Lời dẫn: Nhiều năm qua, những sai phạm liên quan đến đất đai và trật tự xây dựng đã trở thành vấn đề nhức nhối tại Hà Nội. Trước tình trạng này, mới đây chính quyền thành phố đã có những động thái mạnh mẽ, yêu cầu các cơ quan, đơn vị thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các giải pháp, biện pháp xử lý, khắc phục các vi phạm đất đai.
Với mong muốn đồng hành cùng chính quyền Thủ đô trong công cuộc chống sai phạm liên quan đến đất đai và trật tự xây dựng, chúng tôi sẽ phản ánh đến độc giả những thông tin trung thực, chính xác nhất về công tác xử lý, khắc phục các vi phạm trên tại địa bàn Hà Nội. Tin rằng, với những hành động quyết liệt từ bộ máy chính quyền thành phố, các sai phạm này sẽ được xử lý triệt để trong thời gian tới.
Như trước đó đã thông tin tại quận Cầu Giấy trong thời gian qua đã xuất hiện hàng loạt nhà ở thành chung cư mini không phép. Hiện trạng xây dựng công trình có nhiều dấu hiệu sai phạm như vượt chiều cao, sai mật độ, phá vỡ quy hoạch đô thị. Điều đáng nói là những toà nhà chung cư ẩn mình dưới dạng nhà ở riêng, hầu hết đều không có hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC).
Được biết địa bàn phường Mai Dịch cũng là một điểm nóng về xây dựng chung cư mini dạng cho thuê. Qua điều tra thực tế, phóng viên (PV) đã đến các căn hộ chung cư mini đang cho thuê tại phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy.
Cụ thể tại: Số 38A-B8/217; 25/217 phố Mai Dịch, số 02 tổ 17 ngõ Văn Minh; số 10 ngõ 36 đường Hồ Tùng Mậu; số 7 ngõ 58, số 19/23/58, hẻm 58/23/33 phố Trần Bình. Tất cả các công trình chung cư mini dạng cho thuê nêu trên đều không có hệ thống PCCC.
Cư dân đến thuê tại đây cho hay ở các toà nhà đều không có thang thoát hiểm, hệ thống báo cháy, hệ thống cứu hộ cháy nổ. Về cam kết PCCC hầu hết người đến thuê ở không rõ và không được thông báo, hướng dẫn.
Các công trình chung cư mini số 02 tổ 17 ngõ Văn Minh; số 10 ngõ 36 đường Hồ Tùng Mậu đã và đang đi vào sử dụng nhưng không có đủ hệ thống PCCC
Theo số liệu của Công an quận Cầu Giấy, tính đến hết tháng 9/2019, trên địa bàn quận xảy ra 27 vụ cháy (nhà chung cư xảy ra 7 vụ cháy). Đáng lưu ý, nguồn nước và thiết bị chữa cháy quyết định khá lớn hiệu quả chữa cháy, song hiện nay, 26/88 trụ trục trặc hoen rỉ không lấy được nước, 5/13 nguồn không lấy được nước từ máy bơm chứa cháy. Về giao thông, 87 ngõ xe chữa cháy không tiếp cận được…
Hai công trình chung cư mini đang được chủ hộ cho thuê tại Số 38A-B8/217; 25/217 phố Mai Dịch có chiều cao từ 5 đến 7 tầng nhưng đảm bảo các quy định về lối thoát hiểm, hệ thống báo cháy.
Chị L.T.T.T cư dân phường Mai Dịch chia sẻ: “Một cái ngõ nhỏ như vậy mà có đến 4-5 cái chung cư mini, hàng trăm người sinh sống có xảy ra cháy nổ chạy không thoát. Nhà nào cũng xây kín từ trước đến sau, không có thang bên ngoài thoát hiểm”.
