Photo Travel: Lô Lô Chải, "làng cổ tích" cheo leo nơi cực Bắc, đạt danh hiệu toàn cầu
Từ một bản làng nhỏ của người Lô Lô dưới chân cột cờ Lũng Cú - điểm cực Bắc Tổ quốc, Lô Lô Chải (xã Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang) đã trở thành niềm tự hào cho Việt Nam khi được Tổ chức du lịch thế giới Liên hợp quốc công nhận là "Làng du lịch tốt nhất thế giới 2025", cùng với làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn (Lạng Sơn).
***
Tổ chức Du lịch thế giới (World Tourism Organization - UN Tourism) đã vinh danh Lô Lô Chải là "Làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2025" vào ngày 17/10 tại Triết Giang (Trung Quốc). Giải thưởng "Làng du lịch tốt nhất" (Best Tourism Villages 2025) của UN Tourism nhằm nâng cao vai trò của du lịch trong việc bảo vệ các làng quê vùng nông thôn, bao gồm cảnh quan, hệ thống tri thức, sự đa dạng sinh học và văn hóa, các hoạt động địa phương bao gồm nông, lâm, chăn nuôi, thủy sản và ẩm thực.
Giữa những triền đá xám của nơi cực Bắc Tổ quốc, Lô Lô Chải là điểm đến không thể bỏ qua của du khách trong và ngoài nước khi đến với cao nguyên đá Đồng Văn với những ngôi nhà trình tường vàng sậm đã tồn tại gần 800 năm.
Ngôi làng nằm ngay dưới chân cột cờ Lũng Cú đã chuyển mình mạnh mẽ, phát triển mô hình du lịch cộng đồng, trở thành Làng du lịch tốt nhất thế giới.
Theo UN Tourism, hơn 270 hồ sơ từ 65 quốc gia thành viên đã được gửi về tham dự giải. Trong số đó, 52 làng được lựa chọn trao giải dựa trên 9 tiêu chí nghiêm ngặt, bao gồm bảo tồn tài nguyên văn hóa - thiên nhiên, bền vững môi trường, phát triển kinh tế địa phương, hạ tầng, quản trị và đóng góp cho các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) của Liên hợp quốc. Hai ngôi làng của Việt Nam là Lô Lô Chải và Quỳnh Sơn được UN Tourism công nhận là "Làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2025". Hai điểm đến của Việt Nam được lựa chọn là minh chứng cho những giá trị nổi bật, tài nguyên thiên nhiên và văn hóa phong phú cùng những cam kết, nỗ lực trong phát triển du lịch bền vững của hai địa phương này.
Những ngôi nhà vẫn giữ nguyên kiến trúc của người Lô Lô, với nhà trình tường đất kín 3 mặt, cổng và tường rào bằng đá xếp thủ công.
Người dân nơi đây vẫn giữ nguyên nghề thủ công truyền thống, tự dệt trang phục thổ cẩm với hoa văn đặc trưng của người Lô Lô.
Nhà trình tường ở thôn Lô Lô Chải đều có tuổi đời từ vài chục đến hơn cả trăm năm. Từ năm 2011, thôn bắt đầu làm du lịch, trong 37 ngôi nhà cổ có 28 nhà được sử dụng làm homestay.
Hàng rào xếp đá thủ công cao ngang người bao quanh nhà.
Trước đó, ba làng Thái Hải (Thái Nguyên), Tân Hóa (Quảng Trị) và Trà Quế (Đà Nẵng) cũng từng được vinh danh ở hạng mục này. Giải thưởng không chỉ là niềm tự hào của hai địa phương mà còn thể hiện sự ghi nhận xứng đáng của quốc tế đối với nỗ lực của Việt Nam trong việc giữ gìn và bảo tồn giá trị văn hóa bản địa, phát triển các loại hình du lịch - dịch vụ mang tính cộng đồng, bền vững.
Thôn Lô Lô Chải nằm lọt thỏm giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ hòa cùng bản sắc văn hóa độc đáo của người Lô Lô. Với hơn 120 hộ dân, trong đó 56 hộ tham gia mô hình du lịch cộng đồng. Không phải những resort xa hoa, làm nên sức hút của Lô Lô Chải chính là sự nguyên bản từ những ngôi nhà trình tường dày gần nửa mét, mái ngói âm dương phủ rêu, tường đá xếp thủ công bao quanh hiên nhà. Chủ nhà đón khách như đón người nhà, biến du lịch thành một phần đời sống, để bản sắc không bị trình diễn, phai màu. Một nhịp sống chậm rãi tồn tại gần 800 năm tạo nên một hành trình chạm đến cảm xúc, nơi người ta không chỉ "đi thăm một ngôi làng" mà như đang bước vào một mảnh văn hóa còn sống, nơi thời gian chậm lại và lòng người tự nhiên lắng xuống.
Những ngôi nhà trình tường ở thôn Lô Lô Chải đã gắn liền với đời sống của người dân hàng chục, hàng trăm năm nay trở thành các điểm homestay đón khách gần xa.
Dịch vụ lưu trú homestay tại làng phát triển mạnh, nhiều bạn trẻ miền xuôi lên thuê lại nhà trình tường cổ, sửa sang đón khách du lịch, nhưng đều giữ nguyên kết cấu, cách bày trí trong nhà…
… cũng không làm ảnh hưởng đến kiến trúc bên ngoài và tổng thể như mái ngói âm dương, đặc trưng nhà của người Lô Lô ở thôn Lô Lô Chải.
Du khách thoải mái dạo bộ, tha thẩn ghé vào từng nhà mà không cần gõ cửa, chủ nhà hân hoan đón khách.
Ngôi nhà 200 năm tuổi và cũng là quán cà phê Cực bắc nổi tiếng ở thôn Lô Lô Chải là điểm dừng chân thu hút nhiều du khách.
Ở thôn Lô Lô Chải nhà nào cũng có một cái sân rộng, một khoảnh vườn trồng rau cải giống rực vàng...
… vào thời điểm cuối năm, là mùa hoa tam giác mạch bung nở phớt hồng trên những con đường quanh thôn Lô Lô Chải.











