Photo Travel: Bắc Bộ Phủ, "địa chỉ đỏ" nhắc nhớ tinh thần độc lập, tự do
Ngày 19/8/1945, sau cuộc mít tinh tại Quảng trường Nhà hát Lớn, nhân dân Thủ đô đã đánh chiếm Bắc Bộ Phủ, cơ quan đầu não của chính quyền tay sai Pháp ở Bắc Bộ. Ảnh: Tư liệu
Với kiến trúc cổ kính, tòa nhà trầm mặc này đã chứng kiến gần trọn thế kỷ biến động của dân tộc Việt Nam. Sáng 19/8/1945, trong khí thế sục sôi của Cách mạng Tháng Tám, hàng vạn nhân dân Thủ đô từ Quảng trường Nhà hát Lớn tiến thẳng đến Bắc Bộ Phủ. Cánh cửa quyền lực của kẻ cai trị bị đập tan và lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên mái nhà, tòa nhà mang tên Bắc Bộ Phủ đi vào sử sách như một biểu tượng của ngày nhân dân giành chính quyền về tay mình. Hành động giương cao quốc kỳ đã biến Bắc Bộ Phủ thành dấu ấn thị giác của nền độc lập non trẻ.
Sau thắng lợi, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa về đây làm việc. Trong những ngày tháng lịch sử này, đây trở thành trung tâm điều hành đất nước, bàn thảo những quyết sách quan trọng để củng cố nền độc lập non trẻ.
Bắc Bộ Phủ, nay là Nhà khách Chính phủ ở địa chỉ số 12 Ngô Quyền (cổng khác của công trình ở số 2 Lê Thạch) được xây dựng vào năm 1918 với phong cách kiến trúc Pháp nổi bật.
Bước vào bên trong, những chi tiết kiến trúc từ thời Pháp như hệ thống cầu thang gỗ, khung cửa lớn, gạch bông lát sàn và đèn trang trí tinh tế vẫn được bảo tồn nguyên vẹn, tạo cảm giác như bước ngược thời gian về thời kỳ lịch sử 100 năm về trước.
Năm 1954, khi chiến tranh Đông Dương kết thúc, được tu sửa và trở thành Nhà khách Chính phủ, hiện do Vụ Lễ tân (Bộ Ngoại giao) quản lý. Tầng hai là phòng họp lớn của Hội đồng Bắc Kỳ và các phòng nghi lễ được trang bị đầy đủ tiện nghi…
… cùng phòng khách tiếp đón các đoàn ngoại giao của Việt Nam (bên phải sảnh chính).
Ngược thời gian, Tòa nhà Bắc Bộ Phủ từng là Dinh Thống sứ Bắc Kỳ, Phủ Khâm sai Bắc Kỳ.
Vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, người Pháp đã khởi công xây dựng hàng loạt khu phố mới cùng nhiều công trình văn hóa, dân sinh, quân sự tại Hà Nội, nhằm khẳng định dấu ấn của chính quyền thực dân tại các nước thuộc địa. Năm 1918, họ xây dựng dinh thự Thống sứ Bắc Kỳ tại ngã tư giữa đại lộ Henri Rivière (nay là phố Ngô Quyền) và phố Chavassieux (nay là phố Lê Thạch).
Bắc Bộ Phủ cùng Văn phòng Phủ Thống sứ (nay là trụ sở Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), khách sạn Metropole Hà Nội và vườn hoa Con Cóc (hay vườn Diên Hồng), tạo thành quần thể có giá trị về kiến trúc, lịch sử, văn hóa và cảnh quan của Thủ đô Hà Nội.
Những chi tiết kiến trúc từ thời Pháp với những khung cửa lớn và đèn trang trí tinh tế, vẫn còn được bảo tồn nguyên vẹn, tạo cảm giác như bước ngược thời gian về thời kỳ lịch sử xa xưa.
Phía trước tòa nhà là những ô cửa không song sắt nhìn ra sân, những mái vòm trang trí đậm chất kiến trúc Pháp.
Mái sảnh mang nét tương đồng với hệ thống mái của ga tàu điện ngầm Metropolitan Paris đầu thế kỷ 20, đồng thời một số chi tiết trang trí được lấy cảm hứng từ văn hóa Á Đông.
Năm 2005, công trình được công nhận là Di tích lịch sử cách mạng. Hiện Bắc Bộ Phủ hay còn được gọi là Nhà khách Chính phủ vẫn là nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng của Thủ đô, đón tiếp nhiều đoàn khách quốc tế. Nhằm "làm mới" hoạt động của mình, Bắc Bộ Phủ hiện tọa lạc tại số 12 Ngô Quyền, Hà Nội đã mở cửa đón khách vào tham quan tự do với một diện mạo khá mới lạ và thú vị./.
Mặt sau của tòa nhà có kiến trúc tương tự mặt chính, nhưng các họa tiết trang trí được giản lược hơn.
Thềm mặt sau của tòa nhà hướng ra khuôn viên rộng của Nhà khách Chính phủ.
Công trình lịch sử hơn trăm năm tuổi này nằm trong một quần thể vốn được xây dựng làm Phủ Thống sứ Bắc Kỳ của thực dân Pháp trước năm 1945, quản lý khu vực từ Ninh Bình đến Lạng Sơn.
Một điều hết sức thú vị đó là trên hàng rào sắt trước khuôn viên Bắc Bộ Phủ còn rất nhiều vết đạn trên các thanh sắt. Những vết đạn này là dấu tích của trận đánh ngày 20/12/1946 giữa Đại đội Vệ quốc đoàn bảo vệ Bắc Bộ Phủ và quân Pháp.
