Dự báo "bùng nổ" đầu tư công trong năm 2023
Năm 2023, trong bối cảnh các kênh huy động vốn tiếp tục gặp khó, đầu tư công được xem là động lực quan trọng cho nền kinh tế với khả năng hỗ trợ và thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ. Theo giới chuyên gia, đây là một nguồn vốn đầu tư rất quan trọng, tác động nhiều mặt đến đời sống kinh tế, xã hội kể cả trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
Về ngắn hạn, đầu tư công như một khoản cầu của nền kinh tế mà ở nước ta lại đang thiếu cầu, muốn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thì phải thúc đẩy cầu, đó là yếu tố tăng dễ nhất trong điều kiện hiện nay.
Về trung hạn, đầu tư công tạo ra những công trình, hạ tầng quan trọng, tạo ra sự kết nối trong nền kinh tế, giao thương thuận lợi và cơ hội đầu tư mới cho các khu vực, thành phần kinh tế khác. Đồng thời tạo ra nhiều công ăn việc làm hơn, kéo theo đó là thúc đẩy ngành sản xuất vật liệu xây dựng, thúc đẩy các nguồn vốn đầu tư khác, tạo cơ hội kinh doanh mới trong nền kinh tế.
Đặc biệt, tại thời điểm hiện nay, giải ngân vốn đầu tư công không chỉ tác động tích cực đến khu vực thực của nền kinh tế, mà còn tác động rất tích cực đến tính thanh khoản, tăng thêm dòng chảy vốn trong nền kinh tế.
TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV dự báo, năm 2023 có thể nói là năm bùng nổ đầu tư công. Lượng vốn đầu tư công giải ngân trong năm 2023 có thể gấp đôi năm 2022, nếu tính cả phần chuyển nguồn từ năm trước sang. Bởi theo thống kê tính đến 30/11, ước đạt giải ngân kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước khoảng 58,33% (kế hoạch được chuẩn bị là 550.000 tỷ đồng). Như vậy, phần vốn còn lại của năm 2022 buộc phải dồn sang năm kế tiếp.
"Để năm 2023 đạt được mục tiêu, thúc đẩy giải ngân đầu tư công - nguồn vốn được xem là động lực tăng trưởng kinh tế quan trọng trước tiên, cần được xem là ưu tiên hàng đầu", TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh.
Còn TS. Võ Trí Thành, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cho rằng, do dư địa của chính sách tiền tệ không còn nhiều nên gánh nặng hỗ trợ phục hồi kinh tế đang đặt nặng lên vai chính sách tài khóa. Phần lớn nguồn lực cho Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là từ chính sách tài khóa. Vai trò của đầu tư công là cực kỳ quan trọng cho triển vọng tăng trưởng năm 2023. Điều này đòi hỏi phải tiếp tục đẩy mạnh chương trình phục hồi, cần thiết thì có sự chỉnh sửa linh hoạt để triển khai.
Trong báo cáo cập nhật triển vọng đầu tư công vừa công bố, Chứng khoán VnDirect kỳ vọng giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2023 sẽ là điểm sáng.
Nhằm bù đắp cho sự suy giảm của các động lực tăng trưởng khác, Chính phủ đã công bố dự toán ngân sách năm 2023, trong đó vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước (hay còn gọi là đầu tư công) ước đạt 698.867 tỷ đồng, tăng 28,9% so với kế hoạch năm trước. Con số này bao gồm vốn phân bổ cho các dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Kỳ vọng giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 sẽ tăng 20 - 25% so với giải ngân thực tế năm 2022 nhờ: Nút thắt thiếu đá xây dựng và đất đắp đã được giải quyết khi Chính phủ cấp phép khai thác cho các mỏ mới và giá vật liệu xây dựng như sắt thép, xi măng, đá xây dựng được dự báo sẽ giảm.
Loạt doanh nghiệp hưởng lợi
Nhóm cổ phiếu đầu tư công đang được hưởng lợi lớn khi tốc độ giải ngân vốn đầu tư có nhiều tín hiệu tích cực. Bởi đây là cơ hội tăng trưởng kinh doanh cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực vật liệu xây dựng như đá xây dựng, sắt thép, nhựa đường… đặc biệt là ở các khu vực kinh tế trọng điểm và có dự án lớn.
