Hội nghị lần thứ 11, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XII diễn ra từ ngày 7 - 12/10, tại Thủ đô Hà Nội, đã bàn thảo nhiều nội dung quan trọng, mang tầm chiến lược đối với sự phát triển của đất nước trong thời kỳ mới.
Các Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương cho ý kiến về Báo cáo kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019, Kế hoạch năm 2020; xem xét, quyết định về công tác cán bộ, thi hành kỷ luật Đảng và một số vấn đề quan trọng khác.
Hội nghị đã dành phần lớn thời gian để thảo luận kỹ lưỡng về các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng. Thành công của Hội nghị khẳng định quyết tâm của Đảng làm tốt công tác chuẩn bị cho việc hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2020 và nhiệm kỳ khóa XII, tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
Định hướng phát triển đất nước theo quy luật cân bằng và bền vững
Với việc cho ý kiến vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng (dự kiến sẽ được tiến hành vào quý I/2021), Hội nghị Trung ương 11 là bước chuẩn bị căn bản cho Đại hội XIII - một Đại hội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhìn lại 35 năm đất nước tiến hành công cuộc đổi mới, tổng kết 10 năm thực hiện Cương lĩnh bổ sung, phát triển năm 2011 và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020, hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng (2030) và 100 năm Ngày thành lập nước (2045).
Việc đánh giá khách quan, toàn diện những kết quả, thành tích đã đạt được, nhìn rõ hạn chế, yếu kém còn tồn tại, dự báo đúng tình hình, xu thế là điều kiện tiên quyết để có thể xác định đúng đắn phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ phát triển đất nước trong giai đoạn mới, thời kỳ mới.
Bởi vậy, Trung ương yêu cầu “phải với tinh thần thực sự khách quan, cầu thị, nhìn thẳng vào sự thật, không phiến diện, cực đoan” trong nhận định tình hình.
Những thành tựu, kết quả đã đạt được là hết sức to lớn, có ý nghĩa lịch sử, nhưng hạn chế, yếu kém vẫn còn nhiều, bởi vậy Trung ương yêu cầu “tuyệt nhiên không được chủ quan, thỏa mãn”, mà phải nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, “năm sau phải tốt đẹp hơn năm trước,” tiếp tục phát triển nhanh và bền vững, sớm đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Việc giải quyết các mối quan hệ lớn trong quá trình phát triển đi lên cũng được đi sâu nghiên cứu, tổng kết, thảo luận làm rõ tại Hội nghị Trung ương lần này, đó là các mối quan hệ: Giữa đổi mới, ổn định và phát triển; giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị; giữa tuân theo quy luật thị trường và bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa; giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái…
Trung ương cũng đặc biệt quan tâm thảo luận những vấn đề thực tiễn đang đặt ra, thiết thực và cụ thể như: Đổi mới, hoàn thiện thể chế, huy động, quản lý, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho phát triển; đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước, phát triển kinh tế tập thể; khuyến khích, tạo thuận lợi cho kinh tế tư nhân phát triển trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế; khắc phục tình trạng tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong việc quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, tài sản công; tích tụ, tập trung đất đai cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao; tranh thủ thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo; khắc phục những hạn chế, khuyết điểm trong quản lý phát triển văn hóa, xã hội, xây dựng con người, nhất là trong lĩnh vực y tế, giáo dục và đào tạo...
Phân tích nguyên nhân và bài học kinh nghiệm của những thành quả đã đạt được, Trung ương nhấn mạnh phải đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực gắn với xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước; kiên trì, quyết liệt thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng Đảng, ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội; giữ vững, kiên định bản chất cách mạng và vai trò tiên phong, gương mẫu của Đội ngũ cán bộ, đảng viên; tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước…
Siết chặt kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ
Tại Hội nghị lần này, Ban Chấp hành Trung ương đã xem xét thi hành kỷ luật Đảng đối với hai cán bộ cấp cao thuộc diện trung ương quản lý (nguyên Ủy viên Trung ương Đảng khóa X, nguyên Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Bắc Son; Ủy viên Trung ương Đảng khóa XII, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn).
Như vậy, từ đầu nhiệm kỳ khóa XII đến nay, 7 tổ chức đảng và hơn 70 cán bộ cao cấp thuộc diện Trung ương quản lý đã bị kỷ luật, trong đó có cả Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng và nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng và nguyên Bộ trưởng, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ, Bí thư Tỉnh ủy và nguyên Bí thư Tỉnh ủy, tướng lĩnh công an, quân đội…
Điểm mặt chỉ tên từng tổ chức, cá nhân và qua những con số cụ thể cho thấy kỷ luật Đảng là nghiêm minh và hết sức công bằng, không có “vùng cấm,” không có “ngoại lệ,” không còn “hạ cánh an toàn”… Sai lầm, khuyết điểm không chỉ thuộc về tập thể, mà từng cá nhân liên quan đều phải chịu trách nhiệm, trả giá cho hành vi và hậu quả gây ra.
Giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương của Đảng là cần thiết, không thể không làm. Tuy nhiên, ở một góc độ khác, nhiều cán bộ cấp cao bị xử lý kỷ luật như vậy, trong đó không ít trường hợp phải xử lý hình sự là một tổn thất lớn không chỉ với cá nhân người bị xử lý mà cả đối với tổ chức, cơ quan, đơn vị chủ quản, nhìn rộng hơn còn gây tổn hại đối với uy tín của Đảng, niềm tin của nhân dân.
Đề cập đến việc này, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã phải thốt lên: “Thật đau xót, nhưng không thể không làm, không có cách nào khác! Tất cả là vì sự nghiệp chung của Đảng, của đất nước, của nhân dân. Đây là bài học sâu sắc, bài học đắt giá cho tất cả chúng ta.”
Thẳng thắn, tâm huyết và trách nhiệm, người đứng đầu của Đảng một lần nữa nhấn mạnh: “Bất cứ trường hợp nào mà vi phạm kỷ luật, chúng ta phải xử lý nghiêm minh, làm nghiêm từ trên xuống dưới để giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng, để lấy lại và củng cố niềm tin và tình thương yêu, quý trọng của nhân dân.” Không thể để những cán bộ, đảng viên thoái hóa biến chất cứ tồn tại, len lỏi, leo bám trong bộ máy, trở thành sâu mọt hại nước hại dân.
Đặc biệt, trong bối cảnh chuẩn bị nhân sự cho đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, việc ngăn chặn những kẻ cơ hội chính trị, tham nhũng quyền lực, tìm mọi cách để chui sâu, leo cao, kéo bè, kéo cánh… là một yêu cầu vô cùng cấp bách. Đây chính là dịp để thanh lọc cán bộ, lựa chọn những người có đức, có tài, có đủ năng lực phẩm chất vào cấp ủy các cấp.
Chính vì vậy, mới đây Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 205-QĐ/TW về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền. Theo đó, trong công tác cán bộ, thẩm quyền gắn chặt với trách nhiệm.
Lần đầu tiên, Đảng ta có một văn bản quy định chặt chẽ, rõ ràng thẩm quyền và trách nhiệm của tập thể cấp ủy, thành viên cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy, cán bộ tham mưu đề xuất và cả bản thân nhân sự trong tất cả các khâu của quy trình cán bộ. Bất kỳ ai trong số đó đều không thể ngoài cuộc, không thể vô can nếu để xảy ra vi phạm, tiêu cực trong công tác cán bộ.
Quy định 205-QĐ/TW cũng xác định rõ các hành động, việc làm cụ thể nhằm kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, chỉ rõ thế nào là hành vi chạy chức, chạy quyền và bao che, tiếp tay cho hành vi chạy chức, chạy quyền; đồng thời đề ra các hình thức xử lý nghiêm khắc đối với các tổ chức, cá nhân sai phạm.
Bằng những quy định chặt chẽ, biện pháp sát thực, cụ thể, Quy định 205-QĐ/TW được ban hành để nhận diện và ngăn chặn sai phạm, tiêu cực trong công tác cán bộ trước thềm đại hội đảng bộ các cấp. Người đứng đầu Đảng và Nhà nước yêu cầu các tổ chức Đảng và cán bộ, đảng viên: “Kiên quyết không để lọt vào cấp ủy những cán bộ vi phạm, thoái hóa, biến chất!”
Quy định này chỉ có thể phát huy tác dụng như mong muốn của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, nếu mỗi cán bộ, đảng viên trong từng tổ chức cơ sở đảng vận dụng nó một cách công tâm, chính trực và khoa học trong phân tích, đánh giá và lựa chọn nhân sự cấp ủy các cấp.
Trước mỗi kỳ đại hội, cùng với công tác chuẩn bị văn kiện, công tác chuẩn bị nhân sự có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn “Muôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém,” “Bất cứ chính sách, công tác gì nếu có cán bộ tốt thì thành công, không có cán bộ tốt thì hỏng việc.”
Chính vì vậy, cùng với việc ngăn chặn, lẩy lùi tiêu cực, vi phạm trong công tác cán bộ, thanh lọc những cán bộ, đảng viên thoái hóa biến chất ra khỏi đội ngũ, thì việc xây dựng cho được một đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên” mới là mục tiêu cao cả, nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng của Đảng, của dân tộc./.