Tại Diễn đàn bất động sản công nghiệp Việt Nam 2019 tổ chức ngày 23/4, TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), cho biết, phát triển bất động sản công nghiệp sẽ tiếp tục rộng mở. Đặc biệt khi Nghị định số 82/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 của Chính phủ Quy định về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế ra đời, đã cụ thể hóa và bổ sung thêm nhiều điều kiện cho việc phát triển bất động sản công nghiệp.
Sự thay đổi quan trọng của Nghị định số 82 là việc đa dạng hoá các loại hình khu công nghiệp thành khu đa chức năng. Điều này xuất phát từ thực tế cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và xu hướng thương mại điện tử đang tạo nên nhu cầu phát triển nhu cầu hạ tầng và công nghệ hiện đại, kết nối xuyên suốt và đồng bộ. Do đó, yêu cầu này đòi hỏi việc phải tạo nên một khái niệm mới cho hệ thống bất động sản công nghiệp với tiêu chuẩn kỹ thuật cao hơn.
Ông Cung nhấn mạnh: “Hãy thử suy nghĩ, nếu một ngày, nền sản xuất tại các khu công nghiệp biến mất thì khu vực đó sẽ là thành phố hay quay trở lại là nông thôn. Chỉ có công nghiệp hóa mới là chìa khóa để nâng tầm quốc gia. Và khi đó, các khu công nghiệp không chỉ đơn thuần là nơi lao động sản xuất mà còn là nơi tạo nên cuộc sống xã hội. Đó là nơi tạo nên hệ thống những ngành dịch vụ và nhiều ngành nghề khác phát triển”.
Khu công nghiệp và đô thị là “đôi bạn cùng tiến”
Cùng quan điểm, ông Ngô Hữu Tiệp, CEO GIZA E&C cho hay, khác với mô hình nhà ở công nhân hiện nay chỉ phục vụ cho bản thân công nhân khu công nghiệp, mô hình quy hoạch đô thị công nhân lại được quy hoạch phát triển cho cộng đồng dân cư đa dạng với nhiều người, với bản thân cư dân là công nhân tại chỗ chiếm đa số. Các cư dân không làm công nhân trong các khu công nghiệp vẫn tham gia cung ứng các tiện ích sống trong khu đô thị.
Ông Tiệp nhận định: “Mô hình khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ, đã giúp hình thành đồng bộ về kết cấu hạ tầng kỹ thuật và xã hội trong các khu công nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động, gắn kết giữa phát triển khu công nghiệp với quá trình đô thị hóa tại các địa phương. Đặc biệt, giải quyết vấn đề nhà ở, công trình văn hóa, thể thao và các tiện ích xã hội khác, đảm bảo cuộc sống của công nhân trong khu công nghiệp, phát triển khu công nghiệp theo hướng bền vững. Góp phần phân bố dân cư hợp lý tại các địa bàn trọng điểm tập trung nhiều khu công nghiệp, phát triển các khu đô thị mới với hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ”.
Cũng theo ông Tiệp, số lượng người lao động, cán bộ quản lý, chuyên gia tập trung với số lượng lớn cũng làm xuất hiện các yêu cầu mới đối với việc đảm bảo các hạ tầng xã hội và dịch vụ phục vụ cho cuộc sống công nghiệp hiện đại. Bên cạnh đó, với tư cách là một nhà thầu hạ tầng khu công nghiệp, GIZA nhận thấy, cần định hướng ngành nghề rõ ràng, đặc thù hơn tại các khu công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ, khu công nghiệp sinh thái để thu hút các doanh nghiệp liên kết.
Ngoài ra, cần liên kết nội khu của khu công nghiệp chặt chẽ hơn bằng các bản quy hoạch, thiết kế, phát triển hạ tầng phục vụ sản xuất gắn liền với hạ tầng xã hội. Và cuối cùng, quy hoạch và thiết kế các khu công nghiệp an toàn hơn, sạch - xanh - đẹp hơn và nhân văn hơn.
Còn ở góc nhìn doanh nghiệp, ông Hoàng Văn Dũng, Phó Chủ tịch Tập đoàn CTCP Đầu tư phát triển N&G chia sẻ: “Ở một số nước trên thế giới, các khu công nghiệp phát triển rất bài bản. Ví như, Chính phủ cấp cho nhà đầu tư 1ha làm nhà xưởng thì sẽ cấp thêm 1ha cho nhà đầu tư làm nhà ở cho công nhân, tạo điều kiện để công nhân gắn bó với khu công nghiệp. Trong khi đó ở Việt Nam, chúng ta hiện nay phát triển nhiều khu công nghiệp nhưng công nhân không có chỗ ở, trở thành gánh nặng cho địa phương về các vấn đề nhà ở, an sinh xã hội khác.
Tóm lại, bên cạnh các điều kiện để phát triển khu công nghiệp thì vấn đề cuối cùng vẫn là chỗ ăn chỗ ngủ cho công nhân. Chính Phủ phải có chính sách rõ ràng đối với đất xây dựng nhà ở cho người lao động thì cần phải miễn thuế đất để tạo điều kiện cho nhà đầu tư”.
