Lạm thu đầu năm học?
Phản ánh với báo Gia đình Việt Nam, một phụ huynh (đề nghị dấu tên) có con học tại trường mầm non xã Diễn Kim (huyện Diễn Châu, Nghệ An) cho biết, trong cuộc họp phụ huynh đầu năm, cô giáo hiệu trưởng thông báo năm học 2017 - 2018 có tới 15 khoản thu.
Lãnh đạo trường mầm non xã Diễn Kim thừa nhận "thu hộ" nhiều khoản nhưng không ghi rõ các khoản này trong phiếu thu
Cụ thể, phụ huynh phải nộp các khoản gồm xã hội hóa giáo dục (trung bình) 400.000 đồng; ủng hộ bán trú 100.000 đồng; ủng hộ lớp (trung bình) 100.000 đồng; học phí 40.000 đồng/tháng; cô nuôi 60.000 đồng/tháng; tiền điện 4.000 đồng/tháng; tiền ăn 15.000 đồng/ngày; đồ dùng học tập 395.000 đồng (có các mức khác nhau-PV); quần áo 240.000 đồng; nước uống 50.000 đồng; tiền hội phụ huynh 40.000 đồng; khăn, gối 40.000 đồng; chăn, bát, thìa 70.000 đồng; sổ khám sức khỏe 14.000 đồng.
Nếu đóng tất cả các khoản trên (chưa tính tiền ăn bán trú) thì vị phụ huynh này phải đóng số tiền khoảng gần 2,5 triệu đồng khi cho con vào học tại trường này.
“Trường đã đề ra khoản xã hội hóa rồi lại còn thêm khoản ủng hộ bán trú và có thêm ủng hộ lớp. Trường thông báo như vậy nhưng khi nộp tiền thì chúng tôi không được liệt kê ra từng khoản cụ thể”, vị phụ huynh này bức xúc nói.
Một vị phụ huynh khác (đề nghị dấu tên) cũng bức xúc cho biết: “Nói là xã hội hóa tự nguyện nhưng gần như ép buộc phải đóng tối thiểu 400.000 đồng. Có phụ huynh nào đóng dưới mức đó thì lãnh đạo nhà trưởng tỏ thái độ khó chịu”.
Theo tính toán của một phụ huynh, với toàn bộ đồ dùng học tập mà con mình được nhà trường “mua giúp” thì số tiền chưa đến 300.000 đồng, trong khi đó số tiền các bé phải nộp là 395.000 đồng. Ngoài ra, khoản tiền sổ khám sức khỏe năm học trước là 4.000 đồng nhưng năm học này phải nộp 14.000 đồng.
“Chúng tôi đồng ý là huy động xã hội hóa để cho các cháu học tập tốt hơn nhưng phải thu chi công khai cho phụ huynh được biết chứ trường làm không rõ ràng, nhiều phụ huynh gia đình rất khó khăn nhưng không dám nói ra”, một phụ huynh nói.
Xã Diễn Kim (Diễn Châu, Nghệ An) là một trong những xã bãi ngang, thuộc diện xã nghèo của tỉnh Nghệ An
Nhiều khoản thu mập mờ
Để tìm hiểu rõ sự việc, chúng tôi đã có buổi làm việc với bà Đậu Thị Lý – Hiệu trưởng trường mầm non xã Diễn Kim.
Tại buổi làm việc khi được hỏi, trường mầm non Diễn Kim thu bao nhiêu khoản đầu năm học, bà Lý khẳng định: “Theo quy định thì chỉ thu học phí. Ngoài ra thu thêm các khoản thỏa thuận với phụ huynh và kêu gọi xã hội hóa theo hình thức đóng góp tự nguyện”.
Tuy nhiên, khi phóng viên liệt kê ra 15 khoản thu mà các phụ huynh đã nêu ra, bà Lý thừa nhận trường này đã tiến hành thu 14 khoản. Chỉ duy nhất khoản thu “ủng hộ lớp” mà phụ huynh phản ánh, bà Lý cho biết “đó là việc của giáo viên chủ nhiệm với phụ huynh”.
Khi PV đặt vấn đề khoản thu tiền mua sổ khám sức khỏe 14.000 đồng là quá cao, lúc đầu bà Lý giải thích rằng trước mắt tiến hành thu số tiền này, sau này khi được hỗ trợ (nhưng không nêu rõ được hỗ trợ như thế nào) thì sẽ trả lại. Tuy nhiên sau đó bà Lý lại trần tình rằng 14.000 đồng này đã được “gộp” trong số tiền 395.000 đồng đồ dùng học tập.
