Hoãn kế hoạch khởi công công viên bên bờ dòng sông 2.000 năm tuổi ô nhiễm nhất Thủ đô

Ngày 29/9, HĐND TP. Hà Nội tổ chức kỳ họp chuyên đề thứ 26 để xem xét và quyết định 24 nội dung thuộc thẩm quyền. Đáng chú ý, nội dung liên quan đến chủ trương đầu tư dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch đã được rút khỏi chương trình nghị sự và sẽ trình HĐND thành phố tại một kỳ họp khác. Điều này cũng đồng nghĩa với việc Hà Nội chưa thể khởi công dự án vào dịp kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2025) như kế hoạch trước đó.

Trước đó, UBND TP. Hà Nội đã có tờ trình gửi HĐND thành phố đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án. Theo quy hoạch, dự án có diện tích gần 738.000m2, trải dài qua nhiều phường thuộc các quận Ba Đình, Cầu Giấy, Đống Đa, Thanh Xuân và Hoàng Mai trước đây. Các hạng mục chính bao gồm hệ thống sân đường, vỉa hè, quảng trường, đường dạo ven sông, bậc cấp, ram dốc, bãi đỗ xe, sân thể thao, sân chơi và đường dành cho người đi bộ. Ngoài ra, còn có các công trình kiến trúc điểm nhấn, công trình dịch vụ, phụ trợ, cùng hệ thống cây xanh và tiện ích công cộng.

UBND thành phố cho biết tổng mức đầu tư sơ bộ hơn 4.665 tỷ đồng, dự kiến thực hiện từ quý III/2025 đến quý III/2027. Dự án được đề xuất theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) với phương án thanh toán bằng quỹ đất khoảng 94ha tại xã Phúc Thịnh. Trong đó, diện tích đất thương phẩm là 47,6ha, gồm 36,9ha đất ở và 10,7ha đất thương mại dịch vụ.

Song song với kế hoạch tái thiết cảnh quan, Hà Nội đang triển khai các giải pháp cải thiện môi trường sông Tô Lịch. Ngày 20/9 vừa qua, nguồn nước thải sau xử lý từ Nhà máy Yên Xá đã được dẫn bổ sung vào sông qua kênh riêng tại đập dâng Thanh Liệt, với lưu lượng khoảng 230.000m3 mỗi ngày đêm, kết hợp với nguồn bổ cập từ Hồ Tây để duy trì mực nước ổn định ở mức 3,5m. Trong dài hạn, thành phố sẽ nghiên cứu phương án bổ cập thêm nước từ sông Hồng nhằm cải thiện chất lượng dòng chảy và cảnh quan đô thị.

Sông Tô Lịch - một nhánh của sông Cái (nay là sông Hồng) từng có dòng chảy kết nối trực tiếp với Hồ Tây. Tuy nhiên, vào thời Nguyễn, sự thay đổi dòng chảy của sông Hồng đã khiến sông Tô bị cắt nguồn nước, dẫn đến tình trạng bồi lấp cửa sông.

Đến năm 1889, người Pháp quyết định lấp một phần sông Tô để xây dựng khu vực 36 phố phường nổi tiếng. Sau khi hai cửa sông bị chặn hoàn toàn, sông Tô mất đi sự liên kết với sông Hồng và Hồ Tây, dẫn đến tình trạng dòng chảy bị tắc nghẽn. Kể từ đó, con sông này dần trở thành nơi chứa lượng lớn nước thải đô thị, trong khi không có biện pháp khơi thông dòng chảy hiệu quả.

Qua hơn 2.000 năm lịch sử, từ một con sông rộng lớn mang giá trị tự nhiên và văn hóa, sông Tô Lịch nay biến thành một cống nước thải đen ngòm. Sự suy thoái này không chỉ làm Thủ đô mất đi một di sản quý giá mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống của người dân trong suốt nhiều thập kỷ.

Tổng hợp