Nhận định này được Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đưa ra tại Tọa đàm “Hiện thực hoá Đề án Xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH” diễn ra vào ngày 19/10, được tổ chức bởi Bộ Xây dựng phối hợp với Đài truyền hình Kỹ thuật số VTC.
Tại đây, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, nhờ vào những chính sách hỗ trợ, khuyến khích đầu tư, phát triển NOXH nên cả nước hiện tại đã hoàn thành 312 dự án NOXH khu vực đô thị với tổng quy mô khoảng 158.000 căn, tổng diện tích hơn 8 triệu m2. Hiện tiếp tục triển khai 418 dự án, quy mô khoảng 432.400 căn với tổng diện tích khoảng 22.565.000 m2.
Theo ông Nghị, kết quả này vẫn chưa đáp ứng mục tiêu của Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia giai đoạn 2010 – 2020. Giai đoạn 2021 - 2025, tính tới thời điểm ngày 30/6/2023, có 46 dự án hoàn thành trên cả nước, quy mô hơn 20.200 căn. Trong đó, 110 dự án với quy mô hơn 100.200 căn đã được cấp phép và đang triển khai xây dựng; 309 dự án với hơn 292.400 sản phẩm được chấp thuận chủ trương đầu tư.
Tính riêng 6 tháng đầu năm 2023, cả nước khởi công được 9 dự án, dự kiến cung cấp hơn 18.700 căn ra thị trường, bao gồm 6 dự án NOXH, 3 dự án nhà ở công nhân.
Theo Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn NOXH, phấn đấu tới năm 2023 đạt tổng số căn hộ hoàn thành tại các địa phương là 1.062.200 căn. Giai đoạn 2021 - 2025 cần hoàn thành được 428.000 căn.
“Như vậy, nếu những dự án đã được cấp phép và chấp thuận chủ trương đầu tư hoàn thành đúng hạn, chúng ta cơ bản sẽ thực hiện được mục tiêu tới năm 2025”, ông Nghị nhận định.
Với nguồn vốn ưu đãi dành cho phát triển NOXH, Bộ trưởng cho biết, theo báo cáo, các địa phương đang tập trung vào việc triển khai gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng, hiện đã có 20 tỉnh công bố danh mục 52 dự án đủ điều kiện vay theo chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với nhu cầu vốn là 25.884 tỷ đồng. Có 42 dự án NOXH trong đó có nhu cầu vay khoảng 24.655 tỷ đồng và 3 dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ có nhu cầu vay khoảng 1.230 tỷ đồng. Tính đến hiện nay, có một số dự án NOXH tại các địa phương được giải ngân với số vốn gần 1.095 tỷ đồng đã ký hợp đồng vay vốn.
Tuy nhiên, Bộ đã nhận thức được nhiều khó khăn và thách thức phía trước, cần sự chung tay, vào cuộc đồng bộ từ các cấp chính quyền, các hiệp hội nghề nghiệp và doanh nghiệp. Bộ trưởng mong nhận về các ý kiến để Bộ có cơ sở, kịp thời đề xuất với Chính phủ những điều chỉnh cần thiết và khả thi tới đây.
Ông Nghị cho biết, việc triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng đã có 20 tỉnh, thành phố công bố danh mục 52 dự án đủ điều kiện vay vốn theo chương trình này với nhu cầu hơn 25.800 tỷ đồng. Có 49 dự án NOXH với nhu cầu vay vốn hơn 24.600 tỷ đồng, 3 dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ. Một số dự án hiện đã được giải ngân.
Bộ trưởng nhấn mạnh: “Bộ Xây dựng nhận thức được việc triển khai Đề án sẽ còn nhiều khó khăn, thách thức trong giai đoạn tới đây, cần sự chung tay, vào cuộc một cách đồng bộ của các cấp chính quyền, hiệp hội nghề nghiệp và doanh nghiệp”.
Thời gian qua, việc giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng vẫn còn chậm. Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước) - ông Nguyễn Xuân Bắc cho biết, nguyên nhân là do nguồn cung hạn chế. Hiện tại chỉ 20/63 tỉnh thành công bố danh mục dự án NOXH, nhà ở công nhân, cải tạo chung cư cũ với tổng 51 dự án.
Đồng thời, một số dự án NOXH vẫn chưa hấp dẫn với người mua nhà, có dự án mở bán nhiều lần nhưng không có khách hàng quan tâm. Có thể thấy, vấn đề quy hoạch, vị trí dự án, môi trường… là yếu tố rất quan trọng.
Ngoài ra, điều kiện hưởng chính sách NOXH chưa thực sự phù hợp, cần điều chỉnh lại để thuận tiện hơn cho người dân tiếp cận với NOXH.
Theo ông Bắc, gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng là một chương trình dài hơi. Để giải ngân cần có khối lượng thực hiện, giải ngân theo tiến độ thi công dự án, phải có hợp đồng mua bán… Vì vậy, với những nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ, bộ ngành, ông Bắc tin tưởng tốc độ giải ngân sẽ nhanh hơn sau khi chương trình được đẩy mạnh.
Cũng có ý kiến rằng cần một cơ chế đặc thù trong việc cấp vốn cho những dự án NOXH tiếp cận gói tín dụng 120.000 tỷ đồng thì mới hấp dẫn chủ đầu tư. Trao đổi bên lề Tọa đàm về vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản – Bộ Xây dựng Hà Quang Hưng cho biết, gói 120.000 tỷ thực hiện theo phương thức thương mại, thay vì gói tín dụng cấp vốn chính sách như gói hỗ trợ 30.000 tỷ trước đây.
Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại phải có trách nhiệm đảm bảo nguồn vốn cho gói này, phải tìm cách rút ngắn thủ tục cho chủ đầu tư, người dân tham gia và tiếp cận gói tín dụng.
Bộ Xây dựng trong thời gian qua đã phối hợp với Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn triển khai thực hiện gói tín dụng 120.000 tỷ. Với các chủ đầu tư NOXH, Bộ Xây dựng hướng dẫn các dự án đã được cấp phép xây dựng. Dự án đã có chủ đầu tư, có khối lượng giải ngân cụ thể thì đủ điều kiện vay vốn. Nhưng các chủ đầu tư cần đáp ứng thêm những điều kiện liên quan tới việc bảo toàn vốn của Ngân hàng Nhà nước.
Đối với người dân, theo ông Hưng, chỉ cần là đối tượng được mua NOXH, có hợp đồng mua với chủ đầu tư thì đều được tiếp cận.
