Vi phạm trật tự xây dựng đang trở thành vấn đề nổi cộm, nhức nhối tại nhiều tỉnh, thành phố. Tại Hội nghị giao ban giữa Thường trực Thành ủy, HĐND, UBND thành phố với các sở, ngành, quận, huyện về năm văn minh đô thị 2016, Bí thư thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải đã nói: "Tình hình Hà Nội là rất gay, không ngày nào, không nơi nào không có vấn đề".
Dù thời gian gần đây, Hà Nội rất mạnh tay để xử lý sai phạm xây dựng, tuy nhiên, kết quả chưa mấy khả quan, hàng loạt công trình vi phạm trật tự vẫn xảy ra.
"Bỏ ngoài tai" can thiệp của chính quyền?
Sai phạm tai tiếng, “động trời” tại dự án 8B Lê Trực (Ba Đình) như một minh chứng cho sự buông lỏng, yếu kém trong khâu quản lý của cơ quan chức năng.
Dự án này nằm ngay giữa trung tâm Thủ đô, cách Lăng Bác chỉ khoảng 500m, một dự án chỉ được cấp phép xây dựng cao 53m (gồm 18 tầng) nhưng chủ đầu tư (Công ty cổ phần may Lê Trực) đã tự ý điều chỉnh tăng chiều cao các tầng, xây dựng thêm tầng 19, chiều cao thực tế vượt khoảng 16m so với cấp phép, tương đương khoảng 5 tầng.
Cuối năm 2015, khi báo chí vào cuộc phanh phui, các cơ quan chức năng của Hà Nội đã nhiều lần ra văn bản cưỡng chế, buộc tháo dỡ phần diện tích sai phạm, nhiều cán bộ của phường, quận và Sở Xây dựng Hà Nội đã bị kỷ luật, khiển trách,… Thủ tướng chính phủ cũng đã có chỉ đạo. Tuy nhiên theo quan sát của PV Reatimes, việc cắt ngọn công trình này đến nay vẫn diễn ra theo kiểu rùa bò, chưa biết bao giờ xong.
Sai phạm thuộc diện “khủng” tại dự án KĐT Đại Thanh trong thời gian gần đây cũng khiến dư luận không khỏi bức xúc. Ông Lưu Đình Hùng – Phó Chủ tịch UBND xã Tả Thanh Oai (Thanh Trì) khi trò chuyện cùng phóng viên đã thốt lên rằng: "Chủ đầu tư dự án Đại Thanh không chịu hợp tác nên khó xử lý".
Theo ông Hùng, Dự án KĐT Đại Thanh gồm 6 tòa chung cư cao tầng, được cấp phép cao 29 tầng nhưng chủ đầu tư tự ý xây lên 31 tầng (1 tầng hầm). Khu nhà thấp tầng, biệt thư liền kề bao gồm 555 căn nhà thấp tầng, biệt thự, chiều cao được cấp phép là 3,5 tầng, thế nhưng, trên thực tế hầu hết các biệt thự, nhà thấp tầng đều được xây từ 4 đến 5 tầng.
“Sai phạm tại dự án KĐT Đại Thanh là rất nghiêm trọng”, ông Hùng khẳng định.
Đội phó Đội Thanh tra Xây dựng huyện Thanh Trì Nguyễn Ngọc Tuyên cho biết, Đội đã tiến hành thanh kiểm tra và phát hiện nhiều sai phạm như xây vượt tầng, chủ đầu tư chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chưa thực hiện các thủ tục đầu tư cũng như chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với ngân sách nhà nước. Ông Tuyên cho biết, rất nhiều đoàn thanh tra đã đến kiểm tra và quyết định đình chỉ các hoạt động xây dựng trái phép tại dự án Đại Thanh.
Bên cạnh việc ngang nhiên xây vượt tầng, thời gian gần đây nhiều chủ đầu tư còn tìm đủ mọi cách như nâng chiều cao các tầng, nâng chiều cao tầng 2,3 (tầng thương mại) để làm tầng lửng, hoặc chia nhỏ thành các căn hộ nhỏ để bán cho khách, có trường hợp còn bịt các ô thoáng để biến các khu diện tích này thành căn hộ…
Tràn lan sai phạm, phá vỡ quy hoạch
Cùng trong một khoảng thời gian, trên một khu đất ở phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, xuất hiện đến 3 dự án lớn vi phạm trật tự xây dựng. Phải rất khó khăn, PV Reatimes, mới tiếp cận được lãnh đạo Đội Thanh tra xây dựng quận Nam Từ Liêm để tìm hiểu thông tin, riêng UBND phường Mỹ Đình 2, dù đã đặt hẹn hơn 3 tuần nhưng lãnh đạo phường này vẫn chưa hồi âm.
