Ngày nay, nhiều người vẫn không biết rằng những hệ thống điều hòa nhiệt độ đang tạo ra sự ô nhiễm nghiêm trọng và các cuộc khủng hoảng đối với môi trường, mà theo giới khoa học gọi đó là “những quả bom carbon trong một chiếc hộp”. Thực sự mỗi chiếc điều hòa là một quả bom khí nhà kính trong bầu khí quyển của trái đất.
Chính phủ, nhà sản xuất và người tiêu dùng phải có ý thức về hệ thống điều hòa bền vững hơn và năng lượng hiệu quả hơn để làm chậm lại sự nóng lên toàn cầu, làm giảm tác động của khí nhà kính do con người sinh ra. Đó là nhận định của nhiều chuyên gia tại Hội nghị về điều hòa nhiệt độ ở Đông Nam Á diễn ra ở Bangkok vào đầu tháng 2 vừa qua.
Những học giả tại hội nghị chỉ ra rằng điều hòa và tủ lạnh phát thải 7% khí nhà kính trên toàn cầu. Con số này gấp đôi con số phát thải của ngành hàng không và hàng hải cộng lại. Bên cạnh đó, trước năm 2040, điều hòa có thể “ngốn” 40% nhu cầu năng lượng của Đông Nam Á.
Thêm vào đó, nghiên cứu về giải pháp khí hậu toàn cầu của nhà môi trường học nổi tiếng Paul Hawken cũng cho rằng việc quản lý các hệ thống tạo nhiệt là hành động hiệu quả nhất để chống lại biến đổi khí hậu.
Một chiếc điều hòa được lắp đặt ở Senso-ji, đền cổ nhất của Tokyo
Các thiết bị tạo nhiệt như tủ lạnh hay điều hòa sử dụng những khí hóa học (f-gases), điển hình là hydrofluorocarbons (HFCs) để tạo ra nhiệt độ thấp. F-gases là loại khí nhà kính có khả năng thu giữ nhiệt cao gấp hàng nghìn lần so với CO2. Chúng được tạo ra trong quá trình sản xuất và những thiết bị gia dụng vận hành lâu nhưng không được bảo trì.
Ngày nay, có 9 triệu máy điều hòa nhiệt độ đang sử dụng, con số này được dự đoán sẽ tăng lên 1.5 tỷ trước năm 2030 và 2.5 tỷ trước năm 2050. Lý giải cho sự phát triển mạnh mẽ này, Giám đốc điều hành K-CEP Dan Hamza-Goodacre cho rằng đó chủ yếu là do sự biến đổi khí hậu và dân số ở phần phía Nam bán cầu.
“Trong vai trò người bán hay người mua những chiếc điều hòa, bán/mua được hàng đều là một tin tốt nhưng đó lại là một vấn đề đối với môi trường. Thị trường điều hòa đang bị “xâm chiếm” bởi những hệ thống ô nhiễm và không hiệu quả nhưng phần lớn các chính phủ vẫn cho phép thị trường này tiếp tục phát triển như vậy dưới sự quản lý lỏng lẻo”, Hamza-Goodacre mở đầu bài phát biểu của mình trong hội nghị 100 người đứng đầu trong lĩnh vực chính trị, kinh doanh và dân cư – xã hội.
Ma trận điều hòa ở Bắc Kinh, Trung Quốc.
Ông nói thêm điều hòa không hiệu quả, làm hại môi trường đi kèm với những vấn đề về tiền bạc, sức khỏe và gây hại cho môi trường mà không được tính là các phân tích chi phí – lợi ích để điều tiết thị trường.
“Khi các chính phủ đưa ra quyết định liệu có nâng cao tiêu chuẩn năng lượng hiệu quả cho điều hòa nhiệt độ, họ cũng phải tính toán cả các lợi ích cho xã hội, kinh tế, và môi trường, không đơn giản chỉ là những lợi ích ngắn hạn mà những ngành công nghiệp nói đến”, Hamza-Goodacre nhấn mạnh.
Các học giả cũng cho rằng mọi người đang rất thiếu ý thức về vấn đề của những chiếc máy điều hòa, khi chúng trở thành nhân tố trực tiếp tác động đến biến đổi khí hậu.
Những hệ thống điều hòa năng lượng hiệu quả mang lại rất nhiều lợi ích, Trưởng nhóm Năng lượng môi trường và khí hậu, Bộ phận Kinh tế của Liên Hợp Quốc khẳng định: “Lợi ích khí hậu đi cùng lợi ích kinh tế từ việc sử dụng năng lượng hiệu quả hơn: chi phí điện giảm đi cho các hộ gia đình và khu kinh doanh, quỹ vốn sẽ có sẵn cho giáo dục và các nhu cầu phát triển ưu tiên khác, nâng cao an ninh năng lượng và không khí sạch hơn”.