Bà H cư dân tại ngõ 58, phố Trần Bình thông tin thêm: “Mùa hè nóng bức nhưng các cục nóng điều hoà phả hơi ra càng thêm bí bách. Học sinh, sinh viên, người làm từ tứ xứ về ở rất đông. Có người không đăng ký tạm trú tạm vắng, tình trạng mất an ninh trật tự, trộm cắp thường xuyên xảy ra. Chúng tôi đã có kiến nghị, nhưng rồi đâu lại vào đó ”
Qua ghi nhận hình ảnh thực tế có thể thấy rõ những ngôi nhà được thiết kế xây dựng theo kết cấu nhà ở, không có thang thoát hiểm bên ngoài. Đáng nói, các công trình này đều nằm sâu trong ngõ, hẻm nhỏ nếu xảy ra hoả hoạn các phương tiện cứu hộ sẽ rất khó tiếp cận.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, TS Phạm Sỹ Liêm cho biết: "Chung cư mini giá rẻ chỉ là tên gọi mỹ miều cho một công trình nhà ở có nhiều phòng riêng biệt, xuất hiện chủ yếu ở những khu dân cư đông đúc và bị hạn chế lối ra vào. Việc này, đồng nghĩa xe cứu hoả không thể tiếp cận được công trình. Chính vì vậy, không ai "dám" cấp giấy phép xây dựng cho CCMN mà chỉ có thể xin phép xây nhà ở 4 - 5 tầng. Việc rao bán là do chủ đầu tư tự ý làm. Đây là trường hợp xây dựng không phép hoặc trái phép, vượt phép. Để xảy ra tình trạng trên, trách nhiệm đầu tiên thuộc về UBND chính quyền cơ sở trong công tác chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc xây dựng trên địa bàn”.
Chung cư mini IHaNoi, tại số 19/23/58 phố Trần Bình nằm sâu trong ngõ với số lượng ngươi thuê đông đúc đã hoạt động nhiều năm. Với chiều cao "khủng" lấn chiếm khoảng không xây đua ban công, cơi nới tầng tum, không có hệ thống PCCC.
Tuy nhiên, cơ quan chức năng sở tại có xử lý hay có biện pháp nào để giải quyết các vấn đề này hay không? Sau khi ghi nhận thông tin và hình ảnh thực tế, PV liên hệ đến UBND phường Mai Dịch nhưng chưa có phản hồi.
PV sẽ tiếp tục làm việc với UBND quận Cầu Giấy để làm rõ thông tin các toà nhà chung cư mini đang hoạt động không đảm bảo PCCC.
Theo luật sư Đặng Văn Cường, trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp cho biết, Luật phòng cháy chữa cháy sửa đổi 2013 cũng nghiêm cấm hành vi: Thi công công trình có nguy hiểm về cháy, nổ, nhà cao tầng, trung tâm thương mại mà chưa có thiết kế được duyệt về phòng cháy và chữa cháy; nghiệm thu và đưa vào sử dụng công trình có nguy hiểm về cháy, nổ, nhà cao tầng, trung tâm thương mại khi chưa đủ điều kiện bảo đảm an toàn về phòng cháy và chữa cháy.
Theo đó nếu hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà chung cư cao 05 tầng trở lên mà không văn bản thẩm duyệt, kiểm tra nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy của cơ quan Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy đối với công trình quy định tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Nghị định 79/2014/NĐ-CP thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ.
Điều 36 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định vi phạm quy định về phòng cháy và chữa cháy trong đầu tư, xây dựng như sau:
1. Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi không có biện pháp và phương tiện bảo đảm an toàn về phòng cháy và chữa cháy trong quá trình thi công, xây dựng công trình.
2. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi không thiết kế hệ thống phòng cháy và chữa cháy đối với công trình thuộc diện phải có thiết kế về phòng cháy và chữa cháy.
3. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi đưa nhà, công trình vào sử dụng không đảm bảo một trong các điều kiện về an toàn phòng cháy và chữa cháy đối với công trình không thuộc diện phải thẩm duyệt về phòng cháy và chữa cháy.
4. Phạt tiền từ 8.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Thi công, lắp đặt không đúng theo thiết kế về phòng cháy và chữa cháy đã được cơ quan có thẩm quyền thẩm duyệt;
b) Không trình hồ sơ để thẩm duyệt lại khi cải tạo, mở rộng, thay đổi tính chất sử dụng nhà, công trình trong quá trình thi công, sử dụng theo quy định.
5. Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Tổ chức thi công, xây dựng công trình thuộc diện phải thẩm duyệt về phòng cháy và chữa cháy khi chưa có giấy chứng nhận thẩm duyệt về phòng cháy và chữa cháy;
b) Chế tạo mới hoặc hoán cải phương tiện giao thông cơ giới có yêu cầu đặc biệt về bảo đảm an toàn phòng cháy và chữa cháy mà chưa được cơ quan có thẩm quyền thẩm duyệt.
6. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi đưa nhà, công trình vào hoạt động, sử dụng khi chưa tổ chức nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy.
7. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc khắc phục các điều kiện để đảm bảo an toàn phòng cháy và chữa cháy đối với hành vi quy định tại Khoản 1, Khoản 3 Điều này;
b) Buộc tổ chức để cơ quan quản lý nhà nước nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy đối với hành vi quy định tại Khoản 6 Điều này.
Tùy tính chất, mức độ, hậu quả hành vi vi phạm mà người vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy quy định tại Điều 313BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017.
