Từ năm 2009, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. Hải Phòng đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050 (tại Quyết định 1448/QĐ-TTg ngày 16/9/2009). Trong đồ án đã định hướng việc từng bước di dời các nhà máy xí nghiệp, kho tàng khu vực nội đô để dành đất xây dựng dịch vụ công cộng và bổ sung cây xanh. Khu đất ven sông Cấm sau khi di dời dành cho phát triển khu chức năng đô thị, ưu tiên công trình dịch vụ công cộng, cây xanh, văn phòng, thương mại.
Theo đó, tại các đồ án quy hoạch phân khu các quận, thị trấn, đô thị mới và quy hoạch chung nông thôn mới các xã được duyệt về cơ bản đã quy hoạch khu vực nhà máy, kho tàng hiện trạng ngoài khu, cụm công nghiệp thành các loại đất đơn vị ở, công cộng, cây xanh, hạ tầng kỹ thuật.
Các cơ sở sản xuất, kho hàng nằm ven quốc lộ 5.
Trong đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 (đã được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 323/QĐ-TTg ngày 30/3/2023) cũng tiếp tục định hướng di dời các cơ sở sản xuất ra khỏi nội đô, vào các khu, cụm công nghiệp để chỉnh trang, tái thiết đô thị, ưu tiên bổ sung diện tích công viên cây xanh và sân chơi, công trình công cộng, hạ tầng xã hội.
Để đẩy nhanh tiến độ phát triển, chỉnh trang đô thị, UBND TP. Hải Phòng đã phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 quận Hồng Bàng đến năm 2040 (quyết định 2967/QĐ-UBND ngày 2/10/2023) và đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 khu vực dô thị An Dương (quyết định 515/QĐ-UBND ngày 23/2/2024). Trong đó, khu vực phía Tây Nam khu công nghiệp Vật Cách và An Hồng phía tiếp giáp với quốc lộ 5 cũ được quy hoạch đất đơn vị ở, cây xanh đô thị.
Trong nhiệm vụ quy hoạch được thành phố phê duyệt nhấn mạnh việc di dời các cơ sở sản xuất, kho tàng tại khu vực phường Quán Toan (quận Hồng Bàng) và xã An Hồng (huyện An Dương) ra khỏi đô thị là cần thiết.
Theo đó, ngày 22/4/2024, UBND TP. Hải Phòng đã có văn bản số 891/UBND-QH về việc di dời các cơ sở sản xuất, kho tàng của 8 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thép tại khu vực phường Quán Toan (quận Hồng Bàng) và xã An Hồng (huyện An Dương) để thực hiện chỉnh trang đô thị.
Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng cũng giao UBND quận Hồng Bàng và huyện An Dương thông báo, hướng dẫn các doanh nghiệp khẩn trương có kế hoạch di dời các cơ sở sản xuất, kho tàng. Đồng thời, giao Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND quận Hồng Bàng và huyện An Dương không thực hiện thủ tục gia hạn sử dụng đất đối với các doanh nghiệp tại khu vực này khi hết thời hạn thuê đất, giao đất theo quy định.
Những doanh nghiệp thép nào thuộc diện di dời?
Theo thống kê, khu vực ven quốc lộ 5 có 8 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thép đang quản lý sử dụng khoảng hơn 50ha đất thuộc diện di dời. Trong đó, phần diện tích thuộc địa phận phường Quán Toan (quận Hồng Bàng) là hơn 36ha và thuộc địa phận xã An Hồng (huyện An Dương) là hơn 14,2ha.
Khu vực ven quốc lộ 5 có 8 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thép đang quản lý sử dụng khoảng hơn 50ha đất thuộc diện di dời.
Ngoài Công ty cổ phần Thép Trung Kiên là doanh nghiệp kinh doanh thép, còn lại đều là doanh nghiệp sản xuất thép. Trong số 7 doanh nghiệp sản xuất thép dọc theo quốc lộ 5 cũ, có 2 doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất ổn định là Công ty TNHH Ống thép Việt Nam và Công ty liên doanh sản xuất thép VinaAusteel (thép Việt Úc).
