Theo UBND tỉnh Lâm Đồng, từ năm 2016, tỉnh đã thực hiện Đề án “Quản lý thuế trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, chuyển nhượng bất động sản và chuyển nhượng dự án trên địa bàn tỉnh”. Tuy nhiên, đến nay có một số nội dung không còn phù hợp với văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành; mặt khác, hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản tại tỉnh phát triển nhanh về số lượng, đa dạng về phương thức, giá chuyển nhượng thể hiện trên hợp đồng chuyển nhượng chưa phù hợp, chưa đúng với giá thực tế giao dịch trên thị trường, dẫn đến thất thu cho ngân sách Nhà nước.
Vì thế, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản, tạo môi trường bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, góp phần phát triển kinh tế bền vững, tỉnh quyết định phê duyệt Đề án “Chống thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản”, thay thế cho Đề án năm 2016. Tỉnh coi đây là việc làm “vừa cấp thiết, vừa có ý nghĩa lâu dài”.
Mục tiêu của Đề án nhằm tăng cường công tác quản lý thu, khai thác nguồn thu và chống thất thu có hiệu quả đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản; chấn chỉnh, xử lý kịp thời các hành vi sai phạm; xử lý nghiêm các trường hợp kinh doanh trái phép, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất, kê khai, nộp thuế phí không đúng quy định…
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng có 41 doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đang hoạt động, tổng số thuế nộp từ năm 2016 đến năm 2020 là hơn 194 tỷ đồng. Đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản của hộ gia đình, cá nhân, trong giai đoạn từ năm 2016 đến 2020, cơ quan thuế đã quản lý hơn 291.000 lượt hồ sơ; số thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ, tiền sử dụng đất thu được trong lĩnh vực này hơn 6.295 tỷ đồng. Đối với hoạt động chuyển nhượng tài sản trên đất thuê, trên địa bàn tỉnh có 29 doanh nghiệp phát sinh hoạt động chuyển nhượng dự án, chuyển nhượng tài sản trên đất thuê, với tổng số thuế thu được đối với hoạt động này hơn 45 tỷ đồng.
UBND tỉnh Lâm Đồng cho biết, thời gian qua cơ quan thuế tỉnh này đã phối hợp với các đơn vị liên quan chuyển 94 hồ sơ sang cơ quan công an 61 hồ sơ đã có kết quả, với số tiền thuế chênh lệch hơn 7,4 tỷ đồng. Đồng thời, qua kiểm tra hồ sơ đã đề nghị người nộp thuế kê khai bổ sung 214 hồ sơ với số tiền tăng thêm hơn 1,6 tỷ đồng. Các cơ quan chức năng cũng phối hợp các xã, thị trấn xác minh giá chuyển nhượng bất động sản, mời và đấu tranh giá chuyển nhượng với 66 trường hợp, qua đó làm tăng tiền thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ cho ngân sách Nhà nước.
UBND tỉnh Lâm Đồng cho rằng, trên thực tế cho thấy việc quản lý, kiểm soát đối với giá chuyển nhượng của người nộp thuế có phát sinh hoạt động chuyển nhượng bất động sản gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, người nộp thuế thường kê khai giá chuyển nhượng trong hợp đồng công chứng thấp hơn so với giá chuyển nhượng thực tế hoặc có hiện tượng ký 2 hợp đồng ghi giá khác nhau nhằm trốn tránh nghĩa vụ thuế với Nhà nước. Bên cạnh đó, có một số doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thực hiện ký hợp đồng mua bán thông qua cá nhân, người thân để trốn thuế…
UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố trên địa bản tỉnh tham gia, phối hợp với cơ quan công an, cơ quan thuế trong việc điều tra, thanh tra, kiểm tra, xác minh các tổ chức, cá nhân có rủi ro cao về thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản. Chi cục thuế phối hợp với công an các huyện, thành phố triển khai xác minh, xử lý đối với các giao dịch bất động sản đáng ngờ, có giá trị giao dịch lớn, có dấu hiệu rủi ro cao về thuế. Văn phòng đăng ký đất đai tạm dừng thực hiện thủ tục hành chính đối với các hồ sơ chuyển nhượng bất động sản khi nhận được đề nghị của cơ quan thuế trong trường hợp người nộp thuế chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, hoặc cơ quan thuế đang xác minh việc kê khai, tính thuế đối với các giao dịch chuyển nhượng bất động sản có dấu hiệu khai giá chuyển nhượng thấp hơn giá thực tế. Các tổ chức hành nghề công chứng chịu trách nhiệm trước pháp luật và người yêu cầu công chứng về văn bản công chứng, từ chối công chứng các hợp đồng, giao dịch bất động sản vi phạm pháp luật…
Cũng trong tháng 9/2021, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản về việc tăng cường công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh bất động sản trên địa bàn tỉnh. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu Sở Tư pháp chỉ đạo các tổ chức hành nghề công chứng không thông đồng, tiếp tay cho các tổ chức, cá nhân trong việc kê khai không trung thực giá trị chuyển nhượng bất động sản để giảm nghĩa vụ phải nộp ngân sách Nhà nước. Trường hợp có đủ căn cứ xác định công chứng viên có hành vi thông đồng, bao che, tiếp tay, xác nhận sai giá trị thực tế chuyển nhượng trên hợp đồng mua bán, làm thất thu ngân sách Nhà nước thì bị xử lý nghiêm theo quy định (kể cả xử lý hình sự). Hàng tháng, Sở Tư pháp tổng hợp, cung cấp cho cơ quan thuế danh sách các tổ chức, cá nhân có hợp đồng mua bán bất động sản, cho thuê nhà, cho thuê mặt bằng, cho thuê khách sạn… để cơ quan thuế rà soát, kiểm tra, đối chiếu việc thực hiện kê khai giá chuyển nhượng trên hợp đồng đảm bảo đúng quy định./.
