Thích
Đáng chú ý, cơ quan thanh tra kiến nghị thu hồi khoảng 45,9ha đất đã giao ngoài ranh giới dự án để Đà Nẵng quản lý theo quy định, đồng thời rà soát nghĩa vụ tài chính liên quan và làm rõ trách nhiệm theo từng thời kỳ.
Lộ sai phạm từ khâu chọn nhà đầu tư, thủ tục đầu tư đến quy hoạch
Kết luận thanh tra các dự án có khó khăn, vướng mắc tại Đà Nẵng vừa được Thanh tra Chính phủ công bố, trong đó dự án Khu đô thị sinh thái Golden Hills City (tên trước đây: Quan Nam Thủy Tú) được nêu rõ nhiều vấn đề phát sinh kéo dài qua các giai đoạn triển khai. Theo nội dung kết luận, dự án khu đô thị Quan Nam Thủy Tú được UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt năm 2008 với tổng diện tích trên 342ha. Năm 2010, thành phố giao đất thực hiện dự án và điều chỉnh tên thành Khu đô thị sinh thái Quan Nam Thủy Tú.
Một góc Khu đô thị sinh thái Golden Hills City với hạ tầng đường nội khu đã được đầu tư.
Sau đó, Đà Nẵng cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty CP Đầu tư xây dựng Trung Nam (Công ty Trung Nam) thực hiện dự án với diện tích gần 381,4ha để đầu tư, xây dựng khu đô thị sinh thái gồm khu thương mại dịch vụ, biệt thự, căn hộ cao cấp, khách sạn và các hạng mục thể dục thể thao, vui chơi giải trí. Đến năm 2013, Đà Nẵng điều chỉnh diện tích dự án còn 342,28ha và đổi tên thành Khu đô thị sinh thái Golden Hills City. Tại thời điểm thanh tra, chủ đầu tư cho biết đã đầu tư xây dựng, cơ bản hoàn thành hạ tầng kỹ thuật và đang làm thủ tục điều chỉnh tổng mức đầu tư cùng một số thủ tục khác.
Thanh tra Chính phủ kết luận UBND TP. Đà Nẵng không tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất, vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 11 Quy chế khu đô thị mới. Cơ quan thanh tra cũng nêu việc thành phố lựa chọn Công ty Trung Nam khi chưa xem xét, đánh giá so sánh năng lực với Công ty CP Hàm Rồng; đồng thời "không đánh giá được năng lực của nhà đầu tư khi giao thực hiện dự án" theo quy định của Bộ Xây dựng.
Đáng chú ý, kết luận thanh tra nêu UBND TP. Đà Nẵng ký thỏa thuận nguyên tắc giao đất có thu tiền sử dụng đất nhưng không cung cấp được hồ sơ, tài liệu làm căn cứ xác định đơn giá giao quyền sử dụng đất, tỷ lệ diện tích chuyển quyền; đồng thời không thực hiện xác định giá đất theo nguyên tắc xác định giá đất. Thanh tra Chính phủ xác định trách nhiệm đối với các tồn tại, hạn chế, vi phạm thuộc về UBND TP. Đà Nẵng, Công ty Quản lý và Khai thác đất Đà Nẵng và các tổ chức, cá nhân liên quan theo từng thời kỳ 2008 – 2010.
Thanh tra Chính phủ cũng nêu việc UBND TP. Đà Nẵng không thực hiện thủ tục trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép đầu tư theo Quy chế khu đô thị mới. Thỏa thuận nguyên tắc ngày 10/02/2010 ký giữa UBND TP. Đà Nẵng và Công ty Trung Nam được kết luận là "không được pháp luật quy định, không phải là văn bản cho phép đầu tư, không đảm bảo cơ sở pháp lý".
Với tính chất là dự án kinh doanh bất động sản thuộc lĩnh vực đầu tư có điều kiện, Thanh tra Chính phủ nêu khi cấp giấy chứng nhận đầu tư, cơ quan chức năng chưa thực hiện lấy ý kiến thẩm tra của các bộ, ngành liên quan, bị xác định là vi phạm Nghị định 108/2006.
Ở lĩnh vực quy hoạch, kết luận chỉ ra UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt, điều chỉnh các quy hoạch chi tiết xây dựng khi quy hoạch chung tại khu vực dự án chưa có định hướng cụ thể, chưa có quy hoạch phân khu; quy hoạch chi tiết không bảo đảm nhiều chỉ tiêu.
Thu hồi 45,9ha đất giao ngoài ranh, rà soát nghĩa vụ tài chính hơn 129ha đất lúa
Một trong những nội dung trọng tâm là quá trình thu hồi, bàn giao đất. Thanh tra Chính phủ chỉ ra việc bàn giao đất cho chủ đầu tư theo thực tế thửa đất thu hồi kéo dài, không xác định chính xác ranh giới đất, loại đất cần bàn giao, dẫn đến có phần diện tích đất bàn giao ngoài ranh giới hơn 45,9ha. Trên cơ sở đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu hồi diện tích đất ngoài ranh giới dự án đã giao cho chủ đầu tư (khoảng 45,9ha) để Đà Nẵng quản lý, sử dụng theo quy định.
Cảnh hoang hóa tại một phân khu của Golden Hills City khi nhiều hạng mục mới dừng ở phần thô.
Ngoài ra, trong tổng diện tích đất thu hồi, bàn giao cho chủ đầu tư có hơn 129ha đất trồng lúa nhưng Đà Nẵng chưa thực hiện các thủ tục về quản lý và sử dụng đất trồng lúa theo quy định của Luật Đất đai. Vì vậy, kết luận yêu cầu thành phố phải xác định nghĩa vụ tài chính phải nộp ngân sách nhà nước đối với phần diện tích đất trồng lúa này, bảo đảm thu đúng, thu đủ, không để thất thoát ngân sách.
Về trật tự xây dựng, Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh việc Công ty Trung Nam khởi công đầu tư xây dựng dự án khi chưa có giấy phép xây dựng, chưa bảo đảm điều kiện khởi công, vi phạm quy định tại Điều 72 Luật Xây dựng 2003.
Từ các nội dung đã nêu, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TP. Đà Nẵng và Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý theo quy định đối với các tập thể, cá nhân liên quan theo từng thời kỳ; đồng thời rà soát, hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến dự án.
Đà Nẵng cũng được yêu cầu chịu trách nhiệm xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và các nghĩa vụ tài chính khác; xác định nghĩa vụ tài chính đối với hơn 129ha đất trồng lúa trong phạm vi đã bàn giao cho chủ đầu tư, bảo đảm không thất thoát ngân sách.
Đối với doanh nghiệp, Thanh tra Chính phủ yêu cầu Công ty Trung Nam nghiêm túc khắc phục các tồn tại, hạn chế, vi phạm; nộp ngân sách nhà nước tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, các khoản chậm nộp và nghĩa vụ tài chính liên quan theo quy định; đồng thời bàn giao, hoàn trả diện tích đất ngoài ranh giới khoảng 45,9ha cho UBND TP. Đà Nẵng.
Kết luận thanh tra là cơ sở để Đà Nẵng rà soát toàn diện hồ sơ pháp lý, siết kỷ cương quản lý đất đai và tài chính đất đối với các dự án quy mô lớn. Trọng tâm xử lý trước mắt là thu hồi phần diện tích giao ngoài ranh để quản lý theo quy định, đồng thời làm rõ nghĩa vụ tài chính liên quan đất lúa và trách nhiệm của các tập thể, cá nhân qua từng giai đoạn, bảo đảm công khai, minh bạch và tránh thất thoát ngân sách.
