Tăng cường trách nhiệm trong giám sát
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể, Bộ GTVT có trách nhiệm hướng dẫn thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chất lượng công trình xây dựng áp dụng cho công trình giao thông. Tổ chức kiểm tra định kỳ theo kế hoạch, kiểm tra đột xuất công tác quản lý chất lượng của các chủ thể tham gia xây dựng công trình và kiểm tra chất lượng công trình khi cần thiết. Ban hành, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật cho công tác xây dựng chuyên ngành giao thông. Chỉ đạo cơ quan chuyên môn trực thuộc kiểm tra công tác nghiệm thu đối với các công trình thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ...
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, để tăng cường trách nhiệm, giảm bớt thủ tục, tăng tính chủ động trong việc triển khai thực hiện các dự án, Bộ GTVT đã thực hiện phân cấp, ủy quyền mạnh mẽ cho các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, đồng thời phân định rõ nghĩa vụ, trách nhiệm, quyền hạn của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng để công tác đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông được thực hiện tốt hơn, bảo đảm tiến độ yêu cầu, tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật.
Với nhiệm vụ và thẩm quyền được giao, các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng đã nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của mình, phần lớn các công trình hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng trong thời gian qua đều bảo đảm chất lượng, phát huy được hiệu quả đầu tư, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước.
Tuy nhiên, vẫn còn một số chủ đầu tư, ban quản lý dự án, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công chưa thực hiện đầy đủ quyền hạn, trách nhiệm, chưa phối hợp tốt với địa phương để giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, mỏ vật liệu. Một số nội dung trong hồ sơ dự án, thiết kế xây dựng còn khiếm khuyết dẫn đến phải điều chỉnh, bổ sung gây kéo dài thời gian. Một số dự án chậm tiến độ nhưng chưa được khắc phục dứt điểm. Công tác sửa chữa khắc phục các khiếm khuyết, các hư hỏng cục bộ trong giai đoạn bảo hành chưa được thực hiện kịp thời...
Những giải pháp lâu dài
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, để nâng cao chất lượng và siết chặt kỷ cương, trách nhiệm, phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong công tác quản lý đầu tư xây dựng và khắc phục những hạn chế trong thời gian qua, Bộ GTVT tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm chất lượng và phòng ngừa vi phạm.
Tăng cường kiểm tra hiện trường, đôn đốc các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ thi công, yêu cầu các đơn vị kiểm soát chặt chẽ chất lượng, đồng thời làm việc với các địa phương để giải quyết các vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu…
Tổ chức họp giao ban kiểm điểm tiến độ hàng tuần/hàng tháng, nghiêm khắc kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu của các chủ đầu tư/ban quản lý dự án có dự án chậm tiến độ, vi phạm về chất lượng; trường hợp không có chuyển biến sẽ không giao dự án mới và xem xét thay thế người đứng đầu. Chỉ đạo các cơ quan tham mưu, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với công tác chuẩn bị và triển khai dự án để kịp thời có biện pháp chấn chỉnh, phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý các tồn tại, vi phạm về chất lượng.
Tập trung thanh tra, kiểm tra các chủ thể để phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng ngay từ giai đoạn đầu triển khai thực hiện đối với các dự án trọng điểm của ngành; các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường thanh tra, kiểm tra công vụ đối với người đứng đầu; kiểm tra trách nhiệm thực hiện các kết luận, kiến nghị, yêu cầu qua thanh tra, kiểm tra và các quyết định xử lý sau thanh tra, kiểm tra, kiểm toán. Xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức có vi phạm về chất lượng...
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, ngành giao thông chủ động rà soát, củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, nhân sự của các chủ đầu tư, ban quản lý dự án bảo đảm tính chuyên nghiệp, nâng cao năng lực điều hành, hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý đầu tư xây dựng, quy định rõ quyền hạn, trách nhiệm giữa các bộ phận, cá nhân trong thực hiện nhiệm vụ. Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn thuộc thẩm quyền của chủ đầu tư và nhiệm vụ được Bộ GTVT phân cấp, ủy quyền theo đúng quy định của pháp luật. Trong đó, xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu chủ đầu tư, ban quản lý dự án phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và Bộ trưởng Bộ GTVT về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Công tác bảo đảm chất lượng được thực hiện đồng bộ, xuyên suốt ngay từ giai đoạn chuẩn bị dự án đến giai đoạn thực hiện dự án và kết thúc xây dựng đưa công trình vào khai thác sử dụng. Trong đó, chủ đầu tư, ban quản lý dự án có trách nhiệm quản lý chặt chẽ, toàn diện mọi hoạt động của các tổ chức, cá nhân (tư vấn khảo sát, thiết kế, tư vấn thẩm tra, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công, tư vấn kiểm định,...) tham gia thực hiện dự án trong từng giai đoạn.
