Cơ sở để HoREA kiến nghị là NHNN đã ban hành Thông tư 25 sửa đổi quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02 của Chính phủ. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 01/08/2016 đã cho phép tiếp tục giải ngân gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng đến hết ngày 31/12/2016.
Theo lý giải của ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, Nghị quyết 02 đã dự liệu dành từ 20.000 - 40.000 tỷ đồng để thực hiện gói tín dụng ưu đãi này và trên thực tế đến ngày 10/5/2016 các ngân hàng thương mại đã ký hợp đồng cam kết cho vay gần 35.000 tỷ đồng, vẫn còn nằm trong giới hạn nêu trên.
Hơn nữa, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 23 cho phép tiếp tục triển khai gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng cho đến khi giải ngân hết.
“Ngân hàng Nhà nước đã công bố lãi suất gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng là 5%/năm áp dụng cho năm 2016, có nghĩa là người mua nhà ở thương mại và cả người mua nhà ở xã hội (NOXH) đều phải chịu lãi suất này. Quy định lãi suất 5%/năm đối với người mua nhà ở thương mại rất là thỏa đáng, nhưng đối với người mua NOXH theo gói tín dụng ưu đãi thì chưa thật thỏa đáng. Bởi lẽ, ngày 06/06/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 1013 quy định lãi suất cho vay NOXH là 4,8%/năm áp dụng tại Ngân hàng Chính sách xã hội đến hết ngày 31/12/2016. Do vậy, Hiệp hội đề nghị NHNN ban hành quyết định về lãi suất cho vay NOXH cũng là 4,8%/năm áp dụng đến hết ngày 31/12/2016 cho các trường hợp mua NOXH trong gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng để bảo đảm sự thống nhất của pháp luật”, ông Châu mong muốn.
Bên cạnh đó, Thông tư 25 của NHNN cũng không đề cập đến các chủ đầu tư dự án NOXH đã vay vốn tín dụng ưu đãi của gói 30.000 tỷ đồng và đang thực hiện các dự án NOXH dở dang.
Do vậy, Hiệp hội kiến nghị Ngân hàng Nhà nước chấp thuận cho giải ngân tái cấp vốn đối với các hợp đồng tín dụng đã ký trước ngày 31/3/2016 đối với các chủ đầu tư dự án NOXH, dự án nhà ở thương mại đã chuyển đổi công năng sang NOXH mà chủ đầu tư dự án đó đang xây dựng dở dang, và đã bán cho khách hàng mà người mua nhà đã ký hợp đồng vay gói 30.000 tỷ đồng trước ngày 31/3/2016 để hỗ trợ chủ đầu tư hoàn thành công trình bàn giao nhà cho khách hàng.
Trước đó, ngày 29/7/2016, NHNN đã ban hành Thông tư số 25/2016/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 11/2013/TT-NHNN ngày 15/5/2013 quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 07/01/2013 của Chính phủ.
Thông tư tập trung quy định về đối tượng gia hạn: Đối với khách hàng là cá nhân, hộ gia đình mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội; thuê, mua nhà ở thương mại; xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa lại nhà ở của mình, thời gian giải ngân của các ngân hàng từ nguồn tái cấp vốn của NHNN để cho vay hỗ trợ nhà ở được thực hiện tối đa đến hết ngày 31/12 áp dụng đối với các khoản vay mà ngân hàng đã ký hợp đồng tín dụng với khách hàng trước ngày 31/3 và đã được ngân hàng báo cáo NHNN tại báo cáo định kỳ số liệu đến ngày 10/5.
Quy định về việc xử lý đối với khoản giải ngân của các hợp đồng tín dụng ký trước ngày 31/3 giữa ngân hàng với nhóm khách hàng cá nhân trong thời gian từ ngày 1/6 đến ngày thông tư có hiệu lực.
Cụ thể, các khoản giải ngân của ngân hàng trong thời gian từ ngày 1/6 đến ngày thông tư này có hiệu lực được NHNN tái cấp vốn khi đáp ứng đủ các điều kiện sau: Thuộc các hợp đồng tín dụng ký trước ngày 31/3 với khách hàng là cá nhân, hộ gia đình mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội; thuê, mua nhà ở thương mại; xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa lại nhà ở của mình; Thuộc các hợp đồng tín dụng đã được ngân hàng tổng hợp và báo cáo NHNN tại báo cáo định kỳ số liệu đến ngày 10/5.
Đối với các khoản giải ngân đủ điều kiện trên, ngân hàng áp dụng mức lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở do NHNN công bố hàng năm kể từ thời điểm giải ngân, nhưng không quá thời gian áp dụng mức lãi suất cho vay quy định tại khoản 4 Điều 4 Thông tư 11/2013/TT-NHNN.
Trong trường hợp ngân hàng đã thu nợ lãi lớn hơn mức lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở, ngân hàng thực hiện hoàn trả phần chênh lệch nợ lãi giữa mức lãi suất thực tế đã thu và mức lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở trong thời hạn không quá 02 (hai) tháng kể từ ngày thông tư này có hiệu lực thi hành hoặc bù trừ cho khách hàng chậm nhất vào 2 kỳ thu lãi gần nhất sau khi được Ngân hàng Nhà nước tái cấp vốn./.