung cư mini cũng phải được quy định rõ, không phải cứ có đất và có tiền là có thể xây để bán hoặc cho thuê.
Thứ hai đó là việc kiểm soát xây dựng, vận hành chung cư cần phải được thực hiện một cách chặt chẽ và thường xuyên. Đảm bảo chung cư hoàn thành đúng như tiêu chuẩn phê duyệt. Trong quá trình vận hành, thường xuyên được bảo trì và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về an toàn phòng cháy chữa cháy,...
Bên cạnh đó thì các chuyên gia cũng lưu ý người dân trước khi quyết định mua chung cư mini cần xem xét kỹ hồ sơ pháp lý như: Có giấy phép xây dựng do quận/huyện cấp; xây dựng đúng theo bản vẽ thiết kế, đúng số tầng cũng như đúng mật độ xây dựng như trên bản vẽ đã cấp; có phê duyệt an toàn phòng cháy chữa cháy được cơ quan Công an thẩm định và cấp phép.
Cuối cùng thì theo VARs, chung cư mini cũng chỉ là một phát súng. Bên cạnh loại hình này ra thì rất có thể còn nhiều phát súng khác sẵn sàng nổ khi gặp điều kiện thích hợp. Cũng chính vì thế, thay vì đi vào xử lý khi việc đã rồi, ở một góc độ rộng hơn và sâu xa hơn thì việc giải quyết vấn đề nơi ở cho phần lớn người dân chính là vấn đề “mấu chốt”.
Và người Việt cũng quan niệm rằng “an cư lạc nghiệp”. Chính vì thế mà tìm được một căn nhà phù hợp với khả năng tài chính, để có thể ổn định cuộc sống là điều mà bất kỳ một người nào cũng mong muốn.
Chính vì thế, các chuyên gia của Hội Môi giới cho rằng, việc khơi thông nguồn cung nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá bình dân chính là chìa khóa, là mấu chốt để có thể giải quyết được một cách triệt để những vấn đề còn tồn đọng. Và để có thể cải thiện nguồn cung của các loại sản phẩm này thì rất cần thêm các cơ chế, chính sách đặc biệt với mục đích tạo điều kiện tối đa cho các chủ đầu tư phát triển phân khúc này.
Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng nên nghiên cứu các chính sách riêng cho vay mua và phát triển nhà ở thương mại với mức giá phù hợp. Bởi vì với đặc thù pháp lý cũng như rủi ro khác nhau thì lãi suất cho vay mua các loại hình nhà ở không nên cào bằng như hiện tại.
Ở trên thế giới, Mỹ và Úc đều đã có các ngân hàng đặc thù chuyên cho vay bất động sản, huy động vốn từ thị trường chứng khoán ở trong nước cũng như quốc tế với mức lãi suất thấp hơn ngân hàng thương mại với thời hạn cho vay là dài hơn lên đến 40 năm. Song song với đó cũng nên có thêm các cơ chế hỗ trợ một cách tốt hơn đối với các khách hàng mua nhà lần đầu ở các thành phố nơi mà họ sinh sống, làm việc để tạo thêm cơ hội cho người dân tiếp cận gần hơn với ước mơ về một nơi ở an toàn.