Trong công tác khảo sát, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, sẽ nâng cao chất lượng trong việc lập, phê duyệt nhiệm vụ khảo sát; giám sát chặt chẽ thực hiện khảo sát, phê duyệt báo cáo kết quả khảo sát, kiểm soát chất lượng hồ sơ, nghiệm thu theo đúng quy định. Chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác khảo sát, đặc biệt là công tác khảo sát mỏ vật liệu.
Về hồ sơ thiết kế, người đứng đầu Bộ GTVT cho rằng, cần tiếp tục kiểm soát chất lượng hồ sơ thiết kế trước khi trình thẩm định, phê duyệt. Tổ chức thẩm định hồ sơ thiết kế theo đúng quy định. Trong đó, nghiên cứu áp dụng các giải pháp, công nghệ phù hợp; công tác lập tổng mức đầu tư, dự toán xây dựng công trình phải bảo đảm tính đúng, tính đủ, phù hợp với yêu cầu kỹ thuật, điều kiện thi công và mặt bằng giá thị trường; chỉ dẫn kỹ thuật phải bảo đảm phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn áp dụng. Thực hiện đấu thầu qua mạng đối với toàn bộ các gói thầu xây lắp, tư vấn, phi tư vấn sử dụng nguồn vốn trong nước thuộc phạm vi quản lý của Bộ GTVT.
Thực hiện nghiêm việc bảo mật thông tin trong đấu thầu; nghiêm cấm các hành vi gian lận, cản trở, thông thầu, đưa, nhận, môi giới hối lộ và các hành vi bị cấm khác theo quy định pháp luật về đấu thầu. Trong công tác quản lý thi công xây dựng công trình, yêu cầu nhà thầu thi công thực hiện nghiêm nghĩa vụ, trách nhiệm của mình được quy định trong nội dung hợp đồng xây dựng.
Tổ chức thi công tuân thủ đúng quy trình thi công, hồ sơ thiết kế và chỉ dẫn kỹ thuật được duyệt; huy động đầy đủ, đúng chủng loại máy móc, thiết bị, nhân lực thi công theo hợp đồng đã ký, phù hợp với tiến độ và biện pháp thi công được duyệt. Chỉ huy trưởng công trường và các nhân sự của nhà thầu phải đáp ứng yêu cầu về điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật và quy định của hợp đồng. Phải xây dựng hệ thống quản lý chất lượng tại hiện trường ngay từ khi bắt đầu triển khai thực hiện, tuân thủ quy định về lập phòng thí nghiệm hiện trường.
Thực hiện đầy đủ, chính xác, trung thực các thí nghiệm kiểm tra chất lượng vật liệu, cấu kiện, vật tư, thiết bị trước khi xây dựng, lắp đặt vào công trình. Yêu cầu tư vấn thiết kế thực hiện nghiêm túc công tác giám sát tác giả theo quy định: kịp thời phối hợp để giải quyết các vấn đề liên quan đến điều chỉnh thiết kế trong quá trình thi công, không làm ảnh hưởng đến tiến độ công trình. Yêu cầu tư vấn giám sát nâng cao tính độc lập, thực hiện đầy đủ quyền hạn, trách nhiệm theo quy định của hợp đồng và pháp luật, chịu trách nhiệm trước pháp luật và chủ đầu tư về những công việc được giao.
Thường xuyên theo dõi, kiểm tra tình trạng làm việc bình thường của công trình; yêu cầu nhà thầu thực hiện nghiêm túc trách nhiệm bảo hành công trình; trường hợp có hư hỏng, khiếm khuyết, phải kiểm tra, xác định đúng nguyên nhân, kịp thời xử lý bảo đảm các yêu cầu kỹ thuật của dự án.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, Bộ GTVT đã giao các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc triển khai các nội dung nêu trên, chủ động giải quyết những nội dung thuộc thẩm quyền, kịp thời tổng hợp những khó khăn, vướng mắc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Định kỳ hàng năm, Bộ GTVT tổ chức hội nghị tổng kết rút kinh nghiệm để chấn chỉnh, nâng cao tinh thần trách nhiệm, phòng ngừa ngăn chặn và xử lý kịp thời các tồn tại, vi phạm./.