Nằm trên khu “đất vàng” ở số 16 Phạm Hùng (Nam Từ Liêm), dự án Mai Trang Tower do Công ty TNHH Mai Trang làm chủ đầu tư tiến hành thi công khi chưa được cấp giấy phép xây dựng. Dù vậy, trên các trang mạng dự án này đã được rao bán rầm rộ.
Ông Chu Văn Đức - Đội trưởng Đội thanh tra xây dựng quận Nam Từ Liêm cho biết, UBND quận đã ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ đầu tư là 50 triệu đồng. Ngày 13/5/2016, Thanh tra Sở Xây dựng đã có Biên bản đề nghị Chủ đầu tư ngừng thi công phần công trình để bổ sung giấy phép xây dựng.
Cách dự án này không xa, một dự án ở 18A Phạm Hùng đã tự ý thi công xong phần móng khi chưa có giấy phép xây dựng. Ngay cạnh đó, dự án Garden Hill (số 99 phố Trần Bình) do Công ty Cổ phần xây dựng và Phát triển hạ tầng đô thị - BID Việt Nam - làm chủ đầu tư cũng cho công nhân thi công rầm rộ khi chưa có giấy phép xây dựng bổ sung.
Theo đại diện Đội thanh tra xây dựng Nam Từ Liêm, hiện nay 2 dự án này đang bị đình chỉ thi công để xin và bổ sung giấy phép.
Nếu như 3 dự án trên sau khi bị đình chỉ đã dừng hẳn việc thi công thì dự án Tổ hợp công trình hỗn hợp (nhà ở, văn phòng, trung tâm thương mại…) ở số 423 đường Minh Khai (Hai Bà Trưng) lại “phớt lờ” yêu cầu của UBND phường.
Ông Trần Nam Sơn – Phó Chủ tịch UBND phường Vĩnh Tuy cho biết, chủ đầu tư tiến hành thi công ép cọc thí nghiệm từ tháng 5/2016 nhưng không thông báo cho chính quyền địa phương biết.
Trước sự xem thường phát luật, coi thường người dân, UBND phường Vĩnh Tuy đã ra Quyết định đình chỉ thi công xây dựng công trình vi phạm trật tự xây dựng đô thị không có giấy phép xây dựng và yêu cầu Công ty CP Dệt Minh Khai, đơn vị thi công dừng thi công công trình.
“Phải đến lúc Tổ công tác đến kiểm tra việc chấp hành quyết định đình chỉ và lập văn bản yêu cầu chủ đầu tư dừng thi công, cho các công nhân thực hiện thi công dự án ra khỏi công trường thì chủ đầu tư mới chịu dừng lại”, ông Sơn cho biết.
Số liệu thống kê từ Sở Xây dựng Hà Nội cho thấy, chỉ từ năm 2014 đến đầu năm 2016, Hà Nội phát hiện hơn 3.000 công trình vi phạm trật tự xây dựng. Tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2016, đơn vị này kiểm tra 10.012 công trình, phát hiện 1592 công trình vi phạm trật tự xây dựng, trong đó có đến 559 công trình xây dựng không phép, 348 công trình sai phép, sai thiết kế…
Trước đó, trong năm 2015, đơn vị này cũng đã thực hiện 147 cuộc thanh tra phát hiện 65 dự án vi phạm trật tự xây dựng, trong đó có đến 22 dự án không có giấy phép, 35 dự án sai phép, sai thiết kế...
TS Phạm Sỹ Liêm - Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam - nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng, những sai phạm tại dự án 8B Lê Trực, KĐT Đại Thanh và nhiều dự án khách tại Hà Nội thời gian gần đây thể hiện sự yếu kém trong khâu quản lý, sự dung túng cho sai phạm của cơ quan chức năng, hậu quả của những sai phạm này là phá vỡ quy hoạch. Theo TS Liêm, cần phải kiên quyết cắt bỏ phần diện tích sai phạm, xử lý thật nghiêm sai phạm.
(Còn tiếp)