Phố Hiến – từng là “viên ngọc quý” của dòng chảy giao thương thế kỷ 16-17. Đây không chỉ là một thương cảng sầm uất bậc nhất Việt Nam mà còn là biểu tượng sống động cho thời kỳ thịnh vượng, phồn vinh của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Thế nhưng, qua bao biến thiên lịch sử, ánh hào quang ấy dần nhạt phai, để lại những dấu vết mờ nhòe trong ký ức và những mái đình cổ rêu phong đang dần khuất lấp.
Chính vì vậy, UBND tỉnh Hưng Yên cho biết, việc phục dựng Phố Hiến không chỉ đơn thuần là tái thiết một không gian cổ xưa, mà còn là yêu cầu cấp thiết cho một hành trình gìn giữ di sản, khơi dậy niềm tự hào văn hóa và mở ra một hướng phát triển bền vững – nơi lịch sử, du lịch và kinh tế cùng hòa nhịp trong tương lai của Hưng Yên.
Ảnh tư liệu về Phố Hiến cổ. Ảnh: Internet
Vào đầu tháng 4, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Công văn số 2844, trong đó truyền đạt chỉ đạo của Phó Thủ tướng Mai Văn Chính. Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan để nhanh chóng nghiên cứu và xây dựng các giải pháp cụ thể, nhằm thúc đẩy quá trình triển khai dự án phục dựng Phố Hiến. Đồng thời, các Bộ Tài chính, Xây dựng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, cùng Bộ Tư pháp cũng được yêu cầu vào cuộc. Nhiệm vụ của họ là xem xét kỹ lưỡng các kiến nghị từ tỉnh Hưng Yên liên quan đến nguồn vốn đầu tư, chính sách ưu đãi, giải pháp bảo vệ môi trường, chống ngập úng, và tiến độ giải phóng mặt bằng…, đảm bảo đúng chức năng quản lý Nhà nước.
Theo UBND tỉnh Hưng Yên, dự án phục dựng Phố Hiến sẽ được triển khai trên địa bàn các phường Minh Khai, Hiến Nam, Lam Sơn, Hồng Châu và các xã Quảng Châu, Hoàng Hanh, Tân Hưng của TP. Hưng Yên. Với tổng diện tích lên tới hơn 1.700ha, nơi đây sẽ trở thành tâm điểm tái hiện thương cảng cổ sầm uất bậc nhất Đàng Ngoài rực rỡ bậc nhất một thời.
Phố Hiến - thương cảng sầm uất bậc nhất Đàng Ngoài rực rỡ một thời. Ảnh: Internet
Dự án được chia thành bốn phân khu chính. Phân khu Phục Hiến (399,3ha) là nơi tái hiện thương cảng quốc tế Phố Hiến xưa với không gian phố đi bộ đa văn hóa, các tuyến thương mại sôi động và khu kinh tế đêm rực rỡ ánh đèn.. Phân khu Lễ Hội (427,5ha) là trung tâm của các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng và sự kiện lớn, nơi âm vang lễ hội vang vọng giữa không gian truyền thống và hiện đại. Phân khu Dịch vụ và Biểu diễn Thực cảnh (467ha) – nơi nghệ thuật sống dậy qua từng thước diễn, gắn liền với cảnh quan thiên nhiên và kiến trúc cổ. Phân khu Cây xanh sinh thái ven sông Hồng (415,1ha) – nơi du khách được trải nghiệm nông nghiệp bản địa, nghỉ dưỡng và thả mình vào thiên nhiên an yên bên dòng sông Hồng. Một điểm nhấn độc đáo không thể không kể đến là việc tái hiện tuyến giao thương đường thủy với 4.000 thuyền chèo tay và 100 thuyền gỗ cổ hai tầng. Tổng mức đầu tư dự kiến cho công trình này lên tới 47.241 tỷ đồng, trải dài trong vòng 10 năm (từ năm 2025 đến năm 2035).
Di tích Đông Đô Quảng Hội nằm trong phố Hiến. Ảnh: Baohungyen.vn
Phố Hiến tương lai sẽ là một bản hòa ca của ký ức và hiện đại, nơi thương cảng Xích Đằng, những dãy nhà cổ, những công trình mang đậm sắc màu Á – Âu sẽ sống lại trong một không gian đậm đà bản sắc, nhưng vẫn hòa quyện với hơi thở đương đại – sẵn sàng đón chào thế giới, và viết tiếp chương sử mới của một Hưng Yên vươn tầm.
Sở hữu vị trí đắc địa – chỉ cách Hà Nội chưa đầy 70km, nằm ngay trung tâm vùng châu thổ sông Hồng trù phú – Phố Hiến mang trong mình lợi thế hiếm có để trở thành điểm đến du lịch lý tưởng, kết nối thuận tiện với các trung tâm kinh tế, văn hóa lớn và dễ dàng chạm tới trái tim của hàng triệu du khách trong và ngoài nước.
Đây chính là cơ hội vàng để Hưng Yên bứt phá ngoạn mục, định danh mình trên bản đồ du lịch quốc gia – không chỉ là một vùng đất quá khứ vang danh, mà còn là tương lai rực rỡ, sánh bước cùng những tên tuổi như Hội An cổ kính, Huế mộng mơ hay Hà Nội nghìn năm văn hiến.
Khi được hoàn thiện, Phố Hiến cổ được kỳ vọng trở thành điểm đến văn hóa - lịch sử tầm cỡ quốc gia và quốc tế. Hưng Yên đang nuôi dưỡng khát vọng lớn là đưa Phố Hiến trở thành Di sản Văn hóa Thế giới được UNESCO công nhận, khẳng định tầm vóc quốc tế và đánh thức sự quan tâm từ cộng đồng toàn cầu.
Không dừng lại ở giá trị di sản, dự án còn được kỳ vọng mở ra một diện mạo kinh tế – xã hội mới cho địa phương. Ít nhất 10.000 lao động sẽ có cơ hội việc làm ổn định, hàng loạt ngành nghề dịch vụ, thương mại, du lịch sẽ được kích hoạt mạnh mẽ. Chất lượng sống người dân được nâng cao, ngân sách tỉnh nhà sẽ đón nhận dòng chảy bền vững từ nguồn thu du lịch và các hoạt động kinh tế phụ trợ.