Về ý kiến cho rằng trường đã thu khoản xã hội hóa giáo dục nhưng lại thu thêm khoản “ủng hộ bán trú” với số tiền 100.000 đồng, lúc đầu bà Lý cho rằng không thu khoản này. Tuy nhiên, khi được chứng minh đã có danh sách thu tiền thì vị hiệu trưởng cho rằng do không hiểu ý câu hỏi nên trả lời chưa chính xác!? Bà Đậu Thị Lý cũng giải thích thêm rằng nhà trường thu khoản này để mua sắm phục vụ nhà ăn bán trú như mua bát đũa, xoong nồi và các vật dụng khác.
Đối với khoản thu đồ dùng học tập, bà Lý cho biết trường tiến hành thu theo các mức khác nhau, gồm mẫu giáo lớn 395.000 đồng; mẫu giáo nhỡ 376.000 đồng; mẫu giáo bé 344.000 đồng; nhà trẻ 272.000 đồng.
Vị hiệu trưởng cho biết, khoản thu xã hội hóa là hoàn toàn tự nguyện, phụ huynh muốn đóng góp bao nhiêu là tùy tâm. Tiền bảo hiểm y tế cũng là tự nguyện. Bà Lý thừa nhận nhà trường mua đồ dùng học tập cho các em học sinh "có giá cao hơn tý nhưng không đáng kể".
Về nhiều ý kiến ý kiến tỏ ra không mấy hài lòng khi nhà trường làm “đầu mối” thu tất cả các khoản, Hiệu trưởng trường mầm non xã Diễn Kim cho hay: “Chỉ có một khoản là chưa đúng nhưng các khoản thu khác đều là do phụ huynh nhờ thu, sau đó thông qua phụ huynh để chi tiêu. Các khoản thu này đã được phụ huynh thống nhất và có trong biên bản họp phụ huynh”.
Tuy nhiên, khi xem kỹ biên bản họp phụ huynh của một lớp học, ngoài mục “thu theo quy định” (tiền học phí), mục “thu theo thỏa thuận” chỉ bao gồm: tiền nước uống, tiền ăn, tiền hội phí phụ huynh và tiền xã hội hóa cô nuôi. Trong biên bản họp phụ huynh giữa ban giám hiệu nhà trường với phụ huynh thì có thêm khoản mua khăn, gối.
Về rất nhiều khoản thu không ghi trong biên bản thỏa thuận với phụ huynh nhưng nhà trường vẫn tiến hành thu bà Lý hứa sẽ hỏi lại hội trưởng hội phụ huynh trường và cung cấp thông báo sau.
Biên bản họp phụ huynh, mục "thu theo thỏa thuận" chỉ ghi 4 khoản nhưng trường tiến hành thu thêm nhiều khoản khác
Cũng tại buổi làm việc, bà Đậu Thị Lý còn đưa ra cuốn sổ gồm các biên lai và phiếu thu tiền. Tuy nhiên, trong phiếu thu này cũng chỉ ghi các khoản mà theo như giải thích của đại diện nhà trường là “đúng quy định”. Ngoài ra, hàng chục khoản thu khác mà chính vị hiệu trưởng thừa nhận trường “thu hộ” thì không được ghi ra cụ thể.
Bà Đậu Thị Lý cũng khẳng định, trước đó ban giám hiệu trường mầm non xã Diễn Kim đã niêm yết công khai các khoản thu cho phụ huynh được biết, tuy nhiên nhiều lần phóng viên đề nghị được xem bản thông báo này thì bà Lý lảng tránh, không cung cấp.
Biên bản họp phụ huynh của nhà trường không có nội dung thỏa thuận trường "thu hộ" các khoản như: tiền quần áo, tiền đồ dùng học tập, tiền sổ khám sức khỏe...
Bà Đậu Thị Lý cho rằng những phụ huynh có ý kiến phản ánh là những người thường không tham dự đầy đủ các cuộc họp giữa nhà trường với phụ huynh, họ là những người thường đi làm ăn xa nên có những thắc mắc không đúng.
Đem ý kiến trên của bà hiệu trưởng trao đổi lại với các phụ huynh, một vị phụ huynh bức xúc phản bác: “Tôi luôn theo sát việc học hành của con, khi trường tổ chức họp phụ huynh đều tham dự đầy đủ. Các khoản thu nhà trường chỉ thông báo bằng miệng mà không có văn bản cụ thể.
Khi phụ huynh nào đóng góp xã hội hóa dưới mức 400 nghìn là lãnh đạo trường tỏ thái độ, thậm chí trước đây có phụ huynh đóng dưới mức “cào bằng” này thì nhà trường trả lại. Nói là thỏa thuận với phụ huynh nhưng khi nhà trường đưa ra kế hoạch thì phụ huynh phải chấp nhận. Lãnh đạo nhà trường biết cách để làm hợp lý các khoản thu”.