Cụ thể, nhằm rút ngắn thời gian thực hiện dự án, Bộ Giao thông Vận tải đã được quyền chỉ định thầu cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 đối với các gói thầu tư vấn, xây lắp, di dời hạ tầng kỹ thuật, đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư. Việc chỉ định này sẽ mở ra cơ hội cho các công ty xây lắp hàng đầu.
Các doanh nghiệp như Vinaconex (VCG VN, HOSE), Công ty Cổ phần Đầu tư Hạ tầng Giao thông Đèo Cả (HHV VN, HOSE), Tập đoàn CIENCO4 (C4G VN, UPCOM), CTCP Lizen (LCG VN, HOSE)… được cho là nắm nhiều lợi thế nhất.
Bên cạnh đó, các gói thầu thi công nhà ga và đường băng sân bay sẽ được khởi công trong quý I năm 2023. Những doanh nghiệp xây lắp dân dụng lớn như Công ty Cổ phần Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HBC VN, HOSE), Công ty Cổ phần Xây dựng Coteccons (CTD VN, HOSE), Công ty Cổ phần Xây dựng Phục Hưng Holdings (PHC VN, HOSE)… sẽ có khả năng cạnh tranh cao.
Ngoài ra, nhóm ngành vật liệu xây dựng cũng sẽ bắt nhịp cùng đầu tư công. Theo ước tính của VNDirect, có lần lượt 355km và 177km đường cao tốc tại cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 sẽ được hoàn thành trong năm 2023, 2024. Bên cạnh đó, 729km đường cao tốc tại dự án giai đoạn 2 cũng sẽ đi vào vận hành lần lượt trong giai đoạn 2023 - 2025.
Việc rải nhựa đường thường diễn ra trong giai đoạn sau của các dự án đường giao thông, do đó các công ty nhựa đường sẽ được hưởng lợi nhiều hơn ngay từ quý I năm 2023. Giống như doanh thu nhựa đường của PLC (Tổng công ty Hóa dầu Petrolimex) đã tăng vọt trong giai đoạn 2014 - 2015, khi giải ngân vốn đầu tư công vào hạ tầng giao thông tăng mạnh.
Bên cạnh doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực trên, doanh nghiệp đá xây dựng và thép cũng được hưởng lợi. Trong đó, doanh nghiệp đá xây dựng niêm yết đang sở hữu các mỏ đá có thời gian khai thác dài, công suất khai thác lớn sẽ có nhiều lợi thế so với các đối thủ cạnh tranh.
Nhìn chung, trong năm 2023, VNDirect đặt kỳ vọng cao nhất vào những cổ phiếu C4G (Công ty Cổ phần Tập đoàn CIENCO4), PLC (Tổng công ty Hóa dầu Petrolimex), VCG (Tổng công ty Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam), HHV (Công ty Cổ phần Đầu tư Hạ tầng Giao thông Đèo Cả).
Trong đó, C4G là một ứng cử viên sáng giá nhờ vị thế hàng đầu trong lĩnh vực thi công hạ tầng giao thông tại Việt Nam. Doanh nghiệp đã "quen mặt" với các dự án quy mô lớn và đòi hỏi kỹ thuật cao như cao tốc Bắc - Nam, đường lăn sân bay, cầu vượt biển. Đây là tiền đề giúp C4G có thể tiếp tục giành được các gói thầu mới trong giai đoạn 2023 - 2025.
PLC có vị thế tốt để giành được các hợp đồng trong làn sóng đầu tư công mạnh mẽ tới đây vì hệ thống nhà kho lớn, phân bổ rộng khắp và vị thế dẫn đầu thị trường. Bên cạnh đó, PLC có mối quan hệ lâu năm với các doanh nghiệp nhà nước và thường xuyên hoàn thành tốt các hợp đồng.
Đối với VCG và HHV, 2 doanh nghiệp này đều sở hữu năng lực thi công tốt ở lĩnh vực hạ tầng giao thông. Đây là những đơn vị từng có thành công ấn tượng với các gói thầu lớn./.
