Khi thế hệ trẻ định hình tương lai kiến trúc xanh Việt Nam

Được tổ chức thường niên từ năm 2017 trong khuôn khổ Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam, giải thưởng "Kiến trúc xanh sinh viên" do Viện Khoa học Công nghệ Đô thị Xanh (IGU), Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển Đô thị Xanh Việt Nam (VIEALIFE Group) và Sen Vàng Group phối hợp tổ chức. Đây là sân chơi học thuật uy tín dành cho sinh viên năm cuối thuộc các trường đại học có chuyên ngành Kiến trúc, Quy hoạch và Xây dựng trên toàn quốc.

Suốt nhiều năm qua, giải thưởng đã trở thành động lực giúp thế hệ kiến trúc sư trẻ nuôi dưỡng tư duy sáng tạo và tinh thần đổi mới, hướng tới những giá trị bền vững trong kiến trúc. Không chỉ là nơi thể hiện ý tưởng, cuộc thi còn mở ra cơ hội kết nối sinh viên với các doanh nghiệp xây dựng hàng đầu, tạo nền tảng để các em phát triển nghề nghiệp trong lĩnh vực công trình xanh.

Năm nay, chương trình thu hút gần 100 đồ án xuất sắc được tuyển chọn từ 15 trường đại học có khoa Kiến trúc - Quy hoạch trên cả nước. Theo Ban tổ chức, các đồ án thể hiện rõ sự chuyển dịch mạnh mẽ trong tư duy thiết kế – từ ý tưởng sáng tạo đến tính ứng dụng thực tế. Nhiều dự án tập trung vào tận dụng vật liệu địa phương, thiết kế tiết kiệm năng lượng, thu gom nước mưa và cải thiện vi khí hậu đô thị, phản ánh xu hướng đào tạo gắn liền với mục tiêu phát triển xanh và bền vững.

Tại triển lãm và lễ vinh danh với chủ đề "Thúc đẩy sự phát triển của Công trình Xanh – Kiến trúc Xanh tại Việt Nam" diễn ra ngày 23/10, bên cạnh việc tôn vinh các đồ án đoạt giải, chương trình còn có phiên tọa đàm chuyên đề về phát triển xanh – bền vững, quy tụ nhiều chuyên gia đầu ngành. Tại buổi tọa đàm, các chuyên gia đã tập trung vào cách xây dựng và duy trì các công trình kiến trúc xanh để đảm bảo sự bền vững và thúc đẩy phát triển xanh hơn trong tương lai.

Kiến trúc xanh, bền vững đang trở thành tiêu chuẩn không thể thiếu trong ngành xây dựng, với mục tiêu giảm thiểu tác động môi trường trong toàn bộ vòng đời công trình: từ thiết kế, xây dựng, vận hành cho đến bảo trì và tháo dỡ. Theo chuyên gia, công trình xanh không chỉ sử dụng vật liệu thân thiện môi trường và hệ thống tiết kiệm năng lượng mà còn phải ưu tiên quản lý hiệu quả năng lượng, nước và rác thải cùng với chất lượng môi trường trong nhà.

Công nghệ chính là "bàn đạp" giúp kiến trúc xanh bước sang giai đoạn mới. Nhờ vào BIM (mô hình thông tin công trình) và mô phỏng năng lượng ngay từ giai đoạn thiết kế, các kiến trúc sư và kỹ sư có thể tối ưu vỏ công trình, đảm bảo chiếu sáng tự nhiên, thông gió tốt và giảm tải hệ thống máy móc. Đồng thời, IoT, BMS và Digital Twin cung cấp dữ liệu thời gian thực giúp vận hành tòa nhà thông minh: bật/tắt hệ thống HVAC, chiếu sáng, điều tiết nhiệt độ theo nhu cầu và hành vi sử dụng, qua đó tiết kiệm thực tế và tăng tuổi thọ công trình.

Tóm lại, để kiến trúc xanh thực sự bền vững cần có 3 yếu tố: thiết kế thông minh - vận hành công nghệ cao - vật liệu và quy trình thân thiện môi trường. Khi cả 3 được kết hợp đồng bộ, công trình không chỉ là "xanh" trên giấy mà còn hoạt động hiệu quả, phát thải thấp và trở thành điểm nhấn cho phát triển đô thị bền vững.