Theo Nghị quyết của Quốc Hội, ba tỉnh Vĩnh Phúc, Hòa Bình và Phú Thọ thành một tỉnh mới, giữ nguyên tên gọi là Phú Thọ. Sau sáp nhập, tỉnh Phú Thọ mới sẽ có tổng diện tích khoảng 9.361km2, dân số gần 3,7 triệu người.
Đặc biệt, tỉnh Phú Thọ sẽ sở hữu 3 Vườn Quốc gia trên địa bàn: Vườn quốc gia Xuân Sơn, Vườn quốc gia Ba Vì và Vườn quốc gia Hữu Lũng. Đây là dấu mốc đặc biệt, đưa Phú Thọ trở thành một trong những địa phương có mật độ vườn quốc gia lớn nhất khu vực Trung du và miền núi phía Bắc.
Vườn quốc gia Xuân Sơn, tọa lạc tại huyện Tân Sơn, nổi tiếng với hệ sinh thái rừng nguyên sinh, thảm thực vật phong phú và cảnh quan hang động, suối khoáng đặc sắc. Đây cũng là khu bảo tồn thiên nhiên có giá trị về đa dạng sinh học bậc nhất vùng trung du Bắc Bộ.

Một góc Vườn Quốc gia Xuân Sơn. Ảnh: Internet
Vườn quốc gia Ba Vì (hiện thuộc địa giới hành chính của Hà Nội) sẽ có phần diện tích nằm trong địa phận Phú Thọ. Vườn Ba Vì là điểm đến nổi bật về du lịch sinh thái, tâm linh, có địa hình núi cao xen rừng già, khí hậu ôn hòa và hệ động thực vật quý hiếm.
Bên cạnh đó, việc điều chỉnh ranh giới có thể đưa một phần vùng đệm hoặc khu kỹ thuật của Vườn quốc gia Hữu Lũng (giáp Lạng Sơn) vào quy hoạch mở rộng không gian bảo tồn tại khu vực giáp ranh phía Bắc.
Sở hữu 3 vườn quốc gia sẽ mở ra cho Phú Thọ cơ hội lớn trong phát triển kinh tế xanh, đặc biệt là du lịch sinh thái – nghỉ dưỡng, nông nghiệp hữu cơ và các mô hình bảo tồn rừng gắn với sinh kế bền vững cho người dân tộc thiểu số. Đồng thời, đây cũng là động lực để Phú Thọ định hình lại chiến lược phát triển vùng đệm rừng, quy hoạch giao thông kết nối xuyên núi và thu hút đầu tư hạ tầng xanh.
Việc sở hữu cùng lúc 3 vườn quốc gia sẽ đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong định hướng phát triển Phú Thọ thành tỉnh trung du kiểu mẫu về môi trường – du lịch sinh thái – bảo tồn thiên nhiên ở miền Bắc.
Với vị trí "ngã ba sông" - điểm giao nhau của ba con sông lớn nhất miền Bắc là sông Hồng, sông Đà và sông Lô. Phú Thọ còn là cái nôi của nền văn hóa Lạc Việt, trung tâm sinh tụ của người Việt Cổ, thời các Vua Hùng dựng nước Văn Lang - Nhà nước đầu tiên của dân tộc Việt Nam.