Photo Travel: Sà Phìn, phiên chợ lùi ngày áp Tết
Thay vì 7 ngày mới có một phiên, 4 phiên chợ lùi độc đáo ở cao nguyên đá lại họp 6 ngày một lần, cứ tuần sau lại lùi so với tuần trước một ngày. Sà Phìn là một trong các phiên chợ lùi độc đáo như thế nơi miền biên ải.
***
Chợ lùi Sà Phìn không ấn định vào thứ Bảy hay Chủ nhật mà họp vào các ngày 5, 11, 17, 23, 29 âm lịch hằng tháng, nhằm ngày Tỵ và ngày Hợi. Chợ trước đây họp ở Cổng Dinh thự nhà họ Vương, huyện Đồng Văn. Chợ Sà Phìn mới được chuyển về nằm cạnh quốc lộ 4C, gần lối rẽ xuống Dinh vua Mèo (huyện Đồng Văn), cách TP. Hà Giang 140km.
Vào những ngày có chợ, đặc biệt phiên áp Tết, tầm 4 - 5 giờ sáng, dọc những cung đường núi đã thấy lao xao tiếng người đi chợ. Nếu trước đây phần lớn họ đi bộ, gùi hàng hóa sau lưng thì giờ số người đi chợ bằng xe máy là chủ yếu. Chợ Sà Phìn ngày giáp Tết như một phác thảo đời sống nông nghiệp của người dân cao nguyên đá khi nhà có sản vật gì, đồng bào xuống chợ mang cái đó đi bán.
Cũng như phần lớn các phiên chợ vùng cao, chợ Sà Phìn họp từ lúc tờ mờ sáng cho đến đầu giờ chiều mới tan. Để đến phiên chợ, người dân từ các bản làng trên núi cao gùi gánh mang hàng hóa xuống chợ từ sớm để buôn bán, trao đổi.
Ấn tượng nhất là những sạp hàng bán trang phục phụ nữ dân tộc Mông ngày áp Tết. Dù hàng hóa người Kinh cũng tràn vào các phiên chợ nhưng người Mông ở Hà Giang vẫn không quên chọn mua trang phục truyền thống của mình.
Chợ Sà Phìn họp trên một sườn núi cao, nơi có thể thu vào tầm mắt cả thung lũng Sà Phìn thơ mộng cùng những đỉnh núi nhấp nhô và quốc lộ 4C nối Đồng Văn lên Mèo Vạc.
Chợ mới chuyển lên vị trí ngay cạnh quốc lộ 4C cũng là nơi thuận tiện cho giao thương nhộn nhịp với đủ các loại hàng hóa, đồ ăn, sản phẩm thiết yếu cho sinh hoạt.
Chợ phiên là một phần của cuộc sống người dân vùng cao như bà cụ người Mông trong ảnh, đơn giản là đi chơi chợ ngày áp Tết bên làn khói thuốc cuối ngày.
Góc khác, những người đàn ông chuyện trò bên quán rượu với những câu chuyện mùa màng, hay sắm mới chiếc quần mặc Tết đều chia sẻ cho nhau.
Gian hàng bán công cụ lao động như cuốc, bay... chuẩn bị cho vụ nương mới đầu năm.
Xế trưa, chợ tàn, mọi người lại vội vã gùi hàng hóa trên lưng rồi đi bộ trở về nhà cho kịp trước khi mặt trời xuống núi. Sau một ngày họp chợ, ai cũng hồ hởi vì mua được hàng, bán được hàng và gặp được người quen.
Chợ Sà Phìn vẫn giữ được rất nhiều nét văn hóa của những phiên chợ truyền thống trên cao nguyên đá Đồng Văn như khu vực bán gia súc.
Tại quầy bán trang phục truyền thống, người phụ nữ Mông đang lựa chọn cho mình một tấm áo truyền thống của dân tộc mình.
