Sau một năm 2023 đầy khó khăn, thị trường tài chính tiêu dùng đã bắt đầu có những tín hiệu phục hồi tích cực trong nửa đầu năm 2024. Các công ty tài chính lớn như Home Credit và EVN Finance đã ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng, gấp đôi và gấp rưỡi so với cùng kỳ năm trước. Ngay cả những "ông lớn" từng gặp khó khăn như FE Credit cũng đã giảm thiểu đáng kể khoản lỗ. Tuy nhiên, không phải tất cả các công ty đều có kết quả khả quan tương tự, Mcredit là một ví dụ điển hình với mức lợi nhuận giảm sút mạnh.
Một số doanh nghiệp còn lại tuy chưa thoát lỗ, kết quả kinh doanh cũng có sự cải thiện. Đơn cử như "ông lớn" đứng đầu về cho vay tiêu dùng, là Công ty tài chính Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng SMBC (FE Credit) có khoản lỗ giảm từ mức gần 3.000 tỷ đồng nửa đầu năm ngoái xuống còn hơn 700 tỷ vào nửa đầu năm nay. Dư nợ trái phiếu trên vốn chủ sở hữu của FE Credit cũng đã giảm mạnh, từ mức gần 30% vào năm ngoái xuống chỉ còn 1%.
Theo nhận định của hãng xếp hạng tín dụng FiinGroup, thị trường tài chính tiêu dùng của Việt Nam đã chạm đáy vào năm 2023 và đang chuẩn bị cho một chu kỳ tăng trưởng mới giữa những thách thức mới hậu "khủng hoảng" Covid-19.
Fiiin Group cho rằng, sự phục hồi của thị trường sẽ rõ rệt hơn từ nửa cuối năm, nhờ các dấu hiệu tích cực từ môi trường kinh tế vĩ mô bao gồm sự hồi phục của các ngành sản xuất và xuất khẩu.
Đồng thời, từ đầu tháng 7, Ngân hàng Nhà nước cũng ban hành quy định mới, đơn giản hóa thủ tục với các khoản vay giá trị nhỏ dưới 100 triệu đồng, được kỳ vọng hỗ trợ với lĩnh vực cho vay tiêu dùng.
Về dài hạn, thị trường tài chính tiêu dùng Việt Nam theo đánh giá của Fiin Group, có tiềm năng tăng trưởng lớn nhờ tỷ lệ thâm nhập thấp so với các nước cùng khu vực. Bên cạnh đó, sự thay đổi trong nhận thức của thế hệ người vay mới, chủ yếu là GenZ - những người sẽ nhìn nhận các sản phẩm tài chính tiêu dùng như một lựa chọn thanh toán thay vì món nợ.
Đồng thời, hãng xếp hạng tín dụng đánh giá thị trường tài chính tiêu dùng của Việt Nam sẽ ngày càng trở nên phân mảnh và cạnh tranh sôi nổi. Công ty nhỏ và vừa, với mô hình kinh doanh tinh gọn có cơ hội tốt để vươn lên trong khi những "ông lớn" hàng đầu có xu hướng chậm lại, một số đang trải qua giai đoạn tái cấu trúc và điều chỉnh chiến lược kinh doanh. Từ một thị trường mang tính tập trung sẽ hình thành một thị trường đa dạng, cạnh tranh.
Dẫu vậy, các chuyên gia cho rằng các công ty tài chính cần thêm vốn để vượt qua thách thức và mở rộng hoạt động kinh doanh, đặc biệt là những đơn vị thuộc sở hữu của các ngân hàng nội địa có kế hoạch thoái vốn khỏi tài chính tiêu dùng và tập trung vào các dịch vụ cốt lõi. Sau một loạt các giao dịch mua bán và sáp nhập, thị trường sẽ tiếp tục chứng kiến sự tham gia sâu rộng hơn của các nhà đầu tư nước ngoài, cùng với xu hướng thoái vốn của một số ngân hàng nội địa khỏi các chi nhánh tài chính tiêu dùng của họ.