Công ty TNHH Ống thép Việt Nam đang sử dụng 33.268m2 đất tại phường Quán Toan mục đích xây dựng nhà máy sản xuất ống thép, thời hạn sử dụng đất đến hết năm 2033. Thép Việt Úc đang sử dụng 55.767m2 đất vào mục đích xây dựng văn phòng làm việc, xưởng sản xuất, nhà kho cán luyện thép (thời hạn sử dụng đất đến năm 2025).
Năm doanh nghiệp sản xuất thép còn lại đều đã dừng hoạt động sản xuất kinh doanh, có doanh nghiệp đã bị thu hồi đất, có doanh nghiệp đã chuyển nhượng một phần tài sản trên đất cho doanh nghiệp khác.
Cụ thể, Công ty cổ phần Thép cơ khí vật liệu xây dựng góp vốn liên doanh với nước ngoài trong Công ty VSC – POSCO sử dụng 60.093m2 đất vào mục đích xây dựng dây chuyền cán thép 350.000 tấn/năm, thời hạn sử dụng đất đến 11/7/2016.
Từ 29/4/2022, UBND TP. Hải Phòng đã có quyết định thu hồi đất của doanh nghiệp này, doanh nghiệp đã tháo dỡ, di chuyển tài sản, bàn giao đất cho Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường quản lý.
Công ty sản xuất thép SSE sử dụng 43.895m2 đất vào mục đích xây dựng nhà máy sản xuất kết cấu thép, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ năm 2007, thời hạn sử dụng đất đến tháng 8/2027. Tuy nhiên, theo xác định của UBND quận Hồng Bàng thì trên khu đất có các nhà xưởng, kho tàng những doanh nghiệp này đã đóng cửa không hoạt động.
Công ty TNHH phôi thép Úc (doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái SSE) đang quản lý sử dụng khu đất 72.842m2 (phía sau khu nhà xưởng của SSE) để xây dựng nhà máy sản xuất phôi thép, thời hạn sử dụng đất đến tháng 10/2027. Tuy nhiên, kể từ khi giải phóng mặt bằng xong, doanh nghiệp này chưa thực hiện dự án.
Công ty cổ phần Thương mại thép Hải Phòng – HPS (thép Việt – Nhật) sử dụng 43.355m2 đất vào mục đích xây dựng nhà máy cán thép HPS, thời hạn sử dụng đến tháng 12/2032. Tuy nhiên, hiện trạng chỉ có các nhà xưởng, kho tàng, sân bãi, doanh nghiệp này đã đóng cửa, không hoạt động tại đây từ nhiều năm.
Công ty cổ phần Công nghiệp nặng Cửu Long (Công ty cổ phần Thép Cửu Long) sử dụng hơn 194.423m2 đất, trong đó có 142.173m2 nằm trên địa bàn xã An Hồng (huyện An Dương), còn lại hơn 52.250m2 nằm trên địa bàn phường Quán Toan (quận Hồng Bàng). Mục đích sử dụng là xây dựng nhà máy luyện phôi thép và nhà máy cán thép tấm, thời hạn sử dụng đến tháng 3/2043.
Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng giao UBND quận Hồng Bàng và huyện An Dương thông báo, hướng dẫn các doanh nghiệp khẩn trương có kế hoạch di dời các cơ sở sản xuất, kho hàng.
Thông tin từ UBND quận Hồng Bàng cho biết, Công ty cổ phần Thép Cửu Long đã chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thuê cho Công ty TNHH Inox Nguyễn Minh hơn 138.404m2, thép Cửu Long chỉ còn sử dụng hơn 47.508m2.
Công ty TNHH Inox Nguyễn Minh đang khai thác, sử dụng nhà xưởng, nhà kho gắn liền với đất nhưng chưa được UBND TP. Hải Phòng cho thuê đất theo quy định./.
