Ngày 26/6/2019, Thanh tra Chính phủ có Thông báo số 1041/TB-TTCP, về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, cho biết, TP.HCM đã thanh lý hợp đồng đầu tư xây dựng dự án 1.330 căn hộ (New City), khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ về giao đất là trái quy định tại Điểm I, Khoản 2, Điều 118, Luật Đất đai năm 2013.
Nội dung kết luận của thanh tra nêu rõ, nhà đầu tư (Công ty TNHH Xây dựng - Thương mại Thuận Việt) đã thay đổi dự án New City, từ nhà tái định cư sang nhà ở thương mại. Nhà đầu tư này đã chuyển nhượng cho người mua 1.122 căn hộ.
Cũng liên quan đến dự án này, ngày 30/10/2018, ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM đã ký văn bản trình Thủ tướng Chính phủ, về việc giải quyết dự án đầu tư xây dựng 1.330 căn hộ tái định cư ở Thủ Thiêm. Văn bản cho biết, trên cơ sở ý kiến thống nhất của Sở, ban ngành liên quan, UBND TP.HCM đã chấp thuận phương án giải quyết quỹ căn hộ thuộc dự án 1.330 căn hộ như sau: “Đàm phán, thương thảo với chủ đầu tư để không tiếp tục việc thanh toán và mua lại quỹ nhà. Chủ đầu tư tiếp tục phát triển dự án theo quy hoạch, trên khu đất được giao mặt bằng với mục tiêu xây nhà ở thương mại. Thành phố sẽ xác định giá trị quyền sử dụng đất theo giá thị trường, phù hợp mục đích sử dụng đất, để thu tiền sử dụng đất, đối với khu đất đã giao cho nhà đầu tư để thực hiện dự án”.
Văn bản do ông Trần Vĩnh Tuyến ký cũng cho rằng “Thành phố đang triển khai phương án giải quyết quỹ nhà 1.330 căn hộ theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tại công văn số 24/TTg-CN, ngày 7/3/2017 và hướng dẫn của Bộ Xây dựng”. Dù tự nhận xét động thái xử lý dự án New City là đúng chỉ đạo, đúng quy định, nhưng ở đoạn cuối văn bản do ông Trần Vĩnh Tuyến ký vẫn có dòng “Kính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, có ý kiến chấp thuận”.
Đến giữa năm 2019, khi Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, thì những gì trong văn bản ông Trần Vĩnh Tuyến ký cho rằng “đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ” lại trái Luật Đất đai. Và việc khắc phục sai phạm này phải chờ ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.
Thời điểm thông báo kết luận thanh tra, cách đây hơn 1 năm, Công ty TNHH Xây dựng - Thương mại Thuận Việt đã chuyển nhượng trái phép 1.122 căn hộ cho khách hàng. Đến nay, dù vẫn chưa đủ điều kiện đưa bất động sản vào kinh doanh nhưng công ty này với vẫn tiếp tục chào bán căn hộ để trục lợi.
Hiện tại, dự án tiếp tục được phân phối qua 3 đơn vị môi giới là: Hoozing,Việt Á Real, The One Land. Nhiều môi giới vẫn ra sức thuyết phục khách hàng rằng, dự án đã chuyển từ tái định cư sang thương mại, nhưng việc này đã được Thanh tra Chính phủ chỉ rõ là trái Luật Đất đai. Một điểm nữa là môi giới cho rằng dự án đã nộp tiền sử dụng đất, tuy nhiên đây mới chỉ là con số “tạm tính”, dự án vẫn chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất. Và căn cứ theo Điều 9, Luật Kinh doanh Bất động sản thì dự án New City vẫn chưa có giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất theo quy định nên chưa đủ điều kiện đưa vào kinh doanh.
Theo thông tin từ môi giới, hiện tại có ngân hàng Public Bank cho khách hàng vay mua căn hộ tại dự án New City. Trước đó, Vietinbank cũng đã có chương trình liên kết cho vay, nhưng đã rút chân vì dự án không đủ điều kiện pháp lý.
Câu chuyện “lùm xùm” liên quan đến các ngân hàng cho vay ở dự án này đã nổi lên từ đầu năm 2019, trước khi có kết luận thanh tra nêu những sai phạm ở Thủ Thiêm. Vệc thay đổi từ Vietinbank sang ngân hàng khác đã kéo theo tranh chấp giữa khách hàng có nhu cầu vay mua căn hộ và Thuận Việt.
Nhiều khách hàng cho biết, khi mở bán Chủ đầu tư cam kết (thông qua môi giới và thông tin giới thiệu) dự án đã liên kết với Ngân hàng Vietinbank và được ngân hàng này bảo hộ việc cho vay tín chấp, để khách hàng có thể vay và thanh toán tiền mua chung cư, với mức vay tối đa lên đến 70% tổng giá trị dự án.
Sau đó, Vietinbank cũng đã đồng ý cho nhiều hộ dân vay và hoàn tất thủ tục nhận nhà với Thuận Việt từ tháng 4/2018. Tuy nhiên, Chủ đầu tư lại không cung cấp đầy đủ các hồ sơ pháp lý để Vietinbank có thể giải ngân.
Câu chuyện “lùm xùm” liên quan đến vay vốn tại các ngân hàng đã xảy ra ở thời điểm “tranh tối tranh sáng”. Rõ ràng việc Vietinbank rút chân không cho vay vì lý do dự án không đảm bảo pháp lý là bước đi sớm, trước khi những sai phạm ở dự án này được chỉ rõ. Còn hiện tại, trong khi các sai phạm chưa được khắc phục, việc Public Bank được giới thiệu sẽ cho khách hàng vay mua căn hộ, liệu có phải là tiếp tay cho hành vi trục lợi trên đất công của Thuận Việt?
